________________
सूर्यप्तिप्रकाशिका टीका सू० ६१ दशमप्राभृतस्य द्वाविंशतितमं प्राभृतप्राभृतम्
सीमाविवखंभो, तेणं तीसं तं जहा- दो सवणा जाब दो पुव्वासाढा तत्थ जे ते णक्खत्ता जेसि णं तिष्णि सहस्सा पंचदसुत्तरा सत्तट्टिभाग तीसहभागाणं सीमा विवखंभो तेणं वारस तं जहा- दोउत्तरापोटुवया जाव दो उत्तरासादा ॥ सू० ६१ ॥
छाया - तावत् कथं ते सीमाविष्कम्भ आख्यात इति वदेत् एतेषां षट्पञ्चाशन्ननक्षत्राणां सन्ति नक्षत्राणि येषां खलु षट्शतानि त्रिंशानि सप्तषष्टिभागत्रिंशद्भागानां सीमा विष्कम्भः । सन्ति नक्षत्राणि येषां खलु सहस्रं पञ्चोत्तरं सप्तषष्टिभागत्रिंशद्भागानां सीमाविष्कम्भः, सन्ति नक्षत्राणि येषां खलु द्वे सहस्रे दशोत्तरे सप्तषष्टिभाग त्रिंशद्भागानां सीमाविष्कम्भः, सन्ति नक्षत्राणि येषां खलु त्रीणि सहस्राणि पञ्चदशोत्तराणि सप्तषष्टिभाग त्रिंशद् भागानां सीमाविष्कम्भः । तावत् एतेषां षट्पञ्चाशन्मनक्षत्राणां कतराणिनक्षत्राणि येषां खलु षट्शतानि त्रिंशत् तच्चैव उच्चारयितव्यं । तावत् एतेषां पट्पञ्चाशन्नक्षत्राणां कतराणि नक्षत्राणि येषां खलु त्रीणि सहस्राणि पञ्चदशोत्तराणि सप्तषष्टिभाग त्रिंशद्भागानां सीमाविष्कम्भः । तावत् एतेषां षट् पञ्चाशन्नक्षत्राणां तत्र यानि तानि नक्षत्राणि येषां खलु षट्शतानि त्रिंशत् सप्तषष्टिभाग त्रिंशद्भागानां सीमाविष्कम्भः, तौ खलु द्वौ अभिजितौ । तत्र यानि तानि नक्षत्राणि येषां खलु सहस्त्र पश्चोत्तरं सप्तषष्टिभाग त्रिंशद्भागानां सीमाविष्कम्भः, तानि खलु द्वादश तथा द्वे शतभिषे यावत् द्वे ज्येष्ठे । तत्र यानि तानि नक्षत्राणि येषां खल
१६७
सहस्रे दशोत्तरे सप्तषष्टिभाग त्रिंशद् भागानां सीमाविष्कम्भः, तानि खलु त्रिंशत्, तद्यथा - द्वौ श्रवण यावत् द्वे पूर्वाषाढे । तत्र यानि तानि नक्षत्राणि येषां खलु त्रीणि सहस्राणि पञ्चदशोत्तर. णि सप्तषष्टिभाग त्रिंशद्भागानां सीमाविष्कम्भः, तानि खलु द्वादश तद्यथा द्वे उत्तराप्रोष्ठपदे यावत् द्वे उत्तराषाढे ।। सू० ६१ ॥
टीका-पूर्व (६०) पष्टितमे सूत्रे चन्द्रसूर्येण कालमधिकृत्य योगपरिमाणमुक्तं सम्प्रति अधिकारसूत्रेऽस्मिन् क्षेत्रमधिकृत्य प्रथमत एव सीमाविष्कम्भविषयं प्रश्नोत्तरसूत्रमाह'ता कहं ते' इत्यादिना
अब सीमाविष्कंभ का कथन करते हैं---
टीकार्थ- पहले ६० साठवें सूत्र में सूर्यचंद्र का नक्षत्रों के साथ का योगकाल का परिमाण का कथन किया अब अर्थाधिकार दर्शक इस सूत्र में क्षेत्र को अधिकृत कर के सीमाविष्कम्भ का कथन करने के लिये प्रश्नसूत्र હવે સીમાવિષ્ટ ભનુ કથન કરવામાં આવે છે.
ટીકા-પહેલાં સાઠમા સૂત્રમાં સૂર્ય ચંદ્રના નક્ષત્રાની સાથેના ચેગ કાળના પરિમાણુનું કથન કરવામાં આવેલ છે, હવે સીમાવિષ્ટ ભના અર્થાધિકાર દઈકે આ સૂત્રમાં ક્ષેત્રને અધિકૃત इरीने सीभाविष्नु उथना भाटे प्रश्न सूत्र वामां आवे छे. - ( ता कहं ते) छत्याहि
શ્રી સુર્યપ્રજ્ઞપ્તિ સૂત્ર : ૨