________________
सूर्यज्ञप्तिप्रकाशिका टीका सू० ६० दशमप्राभृतस्य द्वाविंशतितमं प्राभृतप्राभृतम् १६३ प्रतिबोधयितव्यानियेषां नक्षत्राणामुच्चारणमात्रेणैव तेषामहोरादि भोगपरिमाणज्ञानं स्वतएव स्यादिति कृपया बोधय मां भगवन्निति गौतमस्य जिज्ञासां ज्ञात्वा भगवान् तान्येव बोधयति- 'ता एएसिणं छप्पण्णाए णक्वत्ताणं तत्थ जेते णक्खत्ता जेणं चनारि अहोरत्ते छच्चमुहुत्ते सूरेग सद्धिं जोयं जोएंति ते णं दो अभीयी' तावत् एतेषां षट्पञ्चाशनक्षत्राणां तत्र यानि तानि नक्षत्राणि यानि खलु चतुर अहोरात्रान् षट् च मुहर्त्तान् सूर्येण सार्द्ध योगं युचन्ति, तौ च खलु द्वौ अभिजितौ । तावदिति पूर्ववत् एतेषां-पूर्वप्रतिपादितानां पटपञ्चाशत् संख्यकनक्षत्राणां मध्ये वावभिजितावेव तादृशौ स्तः यो खलु चतुर अहोरात्रान् षट् च मुहर्तान्-तत्तुल्यकालं यावत् सूर्येण सह निवसत इति । एवं च-'तत्थ जेते णक्खत्ता जेणंछ अहोरत्ते एकवीसं च मुहले सूरेण सद्धि जोयं जोएंति ते गं बारस तं जहा-दो सयभिसया दो अद्दा दो अस्सेसा दो साई दो विसाहा दो जेट्टा' तत्र यानि तानि नक्षत्राणि यानि खलु पट् अहोरात्रान् एकविंशतिश्च गुहूर्तान् सूर्येण सार्द्ध योगं युञ्जन्ति, तानि खलु द्वादश, तद्यथा-द्वे शतभिषे द्वे आदें व आश्लेषे हे स्वात्यौ द्वे विशाखे द्वे ज्येष्ठे च । तत्रनक्षत्राणां कालभोगविचारे अत्रोक्तानि द्वादशसंख्यकानि नक्षत्राणि खलु षट् अहोरात्रान् रात्रादि योग काल के परिमाण का ज्ञान अपने आपही हो जावे, सो आप कहीये, इस प्रकार की श्रीगौतमस्वामी की जिज्ञासा को जानकर श्रीभगवान् कहते हैं-(ता एएसि गं छप्पण्णाए णवत्ताणं तत्थ जे ते णक्खत्ता जेणं चत्तारि अहोरत्ते छच्च मुहुत्ते सरेण सद्धिं जोयं जोएंति ते णं दो अभीई) ये पूर्व प्रतिपादित छप्पन नक्षत्रों में दो अभिजित नक्षत्र ऐसे हैं कि जो चार अहोरात्र एवं छ मुहर्त काल पर्यन्त सूर्य के साथ निवास करते हैं, तथा 'तत्थ जे ते णवत्ता जे णं छ अहोरत्ते एकवीसं च मुहत्ते सूरेण सद्धिं जोयं जोएंति ते णं बारस तं जहा-दो सयभिसया, दो अद्दा, दो अस्सेसा, दो साई दो विसाहा दो जेट्ठा) नक्षत्रों के काल भोग को विचारणा में यहां कहे हवे बारह नक्षत्र अर्थात् दो शतभिषा दो आर्द्रा दो अश्लेषा दो स्वाती दो विशाखा दो નક્ષત્રો એવા છે કે જેના નામ માત્રથી તેમના અહોરાવાદિ ભેગ કાળના પરિમાણનું જ્ઞાન આપોઆપ થઈ જાય તે આપ કહો આ પ્રમાણેની શ્રીગૌતમસ્વામીની જીજ્ઞાસાને नीने उत्तरमा श्रीमान् ३ छ.-(ता एएसिणं छप्पण्णाए णक्खत्ताणं तत्थ जे ते णक्खत्ता जेणं चत्तारि अहोरत्ते छच्चमुहुने सूरेण सद्धिं जायं जोएंति तेणं दो अभीई) २॥ पूर्व પ્રતિપાદિત છપ્પન નક્ષત્રોમાં બે અભિજીત નક્ષત્રો એવા છે કે જેઓ ચાર અહોરાત્ર અને छ भुत ४१ पर्यन्त सूर्यनी साथे निवास ४२ छे. तया (नत्य जे ते खत्ता जेणं छ अहोरत्ते एकवीसं च मुहुत्ते सूरेण सद्धि जोयं जोएंति तेणं बारस तं जहो-दो सयभिसथा दो अदा दो अस्सेसा दो साई दो विसाहा. दो जेट्टा) नक्षत्रीना मा पनी विय २४ामा અહીં કહેલા બાર નક્ષત્ર અર્થાત્ બે શતભિષા, એ આ બે અકલેષા, બે સ્વાતી બે
શ્રી સુર્યપ્રજ્ઞપ્તિ સૂત્ર: ૨