SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 1048
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ सूर्यज्ञप्तिप्रकाशिका टीका सू० १०५ विंशतितम प्राभृतम् १०३७ पुद्गलाः प्रज्ञप्ताः ॥-द्वितीयस्य मतं भावयति-तत्र-तेषां मतान्तरवादिनां तीर्थान्तरीयानां मध्ये ये ते एवं कथयन्ति यत् नास्ति किल कश्चित् राहुनामादेवो यः खलु समये समये चंद्र सूर्य वा गृह्णातीति । ते एवमाहुः-तेषामभिप्रायस्त्वित्थं वर्तते यत्-इह जगति इमे-वक्ष्यमाणस्वरूपाः पञ्चदश-पञ्चदशभेदाः कृष्णाः कृष्णवर्णा पुद्गलाः-परमाणुसमूहाः प्रज्ञप्ता:आर्षग्रन्थेषु प्रतिपादिताः सन्ति । ते के इति शंकापरिहरन तानेवाह-'तं जहा-सिंघाणए जडिलए खरए खतए अंजणे खंजणे सीयले हिमसीयले, केलासे अरुणाभे परिजए णमसूरए कविलिए पिंगलए राहू' तद्यथा-सिंहनादः (१) जटिलः (२) क्षरः (३) क्षतः (४) अञ्जनः (५) खञ्जनः (६) शीतलः (७) हिमशीतलः (८) कैलाशः (९) अरुणाभः (१०) परिजयः (११) नभसूर्यः (१२) कपिलः (१३) पिङ्गलः (१४) राहुः (१५) ॥ कृष्णपक्षस्य प्रथमायां तिथी चन्द्रमण्डले प्रविशन् कृष्णपुद्गल: सिंहनादाख्यः सिंहवद् गजेनायाति । द्वितीयां वटजटावत् स्वकीयं स्थानं वर्द्धयन् जटिलको नामा द्वितीयो राहुः । तृतीयायां अग्रस्थितमपि मण्डलभागं सूक्ष्मरूपेण कृष्णयन् क्षरकाख्यस्तृतीयो राहुश्चन्द्रमण्डलं असति । चतुथ्यां क्षतकः-सच्छिद्राख्यः । पञ्चम्यामञ्जनकः-दीपशिखोत्पन्नकज्जलवद् भासमानः । आर्ष ग्रन्थ में प्रतिपादित किये हैं, वे कौनसे पुद्गल है ? इस शंका के समाधान निमित्त कहते हैं- तं जहा-सिंघाणए जडिलए, खरए, खतए अंजणे खंजणे सीयले हिमसीयले केलासे, अरुणाभे परिजए णभसूरए कविलिए पिंगलए राह) उनके नाम इस प्रकार से हैं-सिंहनाद (१) जटिल (२) क्षर (३) क्षत (४) अंजन (५) खंजन (६) शीतल (७) हिमशीतल (८) कैलास (९) अरुणाभ (१०) परिजय (११) नभसूर्य (१२) कपिल (१३) पिंगल (१४) राहु (१५) कृष्ण पक्ष की प्रतिपदा तिथि में चंद्र मंडल में प्रवेश करता कृष्णपुद्गल सिंहनाद नाम का सिंह के समान गर्जना करता है (१) दूसरा द्वितीया में वटवृक्ष की जटा के समान अपने स्थान को बढाता जटिल नाम का दूसरा राह है (२) तृतीया तिथि में तीसरा अग्रस्थित मंडल भाग को सूक्ष्म रूप से कृष्ण करता हुवा क्षत नाम का तीसरा राहु है जो चंद्र मंडल को ग्रसित करता है (३) चतुर्थि में छ. २ ४या पुस छ ? से ना समाधान निमित्त ४ छ. -(तं जहा-सिधाणए, जडिलए, खरए खतए, अंजणे, ख जगे, सीयले हिमसीयले, केलासे अहणाभे परिज्जए णम सूरए कविलियए पिंगलए राह) तेन नाभा २ प्रमाणे छे. सिंडनाह (१) टस (२) क्ष (3) क्षत (४) मन (५) 01 (६) शात (७) डिम त (८) सास (6) ५३९॥ (१०) प२ि०४५ (११) नमसूर्य (१२) अपिल (१३) पिस (१४) । (१५) કૃષ્ણ પક્ષની એકમ તિથિમાં ચંદ્ર મંડળમાં પ્રવેશ કરતે કૃષ્ણપુગ્દલ સિંહનાદ નામના સિંહ સમાન ગર્જના કરે છે (૧) બીજે બીજ તિથિમાં વડવૃક્ષની જટાની સમાન પિતાના સ્થાનને વધારતે બીજે જટિલ નામને રાહુ છે. (૨) ત્રીજની તિથિમાં ત્રીજા આગળ રહેલ મંડળ શ્રી સુર્યપ્રજ્ઞપ્તિ સૂત્ર: 2
SR No.006352
Book TitleAgam 16 Upang 05 Surya Pragnapti Sutra Part 02 Sthanakvasi
Original Sutra AuthorN/A
AuthorGhasilal Maharaj
PublisherA B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
Publication Year1982
Total Pages1111
LanguageSanskrit, Hindi, Gujarati
ClassificationBook_Devnagari, Agam, Canon, & agam_suryapragnapti
File Size77 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy