________________
७६७
सूर्यज्ञप्तिप्रकाशिका टीका सू० ३८ दशमप्राभृतस्य षष्ठं प्राभृतप्राभृतम्
एतमवधार्य राशिइच्छ (इच्छित) अमावास्यां संगुणं कुर्यात् । नक्षत्राणाम् इतः शोधनकविधि निशामयत ॥३॥ द्वाविंशतिश्च मुहूर्ताः षट् च चत्वारिंशद् द्वापष्टिभागाश्च । एवं पुनर्वसोश्च शोधितव्यं भवति वक्ष्ये ॥४॥ द्वासप्ततं शतं फाल्गुनीनां द्वानवतिश्च द्वौ विशाखासु । चत्वारि च द्विचत्वारिंशत् शोध्या अथ उत्तरापाढाः ॥५॥ एवं पुनवेसोश्च द्वापष्टिकम् भागसहितं तु शोधनकम् । इतः अभिजिदादि द्वितीयं वक्ष्यामि शोधनकम् ॥६॥ अभिजिदो नव मुहूर्ताः द्वाषष्टिभागाश्च भवन्ति चतुर्विंशतिः। षट्षष्टिः असमाप्ता भागाः सप्तपष्टिच्छेदनकम् ॥७॥ एकोनषष्टिः पोष्ठपदा त्रिषु चैव नवोत्तरं च रोहिणिका । त्रिषु नवनवकेषु भवेत् पुनर्वसुः फल्गुनिका च ॥८॥ पञ्चैव एकोनपञ्चाशत् शतानि एकोनाशीतानि षट् चैव । शोध्यानि विशाखासु मूले सप्तैव चतुश्चत्वारिंशत् ॥९॥ अष्टाशतानि एकोनविंशतानि शोधनकम् उत्तराषाढानाम् । चतुर्विंशतिः खलु भागाः षट् षष्टि श्चूर्णिकाश्च ॥१०॥ एतानि शोधयित्वा यत् शेषं तद् भवति नक्षत्रम् । इत्थं करोति उडुपतिः सूर्येण समम् अमावास्याम् ॥११॥ इच्छा पुर्णिमागुणितः अवधार्यः सोऽत्र भवति कर्त्तव्यः । तदेव च शोधनकम् अभिजिदादि तु कर्त्तव्यम् ॥१२॥ शुद्धे च शोधनके यत् शेषं तद् भवेत् नक्षत्रम् । तत्र च करोति उडुपतिः प्रतिपूर्णः पूर्णिमां विपुलाम् ॥१३॥ इति ।
इह युगे यां अमावास्यां ज्ञातुमिच्छसि, अर्थात् कस्मिन्नक्षत्रे वर्तमाना अमावास्या परिसमाप्ता भवेदिति जिज्ञासायां तावद्रूपैर्यावत्योऽमावास्या अतिक्रान्तास्तावत्या संख्यया यह किस प्रकार से होता है ? सो कहते है-यहां पर प्रवचन प्रसिद्ध अमावास्या एवं पौर्णमासी विषयक चन्द्र योग के ज्ञान के लिये इस प्रकार विचार करना चाहिये-इस युग में अमास को जानना चाहते हो माने किस नक्षत्र में वर्तमान अमास समाप्त होती है इस प्रकार की जिज्ञासा में उस प्रकार की जितनी अमावास्या वीत चुकी हो उतनी संख्या को प्रथम स्थापित
અહીંયાં પ્રવચન પ્રસિદ્ધ અમાસ અને પુનમના સંબંધના ચંદ્ર ગના જ્ઞાન માટે આ પ્રમાણે વિચારવું જોઈએ આ યુગમાં અમાસને જાણવા ઈચ્છે તે કયા નક્ષત્રમાં રહેલ અમાસ સમાપ્ત થાય છે આ પ્રકારની જીજ્ઞાસામાં એ પ્રકારની જેટલી અમાસ વીતી ગઈ
શ્રી સુર્યપ્રજ્ઞપ્તિ સૂત્ર : ૧