________________
प्रमेयबोधिनी टीका पद २३ उ. २ सू. ७ कर्मप्रकृतिनिरूपणम्
२३१
नावरणः क्रोधः ९ एवं मानः १० माया ११ लोभः १२ संज्वलनः क्रोधः १३ एवंमानः १४ माया १५ लोभः १६, नो कषायवेदनीयं खलु भदन्त । कर्म कतिविधं प्रज्ञप्तम् ? गौतम! नवविधं प्रज्ञप्तम्, तद्यथा - स्त्रीवेद वेदनीयम् १, पुरुषवेदवेदनीयम् २, नपुंसक वेदवेदनीयम् ३ हास्यवेदनीयम् ४ रतिवेदनीयम् ५ अरतिवेदनीयम् ६ भयवेदनीयम् ७ शोकवेदनीयम् ८ जुगुप्सावेदनीयम् । आयुष्यं खलु भदन्त ! कर्म कतिविधं प्रज्ञप्तम् ? गौतम ! चतुर्विधं प्रज्ञप्तम्, तद्यथा - नैरयिकायुष्यं यावद् देवायुष्यम्, नाम खलु भदन्त ! कर्म कतिविधं प्रज्ञप्तम् ? गौतम ! द्वाचत्वारिंशदविधं प्रज्ञप्तम्, तद्यथा - गतिनाम १, जातिनाम २, शरीरनाम ३ शरीराङ्गोपाङ्गनाम ४ शरीरबन्धनलोभे, अनतानुबंधी लोभ (अपच्चक्खाणे कोहे एवं माणे माया लोहे) अप्रत्याख्यात क्रोध इसी प्रकार मानमाया लोभ ( पच्चक्खाणावरणे कोहे एवं माणे, माया लोहे ) प्रत्याख्यानावरण क्रोध इसी प्रकार मान माया, लोभ ( संजलणकोहे एवं माणे माया लोहे) संज्वलन क्रोध इसी प्रकार मान, माया, लोभ ।
(लोकसाय वेपणिज्जेणं भंते ! कम्मे कइविहे पण्णत्ते) हे भगवन् नोकषाय drates कितने प्रकार का कहा है? (गोयमा ! णवविहे पण्णत्ते) हे गौतम! नौ प्रकार का कहा है? (तं जहा - इत्थीवेयत्रेय णिज्जे, पुरिसवेय वेयणिज्जे, नपुं सगवेय वेयणिज्जे हासे, रई अरई, भए, सोगे, दुगुंछा) वह इस प्रकार - स्त्रीवेदवेदनीय, पुरुषवेद वेदनीय, नपुंगवे वेदनीय, हास्य, रति, अरति, भय, शोक, जुगुप्सा ।
(arer भंते ! कम्मे कइविहे पण्णत्ते) हे भगवन् ! आयु कर्म कितने प्रकार का कहा ? (गोयमा ! चउब्विहे पण्णत्ते) हे गौतम चार प्रकार कहा है । ( तं जहा ) वह इस प्रार है (नेरइयाउए जाव देवाउए) नारकायु यावत् देवायु ।
डोध (अब धीमाणे) अनन्नानु संधीमान (अनंताणुव धीमाया) अनन्तानुषधी भाया (अणताणु घीलोहे अनुन्तानु मंधी बोल (अपच्चक्खाणे कोहे एवं माणे मायालोहे) अप्रत्याख्यान ओोध से अरे मान, भाया, सोल (पच्चक्खाणावरणे कोहे एवं माणे, माया, लोहे) प्रत्याभ्यानावरण डोधयेप्रकारे भानू, भाया, बोल (संज्वलण कोहे एवं माणे माया लोदे) संभवसनोध, એ પ્રકારેમાન, માયા, લેાભ
(णो क्यवेयणिज्जेण भरते ! कम्मे कइविहे पण्णत्ते ?) हे भगवन् ! नोउषाय बेहनीय भ डेंटलाप्रभारना उद्यां छे ? (गोयमा ! नवविहे पण्णत्ते) हे गौतम! नव प्रहारना (तं जहाइत्थीवेयवेयणि, पुरिसवेयवेयणिज्जे, नपुंसकवेयवेय णिज्जे, हासे, रई, अरई, भर, सोगे, दुगंछा) ते सारे वे, वेहनीय, पुरषवेहवेहनीय, नपुंस४ वेहवेहनीय, हास्य, रति, अरति, लय, शो, गुस्सा
(आउ भंते! कम्मे इविहे पण्णचे) हे भगवन् ! आयुर्म डेटला अारना उद्यां छे ? (गोयमा ! चत्रहे पण्णत्ते) हे गौतम! यार अमरनां छांछे (तं जहा) ते या प्रकारे छे (नेरइयाउए ज देवाउए) नारायु यावत् हेपायु
શ્રી પ્રજ્ઞાપના સૂત્ર : ૫