________________
प्रमेयबोधिनी दीका पद २० सू० ४ असुरकुमारोद्वर्तननिरूपणम् वैमानिकेषु किमुत्पद्येत ? भगवानाह-'गोयमा !' हे गौतम ! 'णो इणढे समढे' नायमर्थः समर्थः, नोक्तार्थों युक्त्योपपना, इत्येवं रीत्या नैरयिकाणां नैरयिकादि चतुर्विंशति दण्डक क्रमेण प्रत्येक भवमादाय प्ररूपणं कृतम् ॥ सू०३॥
असुरकुमारादि वक्तव्यता ॥ मूलम्-असुरकुमारे णं भंते ! असुरकुमारेहिंतो अणंतरं उद्वित्ता नेरइएसु उववज्जेजा ? गोयमा नो इणट्रे समटे असुरकुमारे णं भंते ! असुरकुमारेहितो अणंतरं उव्वद्वित्ता असुरकुमारेसु उववज्जेज्जा ? गोयमा ! णो इणटे समटे, एवं जाव थणियकुमारेसु असुरकुमारेणं भंते ! असुरकुमारेहिंतो अणंतरं उध्वट्टित्ता पुढवीकाइएसु उववज्जेज्जा ? हंता, गोयमा ! अत्थेगइए उववज्जेज्जा, अत्थेगइए णो उववज्जेज्जा, जे णं भंते ! उववज्जेज्जा से णं केवलियं धम्मं लभेज्जा सवणयाए ? गोयमा ! णो इणटे समटे, एवं आउवणस्सइसु वि, असुरकुमारा णं भंते ! असुरकुमारेहितो अणंतरं उव्वट्टित्ता तेउवाउबेइंदियतेइंदियचरिंदियएसु उववज्जेज्जा ? गोयमा ! णो इणटे समटे, अवसेसेसु. पंचसु पंचिंदियतिरिक्खजोणिएसु असुरकुमारेसु जहा नेरइओ एवं जाव थणियकुमारा। ॥सू० ४ ॥
छाया-असुरकुमारः खलु भदन्त ! असुरकुमारेभ्योऽनन्तरम् उद्धृत्त्य नैरयिकेषु उपपवानव्यन्तर ज्योतिष्क या वैमानिको में उत्पन्न होता है ?
भगवान्-हे गौतम ! यह अर्थ समर्थ नहीं है, अर्थात् ऐसा नहीं हो सकता इस प्रकार नारकों की नारक आदि चौवीसों दंडकों में प्ररूपणा की गई।
असुरकुमारादि बक्तव्यता शब्दार्थ-(असुरकुमारे णं भंते! असुरकुमारेहिंतो) हे भगवन् ! असर
શ્રી ગૌતમસ્વામી-હે ભગવન ! શું નરક જીવ નરકમાંથી નિકળીને સીધા વાનવ્યન્તર તિષ્ક અગર વૈમાનિકમાં ઉત્પન્ન થાય છે?
શ્રી ભગવાન-હે ગૌતમ ! આ અર્થ સમર્થ નથી, એવું નથી થઈ શકતું. એ પ્રકારે નારકેની નારક આદિ વીસે દંડકમાં પ્રરૂપણ કરાઈ છે.
અસુરકુમારાદિ વક્ત ગ્રતા शहाथ-(असुरकुमारेणं भंते ! असुरकुमारेहिंता) ३ मावन ! असुरमा२ असु२४मा
श्री प्रापन सूत्र:४