________________
२६४
प्रज्ञापनासो ताः सुरभिगन्धाः प्रज्ञप्ताः, 'त जहा-तेउलेस्सा, पम्हलेस्सा, सुकलेस्सा' तद्यथा-तेजो लेश्या, पद्मलेश्या, शुक्ललेश्या च एतासां तेजः पद्मशुक्ललेश्यानां पिष्यमाण गन्धवास सुरभिप्रसूनादिभ्योऽपि अनन्तगुणपरमसुरभिगन्धविशिष्टखात्, तथाचोक्तम् उत्तराध्ययनस्य लेश्याप्रकरणे-'जह गोमडस्स गंधो णागमडस्स व जहा अहिमडस्स । एत्तो उ अणंतगुणो लेस्साणं अप्पसत्थाणं ॥१॥ जह सुरभिकुसुमगंधो गंधवासाण पिस्समाणाण । एत्तो उ अणंतगुणो पसत्थलेस्लाण तिण्हंपि ॥२॥ यथा गोमृतकस्य गन्धो हस्तिमृतकस्य वा यथाऽहिमृतकस्य । इतोऽनन्तगुण एव लेश्यासामप्रशस्तानाम् ॥१॥ यथा सुरभिकुसुमगन्धो गन्धनासानां पिष्यमाणानाम् । इतोऽनन्तगुण एव प्रशस्तानां लेश्यानां विमृणामपि ॥२॥
इति चतुर्थ गन्धद्वारं समाप्तम् ॥ अथ तासामेव कृष्णादिलेश्यानां पश्चम शुद्धाशुद्धत्वद्वारप्ररूपणार्थमाह- एवं तओ अविमुद्धाभो तो विसुद्धाओ' एवम्-उक्तरीत्या आद्यास्तिस्रो लेश्याः कृष्णनीलकायोतलेश्यारूपा
भगवान्-हे गौतम ! तीन लेश्याएं सुगंध वाली है, वे इस प्रकार हैं तेजोलेश्या, पद्मलेश्या और शुक्ललेश्या । ये तीनों लेश्याएं पीसे जाते हुए सुगंध वास एवं सुगंधित पुष्पों से भी अनन्तगुणित उत्कृष्ट सुगंध वाली होती हैं। उत्तराध्ययन सूत्र में लेश्याप्रकरण में कहा है __ जैसी मरी हुई गाय, मरे हुए हाथी और मरे हुए सर्प की दुर्गध होती है, उससे अनन्तगुणी दुर्गध अप्रशस्त लेश्याओं की होती है ॥१॥
तीन प्रशस्त लेश्याओं की सुगंध, सुगंधित पुष्पों एवं पीसे जाते हुए गंध वास सुगंध से अनन्तगुणित होती है ॥२॥ चौथा गंध द्वार समाप्त
शुद्धाशुद्धत्व द्वार इसी प्रकार आदि की तीन लेश्याएं-कृष्ण, नील और कापोत अविशुद्ध होती हैं, क्योंकि वे अप्रशस्त वर्ण, गंध, रस और स्पर्श वाली हैं। अन्तिम
શ્રી ભગવન હે ગૌતમ !ત્રણ વેશ્યાએ સુગન્ધવાળી છે, તેઓ આ પ્રકારે છે–તેને લેશ્યા પદુમલેશ્યા અને શુભેચ્છા. આ ત્રણે લેશ્યાએ દળાતી સુગન્ધવાસ તેમજ સુગંધિત પુપેથી પણ અનન્તગણી ઉત્કૃષ્ટ સુગન્ધવાળી હોય છે. ઉત્તરાધ્યયન સૂત્રમાં લેશ્યાયન પ્રકરણમાં કહ્યું છે–જેવી મરેલી ગાય, મરે હાથી, અને મરેલા સર્ષની દુર્ગન્ધ હેય છે, તેનાથી અનન્તગણી દુર્ગધ અપ્રશસ્ત લેશ્યાઓની હોય છે જેના
ત્રણ પ્રશસ્ત વેશ્યાઓની સુગન્ધ, સુગંધિત પુષ્પ તેમજ દળાતા ગંધવાસની સુગન્યથી અનન્તગણી હોય છે. શું ગન્ધદ્વાર સમાપ્ત
શુદ્ધશુદ્ધત્વદ્વાર એ પ્રકારે આદિની ત્રણ લેશ્યાઓ-કૃષ્ણ નીલ અને કાપત અવિશુદ્ધ હોય છે કેમકે તેઓ અપ્રશસ્તવર્ણ, ગંધ, રસ અને સ્પર્શવાળી છે. અન્તિમ ત્રણ લેશ્યા તેજલેશ્યા પદ્મ
श्री. प्रशान। सूत्र:४