________________
प्रबोधिनी टीका पद १७ सू० ११ मनुष्यादि सलेश्याल्पबहुत्वनिरूपणम्
१३७
देवी कहले साणं जाय तेउलेस्साणं कयरे कयरेहिंतो अप्पा वा बहुया वा तुल्ला वा विसेसाहियावा ?" हे भदन्त ! एतासां खलु भवनवासिनीनां देवीनां कृष्णलेश्यानां यावत्नीलेश्यानां कापोत लेश्यानां तेजोलेश्यानाञ्च मध्ये कतराः कतराभ्योऽल्पा वा बहुका वा तुल्या वा विशेषाधिका वा भवन्ति ? भगवानाह - 'गोयमा !' हे गौतम ! 'एवं चेव' एवञ्चैवaaaaai देवानानि तद देवीनामपि कृष्णादि तेजोलेश्यान्तानामल्पबहुत्वमय सेयम्,
अथ भवनवासि देवदेवीनामल्पबहुत्वमाह - 'एएसि णं भंते! भवणवासिणीणं देवाणं देवीय कलेस्साणं जाव तेउलेस्साण य कयरे कयरेर्हितो अप्पा वा बहुया वा तुल्ला वा विसेसाहिया वा ?" हे भदन्त ! गतेषां खलु भवनवासिनां देवानां देवीनाञ्च कृष्णलेश्यानां यावत् - (- नीक लेश्यानां कापोतठेश्यानां तेजोलेश्यानाञ्च मध्ये कतरे कतरेभ्योऽल्पा वा astar तुल्या व विशेषाधिका वा भवन्ति ? भगवानाह - 'गोयमा !' हे गौतम ! 'सम्वत्थोवा तेजोलेश्या वाली भवनवासिनी देविओं में कौन किससे अल्प, बहुत, तुल्य या विशेषाधिक हैं ।
भगवान् - हे गौतम! इसी प्रकार, अर्थात् जैसे कृष्णलेश्या से लेकर तेजोलेश्या पर्यन्त भवनवासी देवों का अल्पबहुत्व कहा है, वैसा ही उनकी देवियों का भी अल्पबहुत्व कहलेना चाहिए !
अब भवनवासी देवों और देवियों का लेश्याविषयक सम्मिलित अल्पबहुत्य कहा जाता है
गौतमस्वामी - हे भगवन् ! कृष्णलेश्या, नीललेश्या, कापोतलेश्या और तेजोलेश्या वाले भवनवासी देवों और देवियों में कौन किससे अल्प, बहुत, तुल्य या विशेषाधिक हैं ?
भगवान् - हे गौतम! तेजोलेश्या वाले भवनवासी देव सब से कम हैं । क्योंकि महान ऋद्धि के धारक भवनवासी देवों में ही तेजोलेश्या पाई जाती है
श्री गौतभस्वाभी-हे भगवन् ! दृष्ट्णुसेश्या, नीससेश्या, अपेतद्वेश्या अने तेलेोश्याવાળી ભવનવાસિની ધ્રુવિચામાં કેણુ કાનાથી અલ્પ, અધિક, તુલ્ય અગર વિશેષાધિક છે ? શ્રી ભગવાન્−3 ગોતમ ! એ પ્રકારે અર્થાત્ જેમ કૃષ્ણુલેશ્યાથી લઈને તેોલેશ્યા પર્યાંન્ત ભવનવાસી દેવાનુ અલ્પ, બહુત્વ કહ્યું છે, તેવું જ તેમની દેવિયાનુ' પણ અલ્પમહત્વ કહી દેવુ જોઈ એ.
હવે ભવનવાસી ધ્રુવે અને દૈવિયાનુ લેશ્યા વિષયક સમ્મિલિત અલ્પમહુત્વ
उपाय छे
શ્રી ગૌતમસ્વામી મ્હે ભગવન્ ! કૃષ્ણવેશ્યા, નીલલેશ્યા, કાપાતલેશ્યા અને તેોલેશ્યાવાળા ભવનવાસી દેવા અને વિયેામાં કાણુ કાનાથી અલ્પ, અધિક, તુલ્યવા વિશેષાધિક છે ? શ્રી ભગવાન હૈ ગૌતમ ! તેોલેશ્યાવાળા ભવનવાર્તી દેવ બધાથી આછા છે, કેમકે
म० १८
श्री प्रज्ञापना सूत्र : ४
