Page Text
________________
प्रमेयबोधिनी टीका पद ११ सू. ८ भाषाद्रव्यग्रहणनिरूपणम्
___ ३५९ तित्तरसाइंगेण्हइ ताइ किं एगगुणतित्तरसाई गिण्हइ जाव अणंतगुणतित्तरसाइंगिण्हइ ?' हे भदन्त ! यानि द्रव्याणि रसतो-रसापेक्षया, तिक्तरसानि भाषात्वेन परिणमयितुं गृहाति तानि किम् एकगुणतिक्तरसानि गृह्णाति यावत्-किंवा द्वित्रि चतुःपञ्च षट् सप्ताष्ट नवदशगुणतिक्तरसानि गृह्णाति ? किंवा संख्येयगुणतिक्तरसानि गृह्णाति किं वा असंख्येयगुणतिक्तरसानि गृह्णाति ? किं वा अनन्तगुणतिक्तरसानि गृह्णाति ? भगवानाह-'गोयमा ! हे गौतम ! 'एगगुणतित्ताईपि गिण्हइ जाव अणंतगुणतित्ताई पि गिण्हइ' एक गुणतिक्तरसान्यपि द्रव्यणि गृह्णाति यावत्-द्वित्रि चतुःपश्चषट्सप्लाष्ट नवदशगुणतिक्तरसान्यपि द्रव्याणि गृह्णाति, संख्येयगुणतिक्तरसान्यपि गृह्णाति, असंख्येयगुणतिक्तरसान्यपि द्रव्याणि गृह्णाति, अनन्तगुणतिक्तरसान्यपि द्रव्याणि भाषात्वेन परिणमयितुं गृह्णाति । 'एवं जाव महुररसो' एवम्-तिक्तरसोक्तरीत्या यावत्-अम्लकटुककषायमधुररसानि-द्रव्याणि एकगुणादि-अनन्त
गौतमस्वामी-हे भगवन् ! रस से जिन तिक्त रसवाले द्रव्यों को जीव भाषा के रूप में परिणत करने के लिए ग्रहण करता है, वे द्रव्य क्या एक गुण तिक्त रस वाले होते हैं ? यावतू-दो तीन, चार, पांच, छह, सात, आठ, नौ, दश गुण तिक्त रस वाले होते हैं, या संख्यातगुण, असंख्यातगुण अथवा अनन्तगुण तिक्त रस वाले होते हैं ?
भगवान्-हे गौतम ! वे भाषा के रूप में परिणत करने के लिए ग्रहण किचे हुए द्रव्य एकगुण तिक्त भी होते हैं, यावत्-दो, तीन, चार, पांच, छह, सात, आठ, नौ, दशगुण तिक्त भी होते हैं, संख्यातगुण, असंख्यातगुण और अनन्तगुण तिक्त भी होते हैं । इसी प्रकार मधुर रस तक कहना चाहिए, अर्थात् जैसा तिक्त रस के विषय में कहा है, उसी प्रकार अम्ल, कटुक, कषाय और मधुर रस के संबंध में भी कह लेना चाहिए कि एकगुण अम्ल आदि से लेकर अनन्तः
શ્રી ગૌતમસ્વામી-હે ભગવન! રસે કરીને જે તિક્ત રસવાળા દ્રવ્યોને જીવ ભાષાના રૂપમાં પરિણત કરવાને માટે ગ્રહણ કરે છે, તે દ્રવ્ય શું એક ગુણ તિત રસવાળા હોય છે, यापत् मे, १९।, या२, पांय, छ, सात, माठ, नव, ४२ गुए। तित २सा हाय छ, યા સંખ્યાત ગુણ, અસંખ્યાત ગુણ અથવા અનન્ત ગુણ તિક્ત રસવાળા હોય છે ?
શ્રી ભગવાન ! હે ગૌતમ ! તેઓએ ભાષાના રૂપમાં પરિણત કરવાને માટે ગ્રહણ કરેલ द्र०य गुर तिxt ५५ उय छ, यावत् मे, , या२, पाय, छ, सात, 23, न१, દશ ગુણ તિક્ત પણ હોય છે, સંખ્યાત ગુણ અસખ્યાત ગુણ અને અનન્ત ગુણ તિકત પણ હોય છે. એ જ પ્રકારે મધુર રસ સુધી કહેવું જોઈએ, અર્થાત્ જેમ તિક્ત રસના વિષયમાં કહ્યું છે. એ જ પ્રકારે, અમ્લ, કટુક, કષાય અને મધુર રસના સમ્બન્ધમાં પણ કહેવું જોઈએ કે એક ગુણ અમ્લ આદિને લઈને અનન્ત ગુણ અમ્લ આદિ રસવાળા, દ્રવ્યને જીવ ભાષાના રૂપમાં પરિણત કરવાને માટે ગ્રહણ કરે છે.
શ્રી પ્રજ્ઞાપના સૂત્ર : ૩
| SR No. | 006348 |
| Book Title | Agam 15 Upang 04 Pragnapana Sutra Part 03 Sthanakvasi |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1977 |
| Total Pages | 955 |
| Language | Sanskrit, Hindi, Gujarati |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, & agam_pragyapana |
| File Size | 62 MB |