________________
२०४
प्रज्ञापनासूत्रे
तेभ्योऽपि 'अलेस्सा अगतगुणा' अलेश्याः लेश्यारहिताः सिद्धाः अनन्तगुणा भवन्ति सिद्धानामनन्तत्वात्, तेभ्योऽपि - 'काउलेस्सा अनंतगुणा' कापोतलेश्याः अनन्तगुणा भवन्ति, वनस्पतिकायिकेष्वपि कापोतलेश्यायाः सद्भावात् वनस्पतिकायिकानाञ्च सिद्धेम्योपि अनन्तगुणत्वात्, तेभ्योपि 'नीललेस्सा विसेसाहिया' freeter: विशेषाधिका भवन्ति, अत्यधिकानां नीललेश्यायाः सद्भावात्, तेभ्योपि 'कहलेस्सा विसेसाहिया' कृष्णलेश्याः विशेषाधिका भवन्ति, अत्यधिकतमानां कृष्ण लेश्यायाः सद्भावात्, तेभ्योऽपि 'सलेस्सा बिसेसाहिया' सलेश्याः सामान्येन लेश्यावन्तः, विशेषाधिका भवन्ति तत्र नीललेश्या कादीनामपि समावेशात् इति 'दार' अष्टमम् लेश्याद्वारं समाप्तम् ॥ १३ ॥
,
दृष्टिद्वारवतव्यता
मूलम् - एएसि णं भंते ! जीवाणं सम्मद्दिट्टीणं मिच्छादिट्टीणं सम्मामिच्छदिट्टीणं कयरे कयरेहिंतो अप्पा वा, बहुया वा, तुल्ला वा, विसेसाहिया वा ? गोयमा ! सव्वत्थोवा जीवा सम्मामिच्छदिट्ठी, सम्मदिट्टी अनंतगुणा, मिच्छादिट्ठी अनंतगुणा, दारं ॥ सू० १४ ||
ख्यातगुणा नहीं । तेजोलेश्या वालों से अलेश्य - लेश्या रहित जीव अनन्त गुणा हैं, क्योंकि अलेश्यों में सिद्ध अनन्त हैं । अलेश्यों की अपेक्षा कापोत लेश्यावाले अनन्त गुणा हैं, क्योंकि वनस्पतिकायिकों में भी कापोतलेश्या का सदभाव है और वनस्पतिकायिक सिद्धों से भी अनन्तगुणा हे । कापोत लेश्या वालों की अपेक्षा नील लेश्या वाले विशेषाधिक हैं और नीललेश्या वालों से कृष्णलेश्या वाले विशेषाधिक हैं । उनकी अपेक्षा सामान्य सलेश्य जीव विशेषाधिक हैं क्योंकि उनमें नील लेश्या वाले आदि भी शामिल हैं । आठवां लेश्याद्वार समाप्त ॥ १३ ॥
તેજલેશ્યા વાળાએથી અલેશ્યવેશ્યા રહિત જીવ અનન્તગણા છે, કેમકે અલેશ્યામાં સિદ્ધ અનન્ત છે, અલેશ્યાની અપેક્ષાએ કાપાતલેશ્યાવાળા અનન્તગણા છે, કેમકે વનસ્પતિ કાયિકોમાં પણ કાપાતલેશ્યાના સદ્ભાવ છે અને વનસ્પતિકાયિક સિદ્ધોથી પણ અનન્તગણા છે. કાપાતલેશ્યા વાળાઓની અપેક્ષાએ નીલલેશ્યાવાળા વિશેષાધિક છે અને નીલલેશ્યા વાળાએથી કૃલેશ્યાવાળા વિશેષાષિક છે. તેઓની અપેક્ષાએ સામાન્ય સàશ્ય જીવ વિશેષાધિક છે કેમકે તેમાં નીલલેશ્યાવાળા વિગેરેપણુ મળેલા છે. આઠમુ' લેશ્યાદ્વાર સમાસ ॥૧૩॥
શ્રી પ્રજ્ઞાપના સૂત્ર :૨