________________
९५६
प्रज्ञापनासूत्रे स्तलकर्णपीठधारी, विचित्रहस्ताभरणो विचित्रमालामौलिः, कल्याणकप्रवरवस्त्रपरिहितः, कल्याणकप्रवरमाल्यानुलेपनः, भास्वरबोन्दिः, प्रलम्बवनमालाधरो दिव्येन वर्णगन्धादिना दशदिश उद्द्योतयन् प्रभासयन् स्वेषां स्वेषां विमानावासादीनाम् आधिपत्यादिकं कुर्वन् विहरति-तिष्ठति 'नवरं' नवरम्-प्राणतापेक्षया विशेषस्तु 'तिण्हं विमाणावाससयाणं' त्रयाणां विमानावासशतानाम् 'दसण्हं सामाणियसाहस्सीणं' दशानां सामानिकसाहस्रीणाम् 'चत्तालीसाए आयरक्खदेवसाहस्सीणं' चवारिंशतः आत्मरक्षकदेवसाहस्रीणाम् 'आहेबच्चं कुव्वाणे जाव बिहरइ' आधिपत्यम्, पौरपत्यम् कुर्वन् यावत्-पालयन् महताऽहतनाटयगीतवादिततलतालत्रुटितघनमृदङ्गपटुप्रवादितरवेण दिव्यान् भोगभोगान् भुञ्जानो विहरति-निष्ठति, अथ द्वादशवैमानिकदेवविमानसंख्या संग्राहकगाथाद्वयमाहस्थल को मर्षण करने वाले कर्णपीठ का धारक है । हाथों में अद्भुत आभूषण पहनता है। उसका मुकुट मालामय है । कल्याणकारी एवं अत्युत्तम वस्त्रों का परिधान करता है । कल्याणकारी एवं उत्तम माला तथा अनुलेपन को धारण करता है । उसकी देह देदीप्यमान होती है । लम्बी वनमाला का धारक है । अपने दिव्य वर्ण-गंध आदि से दशों दिशाओं को प्रकाशित और प्रभासित करता हुआ अपने विमानावासों आदि का आधिपत्य आदि करता हुआ रहता है। प्राणतेन्द्र, से अच्युतेन्द्र में विशेषता यह है कि अच्युतेन्द्र तीन सौ विमानों का, दस हजार सामानिक देवों का, चालीस हजार आत्मरक्षक देवों का अधिपतित्व, अग्रेसरत्व आदि करता हुआ, नाटक, गीत तथा वीणा, तल, ताल, त्रुटित एवं मृदंग आदि की मधुर ध्वनि के साथ दिव्य भोगों को भोगता हुआ रहता है। ___ अब बारहों कल्पों में विमानों की संख्या की संग्रहणी गाथाएं સ્થળને મર્ષણ કરનારા કર્ણપીઠના ધારક છે. હાથમાં અદ્દભુત આભૂષણ પહેરે છે. તેમને મુગટ માલામય છે. તેઓ કલ્યાણકારી તેમજ અત્યુત્તમ વસ્ત્રોનું પરિધાન કરે છે. કલ્યાણકારી તેમજ ઉત્તમ માળા તથા અનુલેખનને ધારણ કરે છે. તેમના દેહ દેદીપ્યમાન હોય છે. લાંબી વનમાળાના ધારક છે. પોતાના દિવ્ય વર્ણ–ગંધ આદિથી દશે દિશાઓને પ્રકાશિત અને પ્રભાસિત કરતા થકા રહે છે. પ્રાણુકેન્દ્રથી અચ્યતેન્દ્રમાં વિશેષતાં આ છે કે અય્યતેન્દ્ર ત્રણસે વિમાનના દશ હજાર સામાનિક દેવાના, ચાલીસ હજાર આમરક્ષક દેવેના અધિપતિત્વ, અગ્રેસરત્વ, આદિ કરતા રહિને નાટક, ગીત તથા વીણ, તલ, તાલ, ત્રુટિત તેમજ મૃદંગ આદિના મધુરવનિ સાથે દિવ્ય ભેગેને ભેગવતા રહે છે,
શ્રી પ્રજ્ઞાપના સૂત્ર : ૧