________________
प्रमेयबोधिनी टीका द्वि. पद २ सू.२० सुवर्णकुमारदेवानां स्थानानि ७८५ क्षकदेवानां संख्या प्रतिपादिका संग्राहकगाथामाह-'चउसट्ठी सट्ठी खलु छच्च सहस्साइं असुरवज्जाणं। सामाणिया उ एए चउग्गुणा आयरक्खा उ ॥१३४॥ दाक्षिणात्यस्यासुरकुमारेन्द्रस्य सामानिका देवाः चतुष्पष्टिः सहस्राणि, उत्तराहस्य असुरकुमारेन्द्रस्य षष्टिसहस्त्राणि, अथ च असुरवर्जानाम्-असुरकुमारेन्द्र वर्जितानाम् शेषाणां सर्वेषामपि दाक्षिणात्यानाम् औत्तराहाणाश्च प्रत्येकं षट् षट् सहस्राणि भवन्ति, एते-उपर्युक्तसंख्यका देवाः सामानिकास्तु अवगन्तव्याः, आत्मरक्षकास्तु पुनः सर्वत्रापि सामानिकेभ्यश्चतुर्गुणाः अवसेयाः-इत्याशयः । अथ दाक्षिणात्याना मौत्तराहाणाञ्चासुरकुमारादीनां यथायोग मिन्द्रादीन् प्ररूपयति-'चमरे धरणे तह वेणुदेवे हरिकंत अग्गिसी हे य । पुण्णे जलकंते य अमिय विलंबेय घोसेय ॥१३५॥ चमरो दक्षिणात्यानामसुरकुमाराणामधिपतिः, हरिकान्तो विद्युत्कुमाराणामधिपतिः, अग्निसिंहश्च अग्निकुमाराणामधिपतिः, पू)द्वीपकुमाराणामधिपतिः, जलकान्तश्च उदधिकुमाराणामधिपतिः, अमितोदिक्कुत्कुमारों, स्तनितकुमारों और अग्निकुमारों के प्रत्येक के छत्तीसछत्तीस लाख भवन हैं ॥१३३॥
सामानिक और आत्मरक्षक देवों की संख्या इस प्रकार हैदक्षिण दिशा के असुरकुमारेन्द्र के सामानिक देव चौसठ हजार और उत्तरदिशा के असुरेन्द्र के साठ हजार हैं । इनके सिवाय शेष सब उत्तर एवं दक्षिण दिशा के इन्द्रों के छह-छह हजार सामानिक देव हैं। आत्मरक्षक देव सामानिक की अपेक्षा चौगुने-चौगुने सभी के समझ लेने चाहिए ॥१३४॥ _दक्षिण और उत्तर दिशा के असुरकुमार आदि के इन्द्रों के नाम इस भांति हैं-दक्षिण दिशा के असुरकुमारों का इन्द्र 'चमर' नागकुमारों का इन्द्र धरण, सुवर्णकुमारों का इन्द्र वेणुदेव, विद्युत्कुमारों का हरिकान्त, अग्निकुमारों का अग्निसिह (अग्निशिख), द्वीप.
સામાનિક અને આત્મરક્ષક દેવેની સંખ્યા આ પ્રકારની છે દક્ષિણદિશાના અસુરકુમારેન્દ્રના સામાનિક દેવના ચોસઠ હજાર ઉત્તર દિશાના અસુરેન્દ્રના સાઠ હજાર તેમના સિવાયના બાકીના ઉત્તર તેમજ દક્ષિણ દિશાના ઇન્દ્રોના છ-છ હજાર સામાનિક દેવ છે. આત્મરક્ષક દેવ સામાનિકેની અપેક્ષાએ કરી ચાર ચાર ગણું બધાને સમજી લેવા જોઈએ છે ૧૩૪ છે
દક્ષિણ અને ઉત્તર દિશાના અસુરકુમારાદિના ઈન્દ્રોના નામ આ પ્રકારના છે–દક્ષિણ દિશાના અસુરકુમારેના ઈન્દ્ર ચમર, નાગકુમારના ઈન્દ્ર ધરણ, સુવર્ણકુમારેના ઈન્દ્ર વરૂણ દેવ, વિઘુકુમારના હારિકાન્ત, અગ્નિકુમારોના
प्र० ९९
શ્રી પ્રજ્ઞાપના સૂત્ર : ૧