________________
प्रज्ञापनास्त्रे दरवनस्पतिकायिका वर्तन्ते, तश 'अहोलोए'-अधोलोके पायालेमु'-पातालेषु 'भवणेसु'-भवनेषु 'भवणपत्थडेसु'-भवनप्रस्तटेषु तथा 'उडलोए'-ऊर्ध्वलोके'कप्पेसु'-कल्पेषु 'विमाणेसु'-विमानेषु ग्रैवेयकादिषु 'विमाणावलियासु'-विमानावलिकासु 'विमाणपत्थडेसु'-विमानप्रस्तटेषु बादरपर्याप्तवनस्पतिकायिका वर्तन्ते तथा-तिरियलोए-तिर्यग्लोके अगडेसु-अगडेषु अवटेषु-कूपेषु, 'तडागेसु'-तडागेषु 'नदीसु-नदीषु-गङ्गासिन्धुप्रभृति नदीषु 'दहेसु'-हूदेषु-पद्यादिहूदेषु-वावीसु' -वापीषु, 'पुक्खरिणीमु'-पुष्करिणीषु 'दीहियामु'-दीपिकासु गुंजालियासु'गुञ्जालिकासु-लघुदीधिकासु 'सरेसु'-सरःसु 'सरपंतियामु'-सरःपङ्क्तिकासुपूर्वोक्तरूपामु 'सरसरपंतियासु'-सर सर पक्तिकासु-पूर्वप्रतिपादित रूपासु 'विलेसु'-विलेषु 'बिलपंतियासु'-बिलपङ्क्तिकासु-पूर्वप्रतिपादितरूपासु ‘उज्झरेसु' उज्झरेषु-गिर्यम्भसा प्रसवेषु 'निज्झरेसु-निर्झरेषु-पूर्वोक्तरूपेषु 'चिल्ललेसु' -चिल्लकेषु-उपयुक्तरूपेषु 'पल्ललेसु'-पल्वलेषु 'वप्पिणेसु'-वप्रेषु-क्षेत्रेषु 'दीवे. सु'-द्वीपेषु 'समुद्देसु'-समुद्रेषु किमधिकम् ? 'सव्वेसु चेव जलासएसु'-सर्वेषु चैव में बादर वनस्पतिकायिक जीव होते हैं । तथा अधोलोक में पातालों में, भवनों में, भवनों के पाथडों में, ऊर्ध्वलोक के अन्दर सौधर्म आदि कल्पों में विमानावलियों में, विमानों के पाथडों में बादर वनस्पतिकायिक जीव होते हैं । तिर्छ लोक के अन्दर कूपों में, तडागों में, गंगा सिन्धु आदि नदियों में, पद्म आदि हूदों में, वावडियों में, पुष्करिणियों में, दीर्घिकाओं में, गुंजालिकाओं में, सरोवरों में, सरोवरों की पंक्तियों अर्थात् पंक्तिबद्ध सरोवरों में, सर-सरपंक्तियों में अर्थात् पंक्तिबद्ध बने हुए ऐसे सरोवरों में जिनमें नाली के द्वारा पानी का संचार होता है, बिलों में, बिलपंक्तियों में, उज्झरों में (पहाडी पानी बहने के स्थानों में) झरनों में, चिल्लकों (गडहों) में, पोखरों में, क्षेत्रों में, द्वीपों में, समुद्रों में, अधिक क्या कहा जाय-सभी जलाशयों અધેલોકમાં, પાતાલમાં ભવમાં, ભવનના પરથારમાં, ઉર્વીલોકની અન્દર સૌધર્મ આદિ કમાં વિમાનમાં વિમાનાવલિમાં, વિમાનના પરથારેમાં બાદરવનસ્પતિકાયિક જીવ થાય છે. તિકલાકની અંદર કૃપમાં તલમાં, ગંગા સિધુ આદિ નદીમાં પદ્મ આદિ હદમાં, વાવડિમાં પુષ્કરણિયેમાં દીદ્ધિ કાઓમાં, શું જાલિકાઓમાં, સરોવરમાં, સર-સર પંક્તિમાં અર્થાત્ પંકિત બદ્ધ બનેલા એવા સરોવરમાં કે જેમાં નળી દ્વારા પાણીને સંચાર થાય છે. બીલમાં, બિલપંકિતમાં, પુષ્કરમાં, (પહાડી પાણી વહેવાના સ્થાનમાં) ઝરણાઓમાં, ચિલ્લકમાં, પુષ્કરોમાં, ક્ષેત્રમાં, દ્વિીપમાં, સમુદ્રોમાં, વિશેષ શું
શ્રી પ્રજ્ઞાપના સૂત્ર : ૧