________________
७९८
जीवाभिगमसूत्रे 'गोयमा! समचक्कवालसंठाणसंठिए नो विसमचक्कवालसंठाणसंठिए' हे गौतम ! विषमेण नो, किन्तु समेनैव चक्रवालसंस्थानेन संस्थितः । सम्प्रति विष्कम्भादि प्रतिपादनार्थमाह-'पुक्खरोदेणं भंते ! समुद्दे केवइयं चक्कवाल विक्खंभेणं केवयं परिक्खेवेणं पन्नत्ते-गोयमा ! संखेज्जाई जोयणसयसहस्साई चक्कवालविक्खंभेणं संखेज्जाई जोयणसयसहस्साई परिक्खेवेणं पन्नत्ते' पुष्करोदः खलु भदन्त ! समुद्रः कियचक्रवाल विष्कम्भेण, कियत्परिक्षेपेण च प्रज्ञप्तः ? इति गौतमेन प्रश्ने कृते भगवानाह-गौतम ! संख्येयानि योजनशतसहस्राणि चक्रवालविष्कम्भेण संख्येयानि योजनशतसहस्राणि परिक्षेपेण-अर्थात् संख्यात योजनशतसहस्राणि चक्रवालस्य विष्कम्भपरिक्षेपाभ्यामुभाभ्यामपि प्रज्ञप्तः । अयं समुद्रः पुष्करोद एकया पद्मवरवेदिकया अष्ट योजनोच्छ्रय जगत्युपरि भाविन्या एकेन वनषण्डेन च सर्वतः० संपरिक्षिप्तः, अनयोवर्णनमत्र जम्बूद्वीपगतवत्करणीयम् । 'पुक्खरोदस्स णं भंते ! समुदस्स कइ दारा पन्नत्ता ? गोयमा ! चत्तारि दारा पन्नत्ता' हे भदन्त ! पुष्करोद समुद्रस्य खलु द्वाराणि कति ? गौतम ! चत्वारि विजय वैजयन्तं-जयन्ताऽपराजितानि प्रज्ञप्तानि, 'तहेव क्षेप कितना है ? उत्तर में प्रभु कहते हैं-'गोयमा ! संखे जाइं जोयणसयसहस्साई चक्कवालविक्खंभेणं संखेज्जाई जोयणसयसहस्साई परिक्षेपेणं' हे गौतम ! इसका चक्रवाल विष्कम्भ संख्यात लाख योजनों का है और विष्कम्भ भी इसका संख्यात लाख योजनों का है 'पुख्खरोदस्स णं समुदस्स कति दारा पण्णत्ता' हे भदन्त ! इस पुष्करोद समुद्र के कितने द्वार कहे गये हैं ? 'गोयमा ! चत्तारि दारा पण्णत्ता' हे गौतम ! इस पुष्करोद समुद्र के चार द्वार कहे गये हैं। 'तहेव सव्वं पुक्खरोद समुह पुरथिमपेरंते वरुणवरदीव पुरथिमद्धस्स पच्चथिमेणं एत्थ णं पुक्खरोदस्स विजए नामं दारे पण्णत्ते' इस सम्बन्ध में कथन जैसा कि पहिले किया जा चुका है वैसा ही वह यहां पर छ ? २॥ प्रश्नना उत्तरमा प्रभुश्री ४ छ है-'गोयमा ! संखेज्जाइं जोयणसयसहस्साई चक्कवाल विक्खंभेणं संखेज्जाई जोयणसयसहस्साई परिक्खेवेणं' हे गौतम ! તેને ચકવાલ વિઠંભ સંખ્યાત લાખ એજનને છે. અને તેને વિષ્કભ પણ
ज्यात arm यानाना छ. 'पुक्खरोदस्स णं समुदस्स कति दारा पण्णत्ता' भगवन् ! म पु०४२।६ समुद्रनाटा वा हा छ ? 'गोयमा ! चत्तारि दारा पण्णत्ता' हे गौतम ! यु७४।४ समुद्रना या२ द्वारे। हेवामा सावता छ. 'तहेव सव्वं पुक्खरोदसमुद्द पुरथिमपेरंते वरुणवर दीव पुरथिमद्धस्स पच्चत्थिमेणं एत्थणं पुक्खरोदस्स विजए नामं दारे पण्णत्ते' या विषय समधनु विशेष કથન પહેલાં કહેવામાં આવી ગયેલ છે. એ જ પ્રમાણેનું તે અહીયાં પણ સમજી
જીવાભિગમસૂત્ર