________________
७८४
जीवाभिगमसूत्रे मनं सर्वाभ्यन्तरमण्डलाद्वहिर्गमनम्, वृद्धिः-शुक्लपक्षे चन्द्रस्य वृद्धिप्रतिभासः, निवृद्धिः-वृद्धेरभावः-कृष्णपक्षे चन्द्रस्यैव हानिप्रतिभास इति भावः, अनवस्थित -सततं चारवृत्त्या यत्संस्थान-सम्यगवस्थानमनवस्थितसंस्थानम्, एतेषां द्वन्द्वस्तैः संस्थितानि-यथायोगं व्यवस्थितानि अभिगमनादीनि, अख्यायन्ते तावदेवायं मनुष्यलोको न परतः । मनुष्यलोकादन्यत्रैषामसद्भावात् इति । ९९॥
मूलम्-अंतो णं भंते ! मणुस्स खेत्तस्स जे चंदिम सूरिय गहगणनक्खत्ततारारूवा ते णं भदंत ! देवा किं उड्डोववण्णगा कप्पोववण्णगा विमाणोववण्णगा चारोववण्णगा चारदिईया गइरगइया गतिसमावण्णगा, गोयमा ! ते णं देवा नो उड्डोववण्णगा, नो कप्पोववण्णगा विमाणोववण्णगा चारोववण्णगा, नो चारदिईया गइरइया गइसमावण्णगा-उड्डमुह कलंबुयपुप्फ संठाणसंठिएहिं जोयणसाहस्सिएहिं ताव खेत्तेहिं साहस्सियाहिं बाहिरियाहिं वेउव्वियाहिं परिसाहिं महयाहयनदृगीयवाइयतंतीतलतालतुडियघणमुइंगपडुप्पवाइयरवेणं दिव्वाइं भोगभोगाइं भुंजमाणा महया उकिट सीहणाय बोलकलकलसदेणं विउलाइ भोगभोगाइं भुंजमाणा अच्छय पव्वयएयं पयाहिणावत्तमंडलयारं मेरे अणुपरियडंति । तेसि णं भंते देवाणं इंदे चवइ से कहमिंदाणिं पकरेंति ? गोयमा ! ताहे चत्तारि पंच सामाणिया तं ठाणं उवसंपज्जित्ताणं विहरति जाव तत्थ अन्ने इंदे उववण्णे भवइ । इंदट्टाणे णं भंते ! केवइयं कालं विरहिए वृद्धि, हानि है इनका अनवस्थितपना है संस्थान की स्थिति है वहां तक यह मनुष्यलोक है इसके आगे मनुष्यलोक नहीं है क्योंकि जितनी ये सब बातें ऊपर प्रकट की गई हैं उनका सद्भाव मनुष्यलोक में ही है अन्यत्र नहीं हैं ॥१९॥ અનવસ્થિત પણું છે, સંસ્થાનની સ્થિતિ છે, ત્યાં સુધી આ મનુષ્ય લેક છે. તે પછી મનુષ્ય લોક નથી. કેમકે-જેટલી આ તમામ વાતો ઉપર બતાવવામાં આવી છે, તે બધાને સદુભાવ આ મનુષ્ય લેકમાં જ છે, તે સિવાય બીજે नथी. ॥ सू. ८८ ॥
જીવાભિગમસૂત્ર