________________
प्रमेयद्योतिका टीका प्र.३ उ.३ सू.९४ लवणसमुद्रस्य संस्थाननिरूपणम् ६६५ च्छि केसरी दहावसाणेसु देवा महड्डियाओ तासि पणिहाए. पुव्वविदेहावरविदेहेसु वासेसु अरहंत चकवट्टी बलदेववासुदेवा। चारणा विजाहरा समणा समणीओ सावगा सावियाओ मणुया पगइ० तेसिं पणिहाए लवण० सीया सीयोदगासु सलिलासु देवया महिड्डिया०, देवकुरूत्तरकुरुसु मणुया पगइभदगा० मंदरे पवए देवया महिड्डिया०, जंबूए य सुदसणाए जंबूद्दीवाहिवती अणडिए णाम देवे महड्दिए जाव पलिओवमट्टिईए परिवसइ तस्स पणिहाए लवणसमुद्दे नो उवीलेइ नो उप्पीलेइ नो चेवणं एगोदगं करेइ, अदुत्तरं च णं गोयमा! लोगट्रिई लोगाणुभावेयण्णं लवणसमुद्दे जंबूद्दीवं दीवं नो उवीलेइ नो उप्पीलेइ नो
चेव णं एगोदगं करेइ ॥सू० ९४॥ ___ छाया-लवणः खलु भदन्त ! समुद्रः किं संस्थितः प्रज्ञप्तः ? गौतम ! गोतीर्थसंस्थितः नावा संस्थानसंस्थितः शुक्तिकासंपुटसंस्थितः अश्वस्कन्धसंस्थितः, वलभीसंस्थितः वृत्तः वलयाकारसंस्थानसंस्थितः प्रज्ञप्तः । लवणः खलु भदन्त ! समुद्रः कियता चक्रवालविष्कंभेण कियता परिक्षेपेण कियता उद्वेधेन कियता उत्सेधेन कियता सर्वाग्रेण प्रज्ञप्तः । गौतम ! लवणः खलु समुद्रः द्वे योजनशतसहस्र चक्रवालविष्कम्भेण पञ्चदश योजनशतसहस्राणि एकाऽऽशीतिश्च सहस्राणि शतं चैकोनचखारिंशं किंचिद्विशेषोनं परिक्षेपेण एकं योजनसहस्रमुढेधेन पोडशयोजनसहस्राणि उत्सेधेन सप्तदशयोजनसहस्राणि सर्वाग्रेण प्रज्ञप्तः, यदि खलु भदन्त ! लवणः समुद्रो द्वे योजनशतसहस्रे चक्रवालविष्कम्भेण पञ्चदशयोजनशतसहस्राणि एकाशीतिश्च शतं चैकोनचत्वारिंशं किंचिद्विशेषोनं परिक्षेपेण एकं योजनसहस्रमुद्वेधेन पोडशयोजनसहस्राणि उत्सेधेन सप्तदशयोजनसहस्राणि सर्वाग्रेण प्रज्ञप्तः । कस्मात् खलु भदन्त ! लवणः समुद्रो जम्बूद्वीपं द्वीपं नावपीडयति-नोत्पीडयति -नैव खलु एकोदकं करोति ? गौतम ! जंबूद्वीपे खलु द्वीपे भरतैरावतयोवर्षयोः अर्हतचक्रवर्ति बलदेवा-वासुदेवा-धारणा। विद्याधराः श्रमणाः श्रमण्यः श्रावकाः श्राविकाः मनुष्याः प्रकृतिभद्रकाः प्रकृतिविनीता प्रकृत्युपशान्ताः प्रकृति प्रतनुक्रोध-मान-माया-लोभाः-मृदु-मार्दव-संपन्नाः आलीनाः भद्रकाः विनीताः तेषां खलु प्रणिधया लवणः समुद्रो जम्बूद्वीपं द्वीपं नो अवपीडयति नो उत्पीडयति न चैव खलु एकोदकं करोति-गङ्गा सिन्धु रक्ता रक्तवतीषु सलिलासु देवता
जी० ८४
જીવાભિગમસૂત્ર
