________________
४१४
जीवाभिगमसूत्रे
रूपम् तयोः खलु विजयदृष्ययोर्बहूमध्यदेशभागे वज्रमय अङ्कुशौ प्रज्ञप्तौ तयोर्वज्रमयोः अङ्गङ्कुशयोः मध्ये प्रत्येकं २ कुम्भिकामुक्तादाम प्रज्ञप्तम् तत्कुंभि कामुकादाम० अन्यैश्चतुर्भिः कुम्भिकादामभिस्तदर्धोच्च प्रमाणमात्रैः सर्वतः समन्तात् संपरिक्षिप्तं तानि खलु मुक्तादामानि तपनीयलंबु सगानि सुवर्णप्रतरमण्डितानि यावतिष्ठन्ति एवं क्रमेण प्रासादावतंसकवर्णनं भूमिभागवर्णनम् उल्लोकवर्णनं मणिपीठिकावर्णनं सिंहासनवर्णनं विजयष्यवर्णनम् अङ्कुशवर्णनं दामवर्णनं च कर्तव्यम् एतदभिप्रायेणैवाह - ' भूमिभागा उल्लोया' भूमिभागौउल्लोकौ तयोः प्रासादावतंसकयोः भूमिभागौ-उल्लोकौ च वर्णनीयौ तयो भूमिभागयोः 'दो जोयणाई मणिपेढियाओ' द्वे योजने आयामविष्कम्मेण मणियावत् प्रतिरूप है इन दोनों विजय दूष्यों के बहुमध्य भाग में दो वज्रमय अङ्कुश है इन वज्रमय अंकुशों के मध्य में से प्रत्येक मध्यभाग में कुम्भिका मुक्तादाम हैं। प्रत्येक कुंभिका मुक्तादाम जिनकी ऊंचाई का प्रमाण कुम्भिकादाम से आधा है चारों ओर से घिरा हुआ है ये मुक्तादाम तपनीय सुवर्ण के झूमकों से युक्त है । एवं सुवर्ण के प्रतरों से मण्डित हैं इस क्रम से प्रासादावतंसकों का भूमिभाग का, उल्लोक - छत का, और मणिपीठिकाओं का, सिंहासनों का, विजयदृष्यों का अङ्कुशों का और मुक्तादामों का वर्णन कर लेना चाहिये इसी अभिप्राय में सूत्रकार ने 'भूमिभागा, उल्लोया' उन दोनों प्रासादावतंसकों के भूमिभाग एवं उल्लोक वर्णनीय हैं ऐसा कहा है इन भूमिभागों की 'दो जोयणाई मणिपेडिया' मणिपीठिकाएं दो योजन આવેલ ફીણના ઢગલા જેવી અતિરમણીય જણાય છે. આ સિંહાસના સર્વાત્મના રત્નમય છે. યાવત્ પ્રતિરૂપ છે. આ બન્ને વિજય દૃષ્યના બહુમધ્યભાગમાં એ વજામય અ‘કુશા છે. એ વજ્રમય અંકુશાની મધ્યમાં એટલે કે દરેક અંકુશાના મધ્ય ભાગમાં ભિકા મુક્તાદામ છે. દરેક કુંભિકામુક્તાદામ ખીજી અનેક કુલિકામુક્તાદામાંથી કે જેની ઉંચાઇનું પ્રમાણુ ભિકાદામથી અધુ છે તેનાથી ચારે બાજુથી ઘેરાયેલ છે. આ મુક્તાદામ તપનીય સેાનાના ઝુમકાએથી યુક્ત છે. તથા સેનાના પ્રતરાથી સુથેભિત છે. આ ક્રમથી પ્રાસાદાવત...સકેાનુ ભૂમિભાગાનું ઉલ્લેાક-છતનું અને મણિપીઠિકાઓનું સિહાસનેાનુ વિજય દૃષ્યાનુ' અંકુશાનુ અને મુક્તાદામાનું વર્ણન કરી લેવુ જોઇએ. આ હેતુથી सूत्रठारे 'भूमिभागा उल्लोया' मे मे आसाहावतंसना लूभिलाग अने ઉલ્લેાકેાનુ વર્ણન કરી લેવું એમ કહેલ છે.-એ ભૂમિભાગેાની દ્દો ગોયનારૂં मणिपेढिया' मे योजननी संगाई यहोणार वाजी भडिपीडिया छे. मे मि
જીવાભિગમસૂત્ર
