________________
४०१
प्रमेयद्योतिका टीका प्र.३ उ.३ सू.७३ विजयादिद्वारनिरूपणम् पहेरुरुद्दाला । तिलग्गलयावणराई रुक्खामणुयाय आहारे ॥१॥ गेहा गामाय असी हिरण्णराया य दासमायाय । अरि वेरिएय मित्ते विवाहमहनदृसगडाय ॥२॥ आसा गावो सीहा सालीखाणूय गडुदंसाही । गहमुद्धरोगठिई उवट्ठणाय अणुसज्जणा चेव ॥३॥ इषु जीवा धनुःपृष्ठ भूमिर्गुल्माश्च हेरुउद्दालाः । तिलकलतावनराजिः वृक्षा मनुजाश्चाहारः ॥१॥ गेहा ग्रामाश्चासिः हिरण्यराजा च दासमाता च । अरि वैरिकश्चमित्रं विवाह महनृत्यशकटाश्च ॥२॥ अश्वा गावः सिंहाः शालिः स्थाणुश्च गर्त दंशाहिः । ग्रह युद्धरोगस्थितयः उद्वर्तना च अनुसज्जना एव ॥३॥ अस्य व्याख्याः प्रथम मुत्तरकुरुविषय मीषुजीवा धनुष्पृष्ठप्रतिपादकं सूत्रम् तदनन्तरं मेरुतालवनविषयकं-तदनन्तरम् उद्दालादि विषयकं सूत्रम् तदनन्तरं-तिलग इति तिलकपदोपलक्षितं सूत्रम् ततो लताविषयकं सूत्रम् ततो वनराजीविषयक वाले सूत्र को संकलन करने के लिये ये तीन संग्रह गाथाएं हैं उसुजीवाणुपुढे भूमीगुम्मा य हेरुउद्दाला, तिलगलयावणराई रुक्खा मणुया य आहारे ॥१॥, गेहा गामा य असी हिरण्णराया य दासमाया य, अरिवेरिए य मित्ते विवाहमहनदृसगडाय ॥२॥ आसा, गावो, सीहा, साली, खाणूय, गड्डदंसाही, गहमुद्धरोगठिई उवट्टणा य अणुसज्जणा चेव ॥३॥' इन गाथाओं का भाव ऐसा है। सबसे प्रथम उत्तर कुरु के विषय में इषु जीवा धनुपृष्ठ इनका प्रतिपादक सूत्र है इसके बाद भूमि विषयक सूत्र है इसके बाद गुल्म प्रतिपादक सूत्र है इसके बाद हेरुतालवन विषयक सूत्र है इसके बाद उद्दाल आदि विषयक सूत्र है इसके बाद तिलकपद से उपलक्षित सूत्र है, इसके बाद लता ઉત્તરકુરૂના વિષયનું પ્રતિપાદન કરવાવાળા સૂત્રનું સંકલન કરવા માટે આ ત્રણ સંગ્રહ ગાથાઓ છે.
'उसु जीवा धणुपुटुं भूमिगुम्मा य हेरु उद्दाला, तिलगलयावणराई रुक्खा मणुयाय आहारे ॥ १ ॥ गेहा गामाय असीहिरण्णराया य दासमाया य, । अरिवेरिए य मित्ते विवाहमह नदु सगडा य ॥ २ ॥ आसा, गावो, सीहा, साली खाणूय गड्डदेसाही । गहमुद्धरोगठिई, उवट्टणाय अणुसज्जणा चेव ॥ ३ ॥
આ ગાથાઓને ભાવ આ પ્રમાણે છે–સૌથી પહેલાં ઉત્તર કુરૂના સંબંધમાં સુપુઝા ધનુeges તેનું પ્રતિપાદક સૂત્ર છે. તે પછી હેરતાલ વન સંબંધી સૂત્ર છે તે પછી ગુલ્મ પ્રતિપાદક સૂત્ર છે. તે પછી ઉદાલ વિગેરે સંબંધી સૂત્ર છે. તે પછી તિલક પદથી ઉપલક્ષિત પદ છે. તે પછી લતા સંબંધી
जी० ५१
જીવાભિગમસૂત્ર