________________
प्रमेयद्योतिका टीका प्र.३ उ.३ सू.७३ विजयादिद्वारनिरूपणम्
३९७ तत्रोत्तरकुरुषु बहवः सरिका गुल्माः नवमालिकागुल्माः बन्धु जीवकगुल्माः मनो वधगुल्माः वीयकगुल्माः वाणगुल्माः करवीरगुल्माः कुब्जकगुल्माः सिन्दुवारगुल्माः जातिगुल्माः मुद्गरगुल्माः यूथिकागुल्माः मल्लिकागुल्माः बासन्तिकगुल्माः वस्तुलकादयो लोकतः प्रत्येतव्याः गुल्मा नाम हूस्वस्कन्ध बहु काण्ड पत्र पुष्पफलोपेताः, ते खलु गुल्मकाः दशार्धवर्णकुसुमं कुसुमयन्ति येन बहु समरमणीयो भूमिभागो वातविधूताग्रशाखाभिः मुक्तपुष्पपुञ्जोपचारकलितः श्रियाऽतीवोपशो भमानस्तिष्ठति । इत्यादिक्रमेण एकोरुकद्वीपवक्तव्यता सर्वापि वक्तव्या यावद है। उन उतरकुरुओं में अनेक सरिका गुल्म है, नवमालिका गुल्म है, बन्धुजीवक गुल्म है, मनोवद्य गुल्म है, बीयक गुल्म है, वाणगुल्म है (कणवीर गुल्म है) कुब्जक गुल्म है । सिन्दुवार गुल्म है जाति गुल्म हैं मुद्गर गुल्म हैं यूधिका गुल्म हैं मल्लिका गुल्म है वासन्तिक गुल्म हैं, वस्तुल गुल्म है, कस्तूल गुल्प है, सेवाल गुल्म है अगस्त्य गुल्म हैं मगदन्ति गुल्म है। चम्पक गुल्म है, जाति गुल्म हैं, नवमालिका गुल्म हैं, कुब्ज गुल्म है और महाकन्दगुल्म है जिनके स्कन्ध तो छोटे होते हैं और शाखा प्रशाखाएं बहुत होती हैं बहुत लम्बी हाती हैं एवं जो पत्र पुष्प और फलों से युक्त रहा करते हैं वे गुल्म कह लाते हैं, ये गुल्म पंचवर्ण वाले पुष्पों को उत्पन्न करते है इससे उत्तर कुरुओं का वहुसम रमणीय भूमिभाग हवा से कम्पित अग्रशाखाओं फलवित्तिविसेसं पच्चणुभवमाणा विहरंति' २॥ सूत्रनी व्याध्या परसा उपामा આવી ગયેલ છે. એ ઉત્તર કુરૂઓમાં અનેક સરિકા ગુમે છે. નવમાલિકા ગુભે છે. બંધુજીવક ગુમે છે. મનવદ્ય ગુમ છે. બીજ ગુમે છે. સિંધુ ગુભે છે. જાતિ ગુમે છે. મુદુગર ગુલ્મો છે. યૂથિકા ગુલમો છે. બાણગુભે છે. (કણવીર ગુમે છે.) કુન્જકગુભે છે. મલ્લિકા ગુલમો છે. વાસનિક ગુમે છે. વરતુલ ગુલ્મ છે. કસ્તુલ ગુલ્મો છે. સેવાલ ગુલ્મ છે. અગત્ય ગુમે છે. મુદુગર ગુમે છે. યુથિકા ગુમ છે. મગદક્તિ ગુમે છે. ચંપક ગુલમો છે. જાતિ ગુલ્મ છે. નવમાલિકા ગુલ્મો છે. કુંદ ગુલ્મો છે. અને માહાકુંદ ગુલ્મો છે. જેનાં થડ નાના હોય અને ડાળે અને પાંખડીઓ ઘણી હોય અને ઘણી લાંબી હોય તેમજ જે પત્ર, પુલ અને ફળોથી યુક્ત રહ્યા કરતા હોય તે ગુમ કહેવાય છે. આ ગુલ પાંચ રંગના પુષ્પને પેદા કરે છે. તેથી ઉત્તર કુરૂઓને બહુ રમણીય ભૂમિભાગ હવાથી કંપમાન થયેલ અગ્ર શાખાએથી પડેલા પુપપુ જેથી એ જણાય છે કે આ ગમે તેને પુપેથી જ શોભાયમાન થઈ રહ્યા છે. આ રીતે તે
જીવાભિગમસૂત્ર