________________
१५५०
जीवाभिगमसूत्रे यस्य स प्रथमसमयनैरयिकः तथाऽप्रथमे द्वयादि समये स्थिति येषां तेऽप्रथमसमयनैरयिकाः एवमग्रेऽपि, त एतदशप्रकास्काः सर्वजीवाः प्रज्ञप्ता इति।
अथ प्रथमाऽप्रथम नैरयिकादीनां कायस्थितिमाह-'पढमसमयनेरइएणं भंते ! पढमसमयनेरइयत्ति कालओ केवच्चिरं होइ ?' प्रथमसमयनैरयिकः स्वरूपयोग्यतया कालप्रमाणेन कियच्चिरं तत्र भवति ? भगवानाह-'गोयमा-एक्कं समयं' हे गौतम ! एकं समयं यावत् । 'अपढमसमय णेरइए णं भंते !.' अप्रथमसमयनैरयिकः खलु भदन्त !० भगवानाह-गौतम ! जहन्नेणं दसवाससहस्साई सम. ऊणाई उक्कोसेणं तेत्तीसं सागरोवमाइ समऊणाई' जघन्येन दशवर्षसहस्राणि समयनेरइयत्ति कालओ केवच्चिरं होइ' जिन नैरयिकों को नरकगति में उत्पन्न हुए एक ही समय हुआ है' वे प्रथम समयवर्ती नैरयिक हैं अर्थात् एक ही साथ जो नरकगति में उत्पन्न हुए जीव हैं वे प्रथम समयवर्ती जीव कहे गये हैं-ऐसे प्रथम समयवर्ती नैरयिक जीवों की स्थिति का काल कितना है ? इसके उत्तर में प्रभु कहते हैं-हे गौतम ! 'एक्कं समयं प्रथम समयवर्ती नैरयिकों की कास्थिति का काल एक समय का है क्योंकि पर्याप्तक जीवों की कायस्थिति का काल एक ही समय का होता है । 'अपढमसमयनेरइए णं भते! हे भदन्त ! जिन नारकियों को नरक में उत्पन्न हुए दो आदि समय व्यतीत हो चुके हैं वे अप्रथम समयवर्ती नैरयिक हैं-इनकी कायस्थिति का काल कितना है ? इसके उत्तर में प्रभु कहते हैं-हे गौतम ! इनकी कायस्थिति का काल 'जहण्णेणं दसवाससहस्साई समऊणाई उक्कोसेणं तेत्तीसं साग रोवमाई समऊणाई' जघन्य से एक समयकम दस हजार बर्ष का है જે નિરયિકોને નરકગતિમાં ઉત્પન્ન થવામાં એકજ સમય થયું હોય તે પ્રથમ સમયગતિ રયિક કહેવાય છે. અર્થાત્ એકી સાથે નરકગતિમાં ઉત્પન્ન થયેલા જે જીવે છે. તેને પ્રથમસમયવતિ જીવ કહેવામાં આવેલ છે. એવા પ્રથમ સમયવતિ નરયિક જીની કાયસ્થિતિને કાળ કેટલે કહેલ છે ? આ પ્રશ્નના उत्तरमा प्रभुश्री छ 3-3 गौतम ! 'एक्कं समयं प्रथमसभयत नरथि કેની કાયસ્થિતિને કાળ એક સમયને છે. કેમકે-અપર્યાપ્ત જીની કાયस्थिति में समयनी डाय छे. 'अपढमसमयनेरइएणं भंते ! मापन रे નરયિકોને નરકમાં ઉત્પન્ન થવામાં બે વિગેરે સમય વીતી ગયેલ હોય એવા મિયિકે અપ્રથમસમયવતિ નરયિક કહેવાય છે. તેમની કાયસ્થિતિ ને કાળ કેટલો કહેવામાં આવેલ છે? આ પ્રશ્નના ઉત્તરમાં પ્રભુશ્રી કહે છે કે-હે गौतम ! तेभनी आयस्थितिन। 11. 'जहण्णेणं दसवाससहस्साई उक्कोसेणं तेत्तीसं
જીવાભિગમસૂત્ર
