________________
१२७८
जीवाभिगमसूत्रे
'देवाणं ठिई जहा नेरइयाणं' देवानां तथा स्थितिर्यथा नैरयिकाणाम् दशवर्षसहस्राणि उत्कर्षतस्त्रयस्त्रिंशत्सागरोपमाणि । 'देवीणं जहन्नेणं दसवाससहस्साईंउक्कोसेणं पणपणपलिओवमाई' देवीनां जघन्या दशवर्षसहस्राणि पञ्चपञ्चाशत्पल्योपमान्युत्कृष्टा स्थितिः । ईशान - देवीनामपरिगृहीतानामुत्कर्षत एतावस्थितिकत्वात् । अथैषां कार्यस्थितिः - 'नेरइय देवदेवीणं जच्चैव ठिई सच्चैव संचिणा' नैरयिकदेवदेवीनां यैव-भवस्थितिः सैव संस्थाना कायस्थितिः मृत्वा - भूयोऽनन्तरं नैरयिकेषु तस्योत्पादाऽभावात् । एवमेव देवदेवीनामपि उभयोस्तु ल्यत्वात् । तिर्यग्योनिकसूत्रे जघन्यतोऽन्तर्मुहूर्तम् तदनन्तरमन्यत्रोत्पादात्, देवाणं ठिई जहा णेरइयाणं' देवों की स्थिति नैरयिकों की जैसी स्थिति कही गई है वैसी ही है जघन्य से १० हजार वर्ष की और उत्कृष्ट से ३३ सागरोपम की है तथा 'देवीणं ठिई जहणेणं दसवाससह० उ० पणपण्णपलिओवमाणि' देवियों की स्थिति जघन्य से तो १० हजार वर्ष की है और उत्कृष्ट ५५ पलिओपम की है अपरिगृहीत ईशान देवियों की इतनी उत्कृष्ट स्थिति होती है
कायस्थिति का कथन- 'णेरइय देवदेवीणं जच्चेव ठिई सच्चैव संचिणा' नैरयिक जीवों की एवं देव और देवियों की जो भवस्थिति है वही उनकी कायस्थिति है क्योंकि नैरयिक मरकर सीधे पुनः नरकों में नैरयिक रूप से उत्पन्न नहीं होते है और देव एवं देवियां स्वर्ग लोक से चव कर पुनः सीधे स्वर्गलोक में जन्म धारण नहीं करते हैं ऐसा नियम है । तिर्यग्योनिक सूत्र में कार्यस्थिति का काल
वामां आवे छे ते समभवु' 'देवाण ठिई जहा नेरइयाणं' हेवोनी स्थिति તૈરયિકાની જે પ્રમાણે સ્થિતિ કહેવામાં આવેલ છે. એજ પ્રમાણેની છે. અર્થાત્ જઘન્યથી ૧૦ દસ હજાર વર્ષની અને ઉત્કૃષ્ટથી ૩૩ તેત્રીસ સાગરોપમની छे. तथा 'देवीणं ठिई जहणेणं दसवाससहस्साइं उक्कोसेणं पणपण्णपलिओवमाणि' દૈવિયાની સ્થિતિ જઘન્યથી ૧૦ દસ હજાર વર્ષાની છે. ઉત્કૃષ્ટથી ૫૫ ૫ચાવન યેાપમની છે. અપરિગૃહીત દૈવિયેાની ઉત્કૃષ્ટ સ્થિતિ એટલીજ છે. કાય સ્થિતિનું કથન
'रइयदेव देवीणं जच्चेव ठिई सच्चैव संचिट्ठणा' नैरयि भवानी तथा દેવ અને વચેની જે ભવસ્થિતિ છે, એજ તેમની કાયસ્થિતિ છે. કેમકેનૈરિયકા મરીને સીધા ફરીથી નરકેામાં નૈયિક પણાથી ઉત્પન્ન થતા નથી. અને દૈવ અને દૈવિયા સ્વર્ગલોકથી ચવીને ફરીથી સીધા સ્વર્ગલોકમાં જન્મ ધારણ કરતા નથી. એવા નિયમ છે. તિગ્યેાનિક સૂત્રમાં કાયસ્થિતિના કાળ
જીવાભિગમસૂત્ર