________________
प्रमेयद्योतिका टीका प्र. ५ सू. १३० सूक्ष्माणां कार्यस्थित्यादिनिरूपणम्
११९७
स्यापि यावदसंख्येयभागः वनस्पतिकायाद्भुवं भ्रान्त्वा वनस्पतिका पुनर्वि शतः । 'पुढवीकाइयादीणं वणस्सइकालो' पृथिवीकायिकादीनां जघन्येनान्तर्मुहूर्तम् उत्कर्षेण वनस्पतिकालः । ' एवं अपज्जत्तगाणं पज्जत्तगाण वि' एवं पर्याप्तकापर्यासूक्ष्मपृथिवी कायिकादीनां सूत्राणि आलापकः सर्वत्र स्वयम् हनीयः सू०॥१३०॥
मूलम् - एवं अप्पाबहुगं सव्वत्थोवा सुहुम तेउकाइया सुहुम पुढवीकाइया विसेसाहिया सुहुम आउ वाउक्काइया विसेसाहिया सुहुम णिओया असंखेजगुणा सुहुमवणस्सइकाइया अनंतगुणा सुहमा विसेसाहिया एवं अपज्जतगाणं पज्जत्तगाण वि एवं चेव । एएसि णं भंते । सुहुमाणं पज्जतापज्जत्ताणं कयरे कयरेहिंतो अप्पा वा बहुया वा तुला वा विसेसाहिया वा ? गोयमा ! सव्वत्थोवा सुहुमा अपज्जत्तगा संखेज्जगुणा पज्जन्त्तगा एवं जाव सुहुम णिगोया । एएसि णं भंते ! सुहुमाणं सुहुम पुढवीकाइयाणं जाव सुहुमणिगोयाण सूक्ष्म वनस्पतिकायिक जीव का अन्तर जघन्य से एक अन्तर्मुहूर्त्त का है और उत्कृष्ट से अन्तर असंख्यातकाल का है यह असंख्यात पृथिवी काल प्रमाण है ऐसा ही अन्तर सूक्ष्म निगोद का है 'पुढवीकाइयादीणं वणस्सइकालो-एवं अपज्जत्तगाणं पज्जत्तगाण वि' पृथिवीकायिक आदिकों का अन्तर वनस्पतिकाल प्रमाण अर्थात् जघन्य से एक अन्तर्मुहूर्त का है उत्कृष्ट से असंख्यात काल प्रमाण है इसी प्रकार से अपर्याप्त विषयक सप्त सूत्री और पर्याप्त विषयक सप्तसूत्री कह लेना चाहिये ॥ १३० ॥
मणिओयरस जाव असंखेज्जभागो' सूक्ष्म वनस्पतिप्रायिक भवनु अंतर धन्यथी એક અંતર્મુહુનું છે. અને ઉત્કૃષ્ટથી અસંખ્યાત કાળનું અંતર છે. આ અસંખ્યાત પૃથ્વીકાયિક કાલ પ્રમાણુનુ છે, એજ પ્રમાણેનું અંતર સૂક્ષ્મ નિગેાદનું छे. 'पुढवीकाइयादी वणस्सइकालो एवं अपज्जत्तगाणं पजत्तगाणं वि' पृथ्वी प्रायि વિગેરેનું અંતર વનસ્પતિકાળ પ્રમાણ છે. અર્થાત્ જધન્યથી એક અંતર્મુહૂત નું છે. અને ઉત્કૃષ્ટથી અસંખ્યાત કાળ પ્રમાણ છે. એજ પ્રમાણે અપર્યાપ્ત સંબંધી સપ્ત સૂત્રી અને પર્યાપ્ત સંબંધી સપ્તસૂત્રી કહી લેવી જોઇએ ! સૂ. ૧૩૦ ૨
જીવાભિગમસૂત્ર