________________
प्रमेयद्योतिका टीका प्र.३ उ.३सू.४४ हयकर्णद्वीपनिरूपणम् चरमान्तात् 'लवणसमुई तिन्नि जोयणसयाई ०' लवणसमुद्रं त्रीणि योजनशतानि अवगाह्यात्र खलु नाङ्गोलिकमनुष्याणां नाङ्गोलिकनामको द्वीपः प्रज्ञप्तः, 'सेसं जहा एगोरुयमणुस्साणं' शेषं यथा एकोरुकमनुष्याणाम् एतदतिरिक्त सर्वमेकोरुकमनुध्यप्रकरणवदेव ज्ञातव्यम् ॥सू० ४३॥ हयकर्णद्वीपं वर्णयितुमाह-'कहि णं भंते!' इत्यादि।
मूलम्-कहि णं भंते ! दाणिहिल्लाणं हयकण्णमणुस्साणं हयकण्णदीवे णामं दीवे पन्नत्ते? गोयमा! एगोरुयदीवस्स उत्तरपुरथिमिल्लाओ चरिमंताओ लवणसमुदं चतारि जोयणसयाई ओगाहित्ता एत्थ णं दाहिणिल्लाणं हयकण्णमणुस्साणं हय. कण्णदीवे णामं दीवे पन्नत्ते, चतारि जोयणसयाइं आयामविक्खंभेणं, बारसजोयणसया पन्नट्टी किंचि विसेसूणा परिक्खेवेणं, से गं एगाए प उमवरवेइयाए अवसेसं जहा एगोरुयाणं। कहि णं भंते ! दाहिणिल्लाणं गयकण्णमणुस्साणं पुच्छा, गोयमा! आभासिय दीवस्स दाहिणपुरथिमिल्लाओ चरिमंताओ लवणसमुदं जोयणसयाइंसेसं जहा हयकण्णाणं। एवं गोकण्ण. मणुस्साणं पुच्छा, वेसाणिय (वेसालिय) दीवस्स दाहिणपच्चस्थिमिल्लाओ चरिमंताओ लवणसमुदं चतारि जोयणसयाई सेसं जहा हयकण्णाणं। सक्कुलिकण्णाणं पुच्छा, गोयमा! गंगोएगोरुयमणुस्साणं' हे गौतम उत्तर पश्चिम इस जम्बूद्वीप के मन्दर पर्वत की दक्षिण दिशा में वर्तमान क्षुद्र हिमवंत पर्वत के वायव्य कोण के चरमान्त से लवणसमुद्र में तीनसो योजन जाने पर ठीक इसी स्थान पर दक्षिण दिशा के नांगोलिक मनुष्यों का नांगोलिक नामका द्वीप है इस द्वीप और द्वीपगत मनुष्यों के सम्बन्ध में और सब वादी का कथन एकोरुक के प्रकरण में जैसा लिखा जा चुका है वैसा ही है। ॥४३॥ ખૂણાના ચરમાન્તથી લવણ સમુદ્રમાં ત્રણસો જન જવાથી બરાબર એજ સ્થાન પર દક્ષિણ દિશાના નાંગેલિક મનુષ્યને નાંગેલિક નામને દ્વીપ આવેલ છે.
આ દ્વીપ અને દ્વીપમાં રહેલા મનુષ્યના સંબંધમાં બીજ તમામ બાકીનું કથન એકરૂક દ્વીપના પ્રકરણમાં જે પ્રમાણે કહેવામાં આવેલ છે. એજ प्रमाणे on नये ॥ सू. ४३ ॥
જીવાભિગમસૂત્ર