________________
प्रमेयद्योतिका टीका प्र. ३ उ. ३ सू. ३८ एकोरुक० मनुजीवानामाकारादिकम्
६१३
एतादृश आकारः शरीरकृतिः, तथा चारुः सुन्दरः वेषः वस्त्रभूषणादि रूपो वा यासां तास्तथा । 'संगयगय हसिय भणिपचेट्ठिय विलाससंलावणिउणजुत्तोवयार कुसला' सङ्गतगतहसितभणितचेष्टित विलाससं ला पनिपुणयुक्तोपचारकुशलाः, तत्रसंगतम् उचितं यद् गतं गमनं हंसीगमनवत् हसितं - हसनं कपोलविकाशि प्रेम संदर्शिच, भणितं भणनं वाणीविलासः दुर्लक्ष्यचेष्टितं चेष्टनं शरीरकम्पनादिरूपं, संलापः - परस्परसंभाषणं, तत्र निपुणाः कुशलास्तथायुक्ताः संगता ये उपचाराः लोकव्यवहारास्तत्र कुशलाः दक्षा इति । पूर्वोक्तमेवार्थसंगृह्याह- 'सुंदर थणजहण वदणकरचलणणयणमाला' सुन्दर स्तनजघनवदनकरचरणनयनमालाः, स्पृष्टम् 'वण्णलावण्णजोच्वणविलासकलिया' वर्णलावण्ययौवनविलासकलिताः, ही रहती हैं 'उच्चत्तेण य नराण थोवूण मूसियाओ' इनके शरीर की ऊंचाई अपने २, पतियों के शरीर से किञ्चित् न्यून रहती है एकोरुक द्वीप के मनुष्यों के शरीर की ऊंचाई आठ सौ धनुष की होती है सो ये एकोरुक द्वीप की महिलाएं कुछ कम आठ सौ धनुष के शरीर की ऊंचाई वाली होती है 'सभाव सिंगारागार चारुवेसा' यों तो स्वभाव ही इनका प्रमाणोपेत यथावस्थित-जो जैसे होने चाहिये वैसे वैसे सुन्दर अवयव जन्य सौन्दर्य वाली शरीरा कृति होने से इन का शरीर स्वाभाविक श्रृंगार वाला होता ही है किन्तु बाह्य वस्त्राभूषण जन्य नहीं फिर भी वस्त्राभूषण रूप सुन्दर वेष से सुसज्जित होती है 'संगय गय हसिय भणिय चेट्ठिय विलास संलावणिउणजुत्तोवयारकुसला' ये
વિકાર વિનાના હોય છે. શરીરની કાંતીમાં કાઈ પણ પ્રકારની વિકૃતિ આવતી નથી. વ્યાધિથી તાવ વિગેરે રાગથી તેએ હંમેશાં મુકત હાય છે. લેશમાત્ર પણ દુર્ભાગ્ય તેઓમાં હેતુ' નથી. તેઓને શાકનું નામનિશાન પણ હોતુ नथी. अर्थात् तेयो हमेशां मानहभग्न रहे छे. 'उच्चत्तेण नराण थोवूण मूसियाओ' तेयोनी बन्याध पोत पोताना पतियोना शरीरथी / न्यून હાય છે. એકેરૂક દ્વીપના મનુષ્યેાના શરીરની ઉંચાઇ આસા ધનુષની હાય છે. તે આ સ્ત્રિયાના શરીરની ઉંચાઇ કંઇક એછા આસા ધનુષ પ્રમાણની होय छे. 'सभाव सिंगारागारचारुवेसा' आमतो स्वलाविपुल प्रमाणेोपेत યથાવસ્થિત જેઅવયવા જેમ હેાવા જોઇએ એવાજ સુદર અવયવ જન્ય સૌન્દ વાળી શરીરની આકૃતિ હાવાથી તેએના શરીર સ્વભાવિક શ્રૃંગારવાળા જ હોય છે પરંતુ બહારના વસ્ત્રાભૂષણ જન્ય સુ ંદરપણું હેતું નથી. તે પણ વસ્ત્રાભૂષણ ३५ सुदृ२ वेषथी सुसन्त होय छे.' संगयगयहसियमणिय चेट्ठिय विलास संलाव
જીવાભિગમસૂત્ર