________________
जीवाभिगमसूत्रे
५८८
यदि गुणोपेता इत्यर्थः, सुजायसुविभत्तसुरूवगा' सुजात सुविभक्त सुरूपकाः, सुजातं - सुनिष्पन्नं जन्मदोषरहितत्वात्, सुविभक्तम् - अङ्गप्रत्यङ्गोपाङ्गानां यथा स्थान स्थितत्वात् सुरूपं समुदायगतं येषां ते तथा । 'पासाईया' प्रसादिकाः 'दरिस णिज्जा' दर्शनीयाः, 'अभिरुवा' अभिरूपाः, 'पडिरूपा' प्रतिरूपा इति ।
' ते णं मणुया हंसस्सरा' ते - एकोरुकद्वीपकाः खलु मनुजाः हंसस्वराः, हंसस्य पक्षिविशेषस्य स्वरवत् मधुरः स्वरः - शब्दो येषां ते हंसस्वराः, 'कोंचस्सरा' क्रोञ्चस्वराः - क्रौञ्चाभिघपक्षिशब्द सदृशशब्दवन्तः अनायास विनिर्गतस्यापि स्वरस्य दीर्घ देशव्यापित्वात् 'नंदिघोसा' नन्दिघोषाः - नन्दिनमद्वादशविधवाघ - विशेषसंमिश्रितस्वर सदृशस्वरयुक्तो वाद्यविशेषः, तद्वत् घोषो ध्वनियैषां ते नन्दिघोषाः, 'सीहस्सरा' सिंहस्वराः 'सीहघोसा' सिंहघोषाः 'मंजुस्सरा मंजुघोसा' क्षान्ति आदि सद्गुणों से युक्त होते है । 'सुजाय सुविभत्त सुरुवगा पासाईया दरिसणिज्जा अभिरुवा पडिरूवा' उनका रूप बड़ा ही अच्छा स्वरूप वाला होता है क्योंकि उसके प्रत्येक अवयव जन्म जात अपने२, पूर्ण प्रमाण से युक्त होते हैं ये प्रासादिक होते हैं दर्शनीय होते हैं अभिरूप होते हैं और प्रतिरूप होते हैं 'तेणं मणुया हंसस्सरा, कोंचस्सरा, नंदिघोसा, सीहस्सरा, सीह घोसा, मंजुस्सरा, मंजुघोसा, सुस्सरा, सुस्सरणिग्घोसा छाया उज्जोतियंगमंगा' ये मनुष्य हंस के स्वर जैसे स्वर वाले होते हैं क्रौंच पक्षी के स्वर जैसे अनायास निकलने पर भी दीर्घ देश व्यापी स्वर वाले होते हैं नंदिके घोष-गर्जना वाले होते हैं अर्थात् यहां नन्दि - बारह प्रकार के वाद्य विशेषों का जैसा संमिश्रित स्वर होता है उस प्रकार के वाद्य विशेष का नाम नन्दि है उसके जैसी ध्वनि वाले सिंह के स्वर जैसे गंभीर स्वर वाले होते हैं सिंह के जैसे घोष
होय छे. 'सुजायसुविभत्त सुरुवगा, पासाईया दरिसणिज्जा अभिरुवा पहिरुवा' तेथेानुं રૂપ ઘણું જ સુંદર સ્વરૂપવાળું હોય છે. કેમકે તેમના દરેક અવયવેા જન્મથીજ પેાત પેાતાના પૂર્ણ પ્રમાણથી યુક્ત હોય છે. તે બધા પ્રાસાદીય હોય છે. દર્શનીય होय छे. मलिश्य होय छे भने प्रति३य होय छे. 'तेणं मणुया हंसस्सरा, कांच नंदिघोसा, सीहस्सरा, सीहघोसा मंजुस्सरा, मंजुघोसा, सुरसरा, सुस्रणिग्धोसा, छाया उज्जोतियंगमंगा' मा मनुष्यो हंसना स्वर वा स्वर વાળા હોય છે. કૌંચપક્ષિના સ્વરની જેમ અનાયાસ નીકળવા છતાં પણુ દીર્થં દેશવ્યાપી સ્વરવાળા હોય છે. નંદિના ઘેાષ જેવા ઘાષ ગુનાવાળા હાય છે. અર્થાત્ તે નંદ કહેતાં ખાર પ્રકારના વાદ્યવિશેષનું નામ નંદિ છે. તેના જેવા ધ્વનિવાળાં, સિંહના સ્વર જેવા ગંભીર સ્વર વાળા હોય છે. સિંહના જેવા
જીવાભિગમસૂત્ર