________________
प्रमेयद्योतिका टीका प्र.३ सू.५ रत्नप्रभापृथिव्याः क्षेत्रच्छेदः
छाया-एतस्याः खलु भदन्त ! रत्नप्रभायाः पृथिव्या अशीत्युत्तरयोजनशतसहस्रबाहल्याया क्षेत्रच्छेदेन छिद्यमानायाः सन्ति द्रव्याणि वर्णतः कालनीललोहितहारिद्रशुक्लानि, गन्धतः सुरभिगन्धानि दुरभिगन्धानि, रसतः तिक्तकटुक कषायाम्लमधुराणि, स्पर्शतः कर्कशमृदुकगुरुकलघुकशीतोष्णस्निग्धरूक्षाणि, संस्थानतः परिमण्डल वृत्तव्यत्र वतुरस्रायत संस्थानपरिणतानि, अन्योन्यवद्धानि, अन्योन्यस्पृष्टानि, अन्योन्यावगाढानि, अन्योन्यस्निग्ध प्रतिबद्धानि, अन्योन्यघटतया तिष्ठन्ति ? हन्त सन्ति । एतस्याः खलु भदन्त ! रत्नपभायाः पृथिव्याः खरकाण्डस्य षोडशयोजनसहस्र बाहल्यस्य क्षेत्रच्छेदेन छिद्यमानस्य सन्ति द्रच्याणि वर्णतः कालयावत् घटतया तिष्ठन्ति ? हन्त सन्ति । एतस्याः खलु भदन्त ! रत्नप्रभायाः पृथिव्याः रत्ननामकस्य काण्डस्य योजनसहस्रबाहल्यस्य क्षेत्रच्छेदेन छिद्यमानस्य तदेव यावत् हन्त सन्ति ? एवं यावद्रिष्टस्य । एतस्याः खलु भदन्त ! रत्नप्रभायाः पृथिव्याः पङ्कबहुलस्य काण्डस्य चतुरशीतियोजनसहस्र. बाहल्यस्य क्षेत्र० तदेव । एवमब्बडुलस्यापि अशीतियोजनसहस्रबाहल्यस्य । एतस्याः खलु भदन्त ! रत्नप्रभायाः पृथिव्याः घनोदधेविंशतियोजनसहस्रबाहल्यस्य क्षेत्रच्छेदेन तथैव । एवं धनवातस्यासंख्येययोजनसहस्रबाहल्यस्य तथैव, अवकाशान्तरस्यापि तदेव । शर्कराप्रभायाः खलु भदन्त ! पृथिव्याः द्वात्रिंशदुत्तरशतसहस्रबाहल्यायाः क्षेत्रच्छेदेन छिद्यमानायाः सन्ति द्रव्याणि वर्णतो यावत् घटतया तिष्ठन्ति ? हन्त, सन्ति । एवं घनोदधेविंशति योजनसहस्रबाहल्यस्य, घनवातस्यासंख्येययोजनसहस्रबाहल्यस्य, एवं यावदवकाशान्तरस्य । यथा शर्कराप्रभायामेवं यावदधः सप्तभ्याम् ।।सू० ५।।
टीका-'इमीसे णं' भंते' एतस्याः खलु भदन्त ! 'रयणप्पभाए पुढवीए' रत्नप्रभायाः 'असीइ उत्तरजोयणसयसहस्स बाहल्लाए' अशीत्युत्तर योजनशतसहस्त्र.
इमीसे गं भंते ! रयणप्पभाए पुढवीए असीइउत्तर जोयण' इत्यादि। सू० ॥५॥
टोकार्थ-गौतम ने इस सूत्र द्वारा प्रभु से ऐसा पूछा है-'इमीसे णं भंते ! रयणप्पभाए पुढवीए' हे भदन्त ! इस रत्नप्रभा पृथिवी के जो कि 'असीइ उत्तर जोयणसयसहस्सबाहल्लाए' एक लाख अस्सी
'इमीसे णं भंते! रयणप्पभाए पुढवीए असीइउत्तर जोयण' त्या
टहाथ-गौतमस्वामीय सा सूत्रद्वारा प्रभुनेमे पूछ्यु छ , 'इमीसे ण भंते! रयणप्पभाए पुढवीए' हे भगवन् मा २नमा पृथ्वीनारे 'असीइ उत्तर जोयणसयसहस्सबाहल्लाए' सास में सी२ १८०००० योजना
जी०५
જીવાભિગમસૂત્ર
