________________
प्रमेयद्योतिका टीका प्र.३ उ.२ सू.१७ नारकजीवोत्पातनिरूपणम्
२३७ गा. ५। 'सो चेव चउत्थीए' इत्यादि । स एव तृतीय पृथिव्या अन्तिम नवमप्रतर प्रदर्शित उत्सेधश्चतुर्थ्या, पङ्कप्रभायाः प्रथमे प्रतरे भवति ततोऽस्मिन् प्रमाणे 'पंचधणुवीस अंगुल' पञ्चधषि विशतिरङ्गुलानि प्रतिप्रतरं वर्द्धयेत् ।गा. ६। एवं क्रमेण वर्द्धिते सति सप्तमेऽन्तिमे प्रतरे द्वापष्टिर्धषि द्वौ हस्तौ, इत्येवं प्रमाणाऽवगाहना पङ्कप्रभानारकाणां समायाति ४। गा. ७। 'सो चेव पंचमीए' इत्यादि, एक हाथ और साढे तेरह अंगुलकी ६, सातवें प्रतर में सताईस धनुष एक हाथ और नौ अंगुलकी ७, आठवें प्रतर में ऊनतीस धनुष एक हाथ और साढे चार अंगुलकी ८, ऐसे अन्तके नौवें प्रतर में इकतीस धनुष और एक हाथ की सूत्रोक्त उत्कृष्ट भवधारणीय अवगाहना तीसरी बालुकाप्रभापृथिवी के नारकों की होती है ॥३॥गा०५॥
अब चौथी पंकप्रभा पृथिवी के विषय में कहते हैं-'सो चेव चउत्थीए' इत्यादि।
जो इसके अन्तिम नौवे प्रतर में जितना अवगाहना का प्रमाण कहा गया है-इकतीस धनुष एक हाथ-वही प्रमाण चौथी पंकप्रभा के प्रतर में होता है, इसमें प्रत्येक प्रतर को लेकर आगे आगे के प्रतर में-'पंच. धणु वीस अंगुल' पांच धनुष बीस अंगुल मिलाते जाना चाहिये. ॥ग०६॥ ऐसे क्रम से मिलाने पर अन्तके सातवें प्रतर में-बासठ धनुष दो हाथ की अवगाहना हो जाती है, वह इस प्रकार पंकप्रभा के प्रथम ૨૨ આંગળની ૪, પાંચમા પ્રતરમાં ત્રેવીશ ધનુષ એક હાથ અને અઢાર આંગળની પ, છઠા પ્રતરમાં પચીસ ધનુષ એક હાથ અને સાડા તેર ૧૩ આંગળની ૬, સાતમા પ્રતરમાં સત્યાવીસ ધનુષ એક હાથ અને નવ ૯ આંગળની ૭, આઠમા પ્રતરમાં ઓગણત્રીસ ધનુષ, એક હાથ અને સાડા ચાર આંગળની ૮, છેલલા નવમા પ્રતરમાં એકત્રીસ ધનુષ અને એક હાથની સૂત્રોક્ત ઉત્કૃષ્ટ ભવધારણીય અવગાહને ત્રીજી વાલુકાપ્રભા પૃથ્વીના નારકોની હોય છે. ૩ એ ગા. ૫ છે
व याथी पंधला पृथ्वीना संमंधमा वामां मारे . 'सो चेवचउत्थीए' त्या
આના છેલા નવમાં પ્રતરમાં જેટલા અંતરનું પ્રમાણ કહ્યું છે, એટલે કે એકત્રીસ ધનુષ એક હાથનું એજ પ્રમાણે ચેાથી પંકપ્રભ પૃથ્વીના પહેલા પ્રતરમાં થાય છે. તેમાં દરેક પ્રતરને લઈને પછી પછીના પ્રતરમાં 'पंच घणुवीस अंगुल' पाय धनुष पीस मा भगवता . . ૬ છે આ ક્રમથી મેળવતાં છેલલા સાતમા પ્રતરમાં બાસઠ ધનુષ બે હાથની અવગાહના થઈ જાય છે. તે આ પ્રમાણે છે. પંકપ્રભા પૃથ્વીના પહેલા પ્રતરમાં
જીવાભિગમસૂત્ર