SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 308
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ प्रमेयद्योतिका टीका प्रति० १ गर्भव्युत्क्रान्तिकस्थलचरजीवनिरूपणम् २९५ उत्कर्षेण शरीरावगाहना षड्गव्यूतप्रमाणा भवतीत्यवगाहनाद्वारम् इति ।। स्थितिद्वारे-'ठिई उक्कोसेणं तिन्नि पलिओवमाई' स्थलचरचतुष्पदजीवानां स्थितिः-आयुष्कालो जघन्येनान्तमुहूर्तम् उत्कर्षेण तु त्रीणि पल्योपमानि भवतीति स्थितिद्वारम् ॥ 'नवरं उव्वट्टित्ता नेरइएमु चउत्थपुढवि गच्छंति' नवरं जलचरापेक्षया स्थलचराणामेतद्वैलक्षण्यं यत् इत उदृत्य नरकेषु गच्छन्ति तदा चतुर्थपृथिवीपर्यन्तमेव गच्छन्ति, न ततः परतः । 'सेसंजहा जलयराणं' शेषं शरीरावगाहनास्थित्युद्वर्तनातिरिक्त समवहतपर्यन्तं द्वारजातं यथा गर्भव्युत्क्रान्तिकजलचरजीवानां कथितं तथैव स्थलचराणामपि ज्ञातव्यम् । कियत्पर्यन्तं जलचरप्रकरणमिह ज्ञातव्यं से एक अङ्गुल के असंख्यातवे भाग प्रमाण होती है, तथा-'उक्कोसेणं छ गाउयाई' उत्कर्ष से इनकी शरीरावगाहना छहगव्यूत प्रमाण होतो है, यह अवगाहनाद्वार है। ठिइ उक्कोसेणं तिन्नि पलिओवमाई' इनकी स्थिति-आयुष्काल जधन्यसे अन्त मुहूर्त प्रमाण की होती है, उत्कर्षसे तो तीन पल्योपमकी होती है, यह स्थिति द्वार है। 'नवरं उव्वट्टित्ता नेरइएसु चउत्थपुढवि गच्छंति' जलचर की अपेक्षा स्थलचरों में यही विलक्षणता है कि ये यहाँ से निकल कर नरकोंमें जाते है तो चतुर्थ पृथिवी तक ही जाते हैं, किन्तु उनसे आगे नहीं जाते हैं। 'सेसं जहा जलयराणं' शेष-शरीरद्वार-अवगाहना द्वार-स्थिति द्वार-उद्वर्तनानिकलना द्वार के अतिरिक्त और सब द्वारों का कथन गर्भव्युत्क्रान्तिक जलचरजीवों के जैसा स्थलचरोंको भी समान समझना चाहिए। 'उक्कोसेणं छ गाउयाई' कृष्टया ताना शरी२ नी Aqइन च्यूत अमानी हाय छे. આ રીતે અવગાહનાદ્વારનું કથન છે. स्थितिद्वा२-'ठिई उक्कोसेणं तिन्नि पलिओवमाई' यानी स्थिति-भायु धन्य થી અંતમુહૂત પ્રમાણની હોય છે. ઉત્કૃષ્ટથી ત્રણ પપમની હોય છે. આ રીતે સ્થિતિદ્વાર કહેલ છે. ____तन २ 'नवरं उघट्टित्ता नेरइएसु चउत्थपुढविं गच्छंति' य२ वानी भयेક્ષાએ સ્થલચર જીવમાં એજ વિલક્ષણપણુ-જુદાઈ છે કે આ સ્થલચરે અહિથી નીકળી ને નારકમાં જાય તે ચોથી પૃથ્વી સુધી જ જાય છે. પરંતુ તેનાથી આગળ જતા नथी 'सेसं जहा जलयराणं' शेष-शरीरवार मानाद्वारे स्थिति तनावार शिवाયના બીજા બધા જ દ્વારેનું કથન ગર્ભવ્યુત્ક્રાંતિક જલચર જીના કથન પ્રમાણે આ સ્થલચર જીવે પણ સમજવા. જીવાભિગમસૂત્રા
SR No.006343
Book TitleAgam 14 Upang 03 Jivabhigam Sutra Part 01 Sthanakvasi
Original Sutra AuthorN/A
AuthorGhasilal Maharaj
PublisherA B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
Publication Year1971
Total Pages656
LanguageSanskrit, Hindi, Gujarati
ClassificationBook_Devnagari, Agam, Canon, & agam_jivajivabhigam
File Size37 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy