SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 172
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ प्रमेयद्योतिका टीका प्रति० १ वनस्पतिकायिकानां शरीरादिद्वारनिरूपणम् १५९ पण्णवणाए तहा भाणियव्वं जाव जे यावन्ने तहप्पगारा से तं कुहणा' एवं यथा-येन रूपेण प्रज्ञापनायां भेदास्तथा भणितव्याः, कियत्पर्यन्तं तत्राह-'जाव' इत्यादि, 'जाव जे यावन्ने तहप्पगारा से तं कुहणा' यावत् , अत्र यावत्पदेन गुच्छगुल्मलतावल्ली पर्वकतृणवलयहरितौषधिजलरुहाणां संग्रहो भवति एतेषां वृक्षगुच्छगुल्मादीनां सविस्तरं वर्णनं प्रज्ञापनायाः प्रथमपदे विलोकनीयम् , ये चान्ये तथाप्रकाराः गुच्छगुल्मादिसदृशाः प्रत्येकशरीरबादरवनस्पतिकायिका भवेयु स्तेऽप्यत्र संग्राह्याः । 'सेतं कुहणा' कुहणा प्रकरणान्तं वक्तव्यमिति । एषां प्रत्येकशरीरबादरवनस्पतिकायिकानां कीदृशं संस्थानमिति प्रश्नः, उत्तरयति गाथाभिः-'णाणाविहसंठाणा' इत्यादि 'णाणाविहसंठाणा रुक्खाणं' नानाविधसंस्थानानि-अनेकप्रकारकाणि संस्थानानि भवन्ति वृक्षाणामिति, तालसरलनालिएरीणं' तालसरलनारिकेलीनां वृक्षाणाम् ‘एगजीवया पत्ता' पत्राणि एकजीवानि पत्राणाम् एक एव जीवो भवतीत्यर्थः । 'खंधा वि एगजीवा' स्कन्धा अपि एक जीवाः, केषामित्याह - 'तालसरलनालिएरीणं' तालसरलनारिकेलानाम् एषां वृक्षे एकजीवस्तदीयस्कन्धोऽपि सहित स्वरूप यहाँ तक प्रतिपादित हुआ हैं । ‘एवं जहा पण्णवणाए तहा भाणियव्वं जाव जे यावन्ने तहप्पगारा सेतं कुहणा" इस प्रकार इनके प्रज्ञापना सूत्र में सविस्तर भेद कहे गये हैं सो गुच्छ गुल्मलता वल्ली पर्वक तृणवलयहरित ओषधि जलरुह हणा कुप्रकरण तक के वे सब भेद यहां पर भी कह लेना चाहिए । इसी प्रकार इन्हीं वृक्षों के सदृश और भी जो वृक्ष हो वे सब इन्हीं प्रत्येक शरीर वनस्पतिकायिक वृक्षों में गर्भित कर लेना चाहिए "णाणाविहसंठाणा रुक्खा णं" इन वृक्षजीवों के संस्थान अनेक प्रकार के होते हैं । 'एगजीविया पत्ता" इन वृक्षों के पत्ते एक जीव वाले कहे गये हैं । अर्थात् हर एक वृक्ष का जुदा २ एक २ जीव होता है । 'खंधा वि एगजीवा" स्कन्ध में भी एक जीव होता है किन वृक्षों का सो कहते हैं "ताल सरलनालिएरीएणं" ताल सरल नारिकेल । इन वृक्षों का ४यु छ. “एवं जहा पन्नवणाए तहा भाणियव्वं जाव जे यावन्ने तहप्पगारा से तं कुहणा" 20 प्रमाणे - वृक्षाना लेहो प्रज्ञापनासूत्रमा सविस्तर शत ४स छे, ते मेहे। शु२७, शुभ, सता, पक्षी, ५१४, तृएसय रित भाषधी, १३९, सुहाए, ना પ્રકરણ સુધીના તે બધા જ ભેદે અહિયાં પણ સમજી લેવા. આજ રીતે આ વૃક્ષોની સરખા બીજા પણ જે વૃક્ષે હોય તે બધા આજ વૃક્ષોની તુલ્ય પ્રત્યેક શરીર વનસ્પતિકાય વૃક્ષોમાં समावेश ४१ खेवा. "णाणाविहसं ठाणा रुक्खाणं" मी वृक्ष३पी वनस्पतिजाय वोन संस्थान भने प्रा२नुहाय छे. “एगजीविया पन्नत्ता" मा वृक्षाना पान से ! छे. अर्थात् २४ वृक्षाना पानमiyal yा मे मे ल य छे. "खंधा वि एगजीवा' २४ मा ५९ मे १३य छे. या वृक्षानमा ७१ हाय छे १ मे જીવાભિગમસૂત્ર
SR No.006343
Book TitleAgam 14 Upang 03 Jivabhigam Sutra Part 01 Sthanakvasi
Original Sutra AuthorN/A
AuthorGhasilal Maharaj
PublisherA B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
Publication Year1971
Total Pages656
LanguageSanskrit, Hindi, Gujarati
ClassificationBook_Devnagari, Agam, Canon, & agam_jivajivabhigam
File Size37 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy