________________
२४२
राजप्रश्नीयसत्रे पूर्णपाणिपादपृष्ठान्तरोरुपरिणतः घननिचितवृत्तवलितस्कन्धः चमेंप्टकदुघण. मुष्टिकसमाहतगात्र: उरस्यबलसमन्वागतः तलयमलयुगमबाहुः लवनप्लवन जवनप्रमई नसमर्थः छेकः दक्षः मष्ठः कुशलः मेधावी इत्येतेषां पदानां सङ्ग्रहः, निपुणशिल्पोपगतः, एतद्व्याख्या सप्तमसूत्रतो बोध्या । एतादृशः पुरुषः पञ्चकाण्डकं बाणपश्चक युगपत् पञ्चलक्ष्यवेधनाय निस्रष्ट-प्रक्षेप्तप्रभुः-समर्थों भवेत् ? इति प्रदेशिपश्न: केशीमाह-हे राजन् ! हन्त ! प्रभुः पञ्चकाण्डक प्रक्षेप्तुं स समर्थो भवेत् ? प्रदेशो कथयति हे भदन्त ! यदि चेत् खलु ग्रहस्तः, प्रतिपूर्णपाणिपादपृष्ठान्तरोरुपरिणतः, घननिचितवृत्तवलितस्कन्धः, चमें ष्टकद्रुघणमुष्टिकसमाहतः गात्रः, उरस्यबलसमन्वागत: तलयमलयुगलबाहः, लखनप्लवनजवनप्रमई नसमर्थः छेकः, दक्ष, पृष्ठः, कुशलः, मेधावी" इस पाठ का संग्रह हुआ है। इन पदों की व्याख्या सातवें सूत्रों को जा चुकी है अतः वहीं से इसे देखना चाहिये. ऐसा वह पुरुष पांच वाणों को एक साथ पांचलक्ष्यों को वेधन करने के लिये हे भदन्त ! छोडने में समर्थ हे सकता है न ? केशीकुमार श्रमणने तब कहा हे राजन् ! ऐसा पूर्वोक्त विशेषणों वाला वह युवा पुरुष एक साथ पांचवाणों को छोडने में समर्थ हो सकता है परन्तु हे भदन्त ! जब वही पुरुष वाल यावत् मन्दविज्ञानवाला होता है तब पांच वाणों को एक साथ पांचलक्ष्यों को वेधन करने के लिये छोड़ने में समर्थ नहीं होता है. यदि वह ऐसा करने में समर्थ होता तो मैं आपकी इस बातको कि जीव भिन्न है
और शरीर भिन्न है तथा जीव शरीररूप नहीं है शरीर जीवरूप नहीं ग्रहस्तः, प्रतिपूर्णपाणिपादपृष्ठान्तरोरूरिणतः, धननिचितवृत्तवलितस्कन्धः, चमेष्टकद्रुधणमुप्टिकसमाहतगात्र, उरस्यबलसमन्वागतः तलयमल युगलबाहुः, लखनप्लवनजवनप्रमई नसमर्थः, छेकः, दक्षः पृष्ठः कुशल: मेधावी" मा पानी सड थये। छ. २॥ अधा पहानी व्याच्या सातमा सूत्रमा કરવામાં આવી છે. એથી જિજ્ઞાસુઓ ત્યાંથી જાણી લેવા પ્રયત્ન કરે. એવા તે યુવક ને પાંચ બાણોને એકી સાથે એકજ લક્ષ્યપર છોડીને હે ભદંત શું તે લક્ષ્યધનમાં સફળ થશે ? કેશીકુમાર શ્રમણે આ સાંભળીને કહ્યું કે રાજન એ તે પૂર્વોકત વિશેષણોથી યુકત તે યુવક એકી સાથે પાંચ બાણેને છોડવામાં સમર્થ થઈ શકશે. પણ હે ભદંત ! જ્યારે તે યુવક બાળ યાવત્ મંદ વિજ્ઞાન સંપન્ન હોય છે. ત્યારે તે પાંચ બાણે વડે એકી સાથે પાંચ લનું વેધન કરવામાં સફળ થશે નહિ. જે તે એવું કરી શકતા હોય તે હું તમારી જીવ ભિન્ન છે અને શરીર ભિન્ન છે તેમજ જીવ શરીર રૂપ નથી અને શરીર જીવરૂપ નથી,
શ્રી રાજપ્રશ્રીય સૂત્ર: ૦૨
