________________
सुबोधिनी टीका सू. १३६ सूर्याभदेवस्य पूर्व भवजीवप्रदेशिराजवर्णनम् २३१ अन्यन्तमध्यपदेशे कश्चिन् कोऽपि पुरुषः भेरों च पुनः दण्ड गृहीत्वा अनुपवि शति, स प्रविष्टः पुरुषः तस्याः कूटाऽऽकारशालायाः-तत्कूटाकारशाला. सम्बन्धीनि घननिचितनिरन्तरनिश्छिद्राणि धनानि निबिडानि निचितानि-अत्यन्तमिलितानि अत एव निरन्तराणि-अन्तररहितानि च-पुनः निश्छिद्राणिछिद्ररहितानि द्वारवदनानि-द्वारमुखोनि सर्वतः-सर्वदिक्षु समन्तात्सर्व विदिक्षु पिदधाति-आच्छादयति, तस्याः पिहितायाः कूटाकारशालायाः बहु मध्यदेशभागे-अत्यन्तमध्यदेशभागे. स्थित्वा स पुरुषः तां मेरी दण्ड केन महता महता शब्देन यथा अत्युच्चः शब्दः समुत्पद्येत तथेत्यर्थः ताडयेत्-अयः नून हे प्रदेशिन् ! स:-दण्डाघातजनितः शब्दः भेरीशब्दः अन्तः-मध्य प्रदेशात वहि:-बहिप्रदेशे निर्गच्छति ?-निस्सरति ? इति प्रश्नः । प्रदेशी पाह -हन्त ! इति स्वीकारे हे भदन्त ! निर्गच्छति-केशीकुमारश्रमणः कथयति हे प्रदेशिन् ! तस्याः-कूटाऽऽकारशालाया किञ्चित् छिद्रं वा यावत् विवर वा अन्तरं वा राजिवळ अस्ति यतः यस्मात् स शब्दः अन्तः कूटाकारशालाऽ भ्यन्तरप्रदेशाद् बहिर्निगत निसृतः स्यात् ? । इति केशिना पृष्टे प्रदेशी पाहतायमर्थः समयः छिद्रादि रूपोऽर्थस्तत्र न युज्यते सर्वथाऽऽवृतत्वात् । पुनरपि केशीपाह-हे पदेशिन् ! एवमेव-एतद्देष्टान्तनुसारेणैव अप्रतिहतगति:-अंकुण्ठितगतिः जीवोऽपि पृयिवी भित्त्वा शिलां-प्रस्तरं भित्त्या पर्वतं भित्वा अन्तः मध्यप्रदेशात् बहिर्निर्गच्छति, ततू-तस्मात-उक्तदृष्टान्तेन हे प्रदेशिन ! त्वं श्रद्धेहि-मवचने श्रद्धां कुरु अन्यो जीवः अन्यत् शरीरम्, नो स जीवः तच्छरीरम् ॥ सू० १३६ ॥ कोई छिन्द्र है, यावत् न कोई रेखा है कि जिससे होकर वह शब्द उसमें से बाहर निकला हो? (णो इण सम) हे भदन्त ! यह अर्थ समर्थ नहीं है. अर्थात् वहां पर कोई छिद्रादि नहीं है. (एवामेव पएसी! जीवेविअप्पडिहयगई पुढियिं भिच्चा, सीलं भिच्चा अंतोहितो बहिया णिग्गच्छइ) इसी प्रकार हे प्रदेशिन् ! जीव भी अप्रतिहत गतिवाला है अतः वह पृथिवी को भेद करके, शिला को भेद करके उसके भीतर से होकर बाहर निकल जाता है। (तं सट्टाहि णं तुमं पएसी! अण्णो. કરે કે તે કૂટાગાર શાળામાં કઈ છિદ્ર નથી યાવત કેઇ રેખા (તરાડ) પણ નથી કે
मनाथी ते ४ तमाथी मडा नीती होय ? (णो इणढे सम?) हे मत ! मा अर्थ समय नथी भेटले तेमा छिद्र वगेरे नथी. (एवामेव पएसी ! जीवे वि अप्पडिहयगई, पुढविभिच्चा, सिलं भिच्चा, अंतोहितो बहिया णि गाछइ) मा प्रभारी र प्रहशिनू ! ०१ ५ मप्रतिहत ति यु-त छ. येथी તે પૃથિવીનું ભેદન કરીને, શિલાનું ભેદન કરીને, તેની અંદર થઈને બહાર નીકળી anय छे. (तं सद्दहाहि णं तुम पएसी! अण्णो जीवो अण्णं सरीरं जो तं जीवो
શ્રી રાજપ્રક્ષીય સૂત્ર: ૦૨