________________
२०२
राजप्रश्नीयसूत्रे
D
रामि । तए णं अहं सुबहु पुण्णोवचयं समजिणित्ता कालमासे कालं किच्चा देवलोएसु उववण्णा, तं तुमंपि णत्तुया ! भवाहि धम्मिए जाव विहरोहि, तएणं तुमंपि एवं चेव सुबहु पुण्णोवचयं समजिणित्ता जाव उववजिहिसि, त जइ णं आज्जया मम आगतुं एवं वएजा तो णं अहं सदहेजा पत्तिएज्जा रोएज्जा जहा अण्णो जोवो अण्णं सरीर, णो तं जीवो तं सरीरं, जम्हा सा अजिया ममं आगतु णो एवं वयासी तम्हा सुपइट्रिया मे पइण्णा जहा त जीवो तं सरीरं नो अन्नो जीवो अन्न सरीरं ॥ सू० १३३ ॥
छाया-ततः खलु स प्रदेशी राजा केशिनं कुमारश्रमणमेवमवादोत् अस्ति खलु भदंत ! एषा:प्रज्ञात उपमाः, अनेन पुनः कारणेन नो उपागच्छति,
'तएणं से पएसी राया' इत्यादि ।
सूत्रार्थ-(तए ण) इसके बाद (से पएसी राया केसि कुमारसमणं एवं वयासी) उस प्रदेशी राजाने के शीकुमारश्रमण से इस प्रकार कहा(अस्थि णं भंते ! एसा पण्णाओ उवमा इमेण पुण कारणेण नो उवागच्छ३) हे भदन्त ! जीव और शरीर को भिन्न प्रकट करने में 'मेरे आर्यक-(पितामह) इस कारण से नहीं आते हैं। यहां तक के सन्दर्भ से जो आपने उपमा दी है , सो यह उपमा प्रज्ञात-दृष्टान्त है । यह वास्तविकी उपमा नहीं है) तो भी मैं यह मान लेता हूँ कि मेरे पितामह-आर्यक आपके द्वारा प्रदर्शित कारणों की वजह से यहां नहीं आते हैं-सो भले न जावें परन्तु (एवं खलु भंते !
'त एणं से पएसी राया' इत्यादि ।
सूत्रार्थ:-(तए णं) त्यार पछी ( से पएसी राया केसि कुमारसमणं एवं वयासी) ते प्रदेशी २०ये अशीभार अभाशुने मा प्रमाणे -अस्थि ण भंते ! एसा पण्णाओ उवमा इमेण पुण कारणेण नो उवागच्छइ) लत ! જીવ અને શરીરને ભિન્ન પ્રકટ કરવામાં “મારા આર્યક (પિતામહ) આ કારણને લીધે આવતા નથી” અહીં સુધીના સંદર્ભ લગી જે કંઈ પણ તમે ઉપમા રૂપમાં કહ્યું છે તે તે ઉપમા પ્રજ્ઞાત-દષ્ટાન્ત છે, આ વાસ્તવિકી ઉપમા નથી, છતાં એ હું તમારી આ વાત સ્વીકારી લઉં કે મારા પિતામહ આર્યક તમારા વડે પ્રદર્શિત કારણોને वीधे 4 माही भावी शता नथी. तो तेमालले न माये. ५२तु (एवं खलु भते!
શ્રી રાજપ્રશ્રીય સૂત્ર: ૦૨