________________
सुबोधिनी टाका सू. १३१ सूर्याभदेवस्य पूर्वभवजीवप्रदेशिराजवर्णं नम्
१८९
त्कारणात् खलु अहं' सुबहु - अत्यन्तं कलिकलुषम् = अतिमलिनं पापं कर्म सम=समुपा नरकेषु उपपन्नः - नारकतयोत्पन्नोऽभवम् तत् तस्मात्कारणात् नप्तृक ! - हे पौत्र ! त्वमपि तथा मा भव, अधार्मिको यावत् नो सम्यक् करभरवृत्तिं प्रवर्तय-निषेधार्थकपदद्वयं प्रकृतार्थे दृढयतीति स्वमवश्यमेव धार्मिकादिविशेषणविशिष्टो भूत्वा स्वकस्य जनपदस्य करभरवृत्तिं सम्यक् प्रवर्त्तयेति भावः । मा खलु स्वमपि एवमेव - श्रहमिव सुबहु - पापकर्म यावत् यावच्छब्देन समुपाय - नरकेषु नैरयिकतया इति संग्राह्यम्, उत्पत्स्यसे मा उत्द्यथा इत्यर्थः, तत्-तस्मात् कारणादू - यदि चेत् खलु आर्यको मम आगत्य वदेत् कथयेत्, ततः - तदा खलु अहं श्रद्दध्याम् - भवद्वचने श्रद्धां कुर्याम् प्रतीयां- विशेषतो विश्वस्याम् रोचेयं रूचि विषयीकुर्याम् यथा अन्यो जीवो ऽन्यच्छरीरम् नो तत् ज्जीवः स शरीरम इति यस्मात् हेतोः खलु सः पूर्वोक्त आर्यकः ममागत्य नो-न एवं पूर्वोक्तप्रकारेण अवादीत् - हे श्रमणायुष्मन् ! तस्मादू हेतो: मम प्रतिज्ञा सुप्रतिष्ठिता-सुस्थिरा यथा तत् ज्जीवः स शरीरम् इति ॥सू, १३१ ।
मूलम् - तरणं केसीकुमारसमणे पएस राय एव वयासी-अत्थि णं पएसी ! तव सूरियकता नाम देवी ? हंता अत्थि, जइ णं तुम पएसी त सूरियतं देवि पहाय कयबलिकम्मं कयको उयमंगलपायच्छित्त सव्वालंकारभूसिय केणइ पुरिसेण पहाएणं जाव सव्वाल :कारभूसिएण सद्धि इट्टे सफरिसरसरुवे गंधे पंचविहे माणुस्सए कामभोगे पञ्चणुब्भवमाणि पासिजसि तस्स णं तुमं पएसी ! पुरिससक डंडे निव्वतेजासि ? अहंण भते ! तं पुरिसं हत्थच्छिण्णगं
वह आर्ष होने से भूत अर्थ में हुआ है 'त' माण नत्तुया ! तुमंपि' इत्यादि सूत्र में आगत दो निषेधार्थक पद प्रकृत अर्थ की पुष्टि करते हैं अर्थात् तुम अवश्य ही धार्मिक आदि विशेषणों वाले होकर अपने जनपद की करभरवृत्ति को अच्छी तरह से चलाओ यह अर्थ पुष्ट होता है ॥ १३१ ॥ વત માનરૂપમાં નિર્દેશ થયેલ છે તે આષ હોવાથી ભૂત અથમાં જ થયેલ છે આમ समन्वु, 'त' माण' नत्तुया ! तुम पि' वगेरे सूत्रमां आवेलां मे निषेधार्थ यो अत અને જ પાપે છે. એટલે કે તમે અવશ્યમેવ ધામિક વગેરે વિશેષણાથી સ’પન્ન થઈને પેાતાના જનપદની ભરવૃત્તિને સારી રીતે ચલાવા—આ અથ પુષ્ટ થાય છે. ॥ સૂ. ૧૩૧૫
શ્રી રાજપ્રશ્નીય સૂત્ર : ૦૨
