________________
सुबोधिनी टीका. सू. ८८ सूर्याभदेवस्य इन्द्राभिषेकवर्णनम् बहूनां सूर्याभविमानवासिनां देवानां च देवीनां च आधिपत्यं यावत् महत् महत् कारयन् पालयन् विहरस्व-इति कृत्वा जयजय-शब्दं प्रयुञ्जन्ति ॥सू. ८८॥
टीका-'तएणं तं' इत्यादि
ततःखलु तं सूर्याभ देवं चतस्त्रः सामानिकसाहस्व्यः चतुस्सहस्र संख्यकाः सामानिकदेवाः यावत्-यावत्पदेन 'चतस्रः अग्रमहिष्यः सपरिवाराः तिस्रः परिषदः, सप्त अनीकाधिपतयः' इति संग्राह्यम् , तथा षोडश आत्मरक्षसाहस्यः षोडशसहस्रसंख्यका आत्मरक्षकाः, तथा अन्ये च बहवः सूर्याभराजधानीवास्तव्याः= सूर्याभदेवस्य राजधान्यां निवसनशीलाः देवाश्च देव्यश्च महता महता=अतिविशालेन इन्द्राभिषेकेण अभिषिञ्चन्ति, अभिषिच्य प्रत्येकम् एकैकशः कृत्वा क्रमेणेत्यर्थः करतलपरिगृहीतं शिर आवत मस्तके अञ्जलिं कृत्वा एवं वक्ष्यमाणं वचनम् अवादिषुः उक्तवन्तः, तथाहि जयबहूण सूरियाभविमाण वासिणं) सूर्याबविमानवासी बहुत से (देवाण य देवीण य) देवदेवीयोंका (आहेवच्चं जाव महया महया कारेमाणे पालेमाणे विहराहि त्ति जयजयसह पउंजंति ) आधिपत्य यावत् करते हुए, उनका पालन करते हुए, आप रहें इस प्रकार कहकर पुनःजयजय शब्दोंका प्रयोग किया।
टीकार्थ-इसका मूलार्थ के जैसा ही है. परन्तु कहीं २ पर जो विशेषता है वह इस प्रकारसे है, सूर्याभदेवका चार हजार सामानिक देवोंने यावत्पद ग्राह्य सपरिवार चार अग्रमहिषियोंने. तीन परिषदाओंने, सात अनिकाधिपतियोंने तथा १६ हजार आत्मरक्षक देवोंने एवं सूर्याभराजधानी वास्तव्य= सूर्याभदेवकी राजधानीमें निवसनशील बहुतसे देव और देवियोंने अतिविशाल इन्द्राभिषेक से अभिषेक किया. अभिषेक करने के बाद फिर क्रम से एक २ देवने करतलपरिगृहीत एवं शिर पर आवर्तवाली ऐसी अंजलि वासिण) सूर्याल विमानवासा eni ( देवाण य देवीणय ) देववा। ५२( आहे. वच जाव महया महया कारेमाणे पालेमाणे विहराहित्ति, जय जय सदं पउंजंति) શાસન યાવત્ કરતાં તેમનું તમે પાલન કરતા રહે આ પ્રમાણે કહીને ફરી જય જય શબ્દોનું ઉચ્ચારણ કર્યું.
ટીકાથ–આને મૂલાઈ પ્રમાણે જ છે, પણ કેટલાક વિશિષ્ટ પદેનું સ્પષ્ટીકરણ, આ પ્રમાણે છે. તે સૂર્ય દેવને ચાર હજાર સામાનિક દેવોએ યાવત્ પદ ગ્રાહ્ય સપરિવાર ચાર અગ્ર મહિષીએ એ ત્રણ પરિષદાઓએ સાત અનીકાધિપતિઓએ તેમજ સોળ હજાર આત્મરક્ષક દેવોએ અને સૂર્યાભદેવની રાજધાનીમાં રહેનારાં બધાં દેવદેવીઓએ અતિભવ્ય ઈદ્રાભિષેકથી અભિષેક કર્યો. અભિષેક કર્યા બાદ અનુક્રમે એકએક દેવે હાથની અંજલિ મસ્તક પર ફેરવીને આ પ્રમાણે વિનંતિ
શ્રી રાજપ્રક્ષીય સૂત્રઃ ૦૧
