________________
सुबोधिनी टीका. स . २० भगवद्वन्दनार्थ सूर्याभस्य गमनव्यवस्था
'तएणं से आभियोगिए देवे' इत्यादि
टीका-तत:-यानविमानविकरणानन्तरं खलु सः-पूर्वोक्तः आभियोगिको देवः तस्य-विकृतस्य यानविमानस्य बहुमध्यदेशभागे-अतिमध्यदेशभागे अत्रअस्मिन् भागे खलु महत्-विशालं प्रेक्षागृहमण्डपं-नाट्यशालारूपं विकरोति । तच्च कीदृशम् ? इत्यपेक्षायामाह- अनेकस्तम्भशतसंनिविष्टम्-अनेकानि-वहुनि स्तम्भशतानि सन्निविष्टानि-संलग्नानि यत्र तत्-अनेकशतस्तम्भ युक्तमित्यर्थः,संनिविष्टम् तथा-अभ्युद्गतसुकृतवरवेदिकातोरणवररचितशाल-भलिकाकम् अभ्युद्गता:
यह गंधकी बत्तीरूप हो. (दिव्वतुडियसहसंपणाइयं अच्छरगणसंघविकिणं, पासाईयं दरिसणिजं, अभिरूवं पडिरूवं) दिव्यबाजोंकी श्रोत्र मनोहारी ध्वनि से वह गुंजित बना हुआ था. अप्सराओंके समूहसे वह व्याप्त था. प्रासादीय था, दर्शनीय था, अभिरूप था और प्रतिरूप था। ___टीकार्थ-इस प्रकारके विशेषणोंसे विशिष्ट यानविमानकी विकुर्वणा करने के बाद पूर्वोक्त उस अभियोगिक देवने विकृत उस यानविमानके अतिमध्य देश भागमें एक विशाल प्रेक्षागृह मंडपकी-नाट्यशालाकी विकुर्वणाकी इस प्रेक्षागृह मण्डपमें अनेकस्तम्भशत संलग्न थे. इसमें सुन्दर वेदिकाएँ, तोरण एवं शालभंजिकाएँ (पुत्तलिकाएँ) जो अत्युन्नत रूपसे अच्छी तरहसे बनाई गई थीं वे शिल्पिश्रेष्ठ द्वारा बनाई गई थीं, इसमें जो स्तम्भ थे, वे बहुत अच्छी तरहसे यथा स्थानपर मिलाकर लगाये हुए थे साधारण स्तम्भ नहीं थे. विलक्षण
શ્રેષ્ઠ ગધેમાં પણ જે શ્રેષ્ઠ ગધ હોય છે તેથી તે યુક્ત હતો. એવી તે ગંધની मत्ती २ ४ ४ातो तो. (दिव्य तुडियसहसंपणाइयं अच्छरगणसंघविकिण्ण पासाईयं दरिसणिज्ज, अभिरूव पडिरूवं) दिव्य मानी श्रवण-मधुर ध्वनिઓથી તે ગુજિત બનેલો હતે. અપ્સરાઓના સમૂહથી તે વ્યાપ્ત હતું, પ્રાસાદીય હતે, દશનીય હતો, અભિરૂપ હત પ્રતિરૂપ હતો.
ટીકાર્ય–આ જાતના વિશેષણોથી યુક્ત યાનવિમાનની વિમુર્વણું કર્યા બાદ તે આભિયોગિક દેવે વિકૃત તે યાનવિમાનના અતિ મધ્ય દેશ ભાગમાં એક વિશાલ પ્રેક્ષાગૃહ મંડપની-નાટ્યશાળાની-વિમુવ કરી. તે પ્રેક્ષાગૃહ મંડપમાં સેંકડો થાંભલાઓ હતા. તેમાં સુંદર વેદિકાઓ, તારણે અને સરસ કલાત્મક રીતે બનાવવામાં આવેલી જે શાલભંજિકાઓ (પૂતળીઓ) હતી તે શ્રેષ્ઠ શિલ્પકારો વડે તૈયાર કરવામાં આવેલી હતી. તેમાં જે થાંભલાઓ હતા, તે બહુ જ સુવ્ય
શ્રી રાજપ્રક્ષીય સૂત્રઃ ૦૧
