________________
इत्यत्र
पीयूषवर्षिणी-टीका सु. ४६ अम्बडपरिव्राजकविषये भगवद्गौतमयोः संवादः ६०९ ४७, पडिचारं ४८, वूहं ४९, पडिवूहं ५०, चकवूहं ५१, गरुलवूहं स्कन्धावारमानं-शत्रुं विजेतुं कदा कियत्परिमितं सैन्यं निवेशनीयमिति प्रमाणविज्ञानम् । ' खंधारमाणं ' इत्यत्र समवायाङ्गोक्तस्य 'खंधावारणिवेसं' इत्यस्य समावेशः ' नगरमाणं ' नगरमानम्-अस्मिन् प्रदेशे कीदृशमायामदैर्थ्योपलक्षितं नगरं निर्मापणीयं, येन विजयशाली भवेयम्, कस्य वर्णस्य कस्मिन् स्थाने निवेशः श्रेष्ठ इति विज्ञानम्, 'नगरमाणं' इत्यत्र समवायाद्गोक्तस्य 'नगरणिवेसं' इत्यस्य समावेशः ४६, 'चारं ' चारं=ज्योतिश्चारविज्ञानम्। 'चारं ' इत्यत्र समवायाङ्गोक्तानां 'चंदलक्खणं' सूरचरियं, राहुचरियं, गहचरियं' इत्येतेषां चतुर्णां समावेशः ४७, 'पडिचारं ' प्रतिचारं प्रतिवर्त्तितचारम्-इष्टानिष्टफलजनकशान्तिकर्मादिक्रियाविशेषविज्ञानम्, 'पडिचारं ' 'सोभागकरं, दोभागकरं, विज्जागयं, अंतगयं, रहस्सगयं, सभासंचारं ' इत्येतेषां समवायाङ्गोक्तानां षण्णां समावेशः ४८, 'वह' व्यूहं - शकटथाकृतिसैन्यरचनम् ४९, ' - जीतने के लिये कितनी सेना होनी चाहिये इस प्रकार सेना के परिमाण को जानने की, यहाँ पर समवायाङ्ग में उक्त ' खंधावारणिवेस ' स्कन्धावारनिवेश का समावेश होता है। (४६ नगरमाणं) इस प्रदेश में कितना लंबा कितना चौड़ा नगर बसाना चाहिये जिससे मैं विजयशाली हो सकूं तथा किस वर्ण को किस स्थान में बसाना श्रेष्ठ होगा इन सब बातों के विज्ञान की, समवायाङ्ग में उक्त ' नगरनिवेसं नगरनिवेश का अन्तर्भाव यहीं पर हो जाता है । (४७ चारं ) ज्योतिश्चक्र की, समवायाङ्ग में कथित (चंदलक्खणं) चंद्रमा के लक्षण, (सूरचरियं राहुचरियं गहचरियं) सूर्य की चाल, राहु की चाल एवं ग्रहों की चाल, इन सबों का समावेश 'चार' में समझना चाहिए । ( ४९ पडिचारं ) इष्टानिष्टफलजनक शान्तिकर्म आदि क्रियाविशेषों के विज्ञान की, यहाँ समवायांग कथित “सोभागकरं दोभागकरं विज्जागयं मंतवास्तु (घर) शास्त्रनी, समवायांगमां उत "वत्थुमाणं वत्थुनिवेसं” वास्तुमान तेभन वास्तुनिवेशने। सभावेश अहीं थाय छे. ४५ (खंध (रमाणं) शत्रुने જીતવા માટે કેટલી સેના હૈ!વી જોઈ એ, એ રીતે સેનાના પરિમાણને (ગણતરી) જાણવાની, સમવાયાંગમાં ઉક્ત ' खंधावारनिवेसं' २४ धावारनिवेशने। सड्डीं ५२ सभावेश थाय छे; ४९ (नगरमाणं) या प्रदेशमां देवड्डु सां ने डेट પહેાળું નગર વસાવવું જોઇએ કે જેથી હું વિજયશાળી થઈ શકું તથા ક્યા વણું (જાત) ને કયા સ્થાનમાં વસાવવું શ્રેષ્ઠ થશે એ બધી વાતાના વિજ્ઞાનની, સમવાયાંગમાં ઉક્ત ' नगरनिवेस ' नगरनिवेशान सभावेश सहीं थयो छे. ४७ (चारं) ल्योतिश्चनी, समवायांगभां કહેલ