________________
विपाकचन्द्रिका टीका, श्रु० २, अ० १, सुबाहुकुमारवर्णनम् निर्गता श्रीमहावीरस्वामिनं वंदितुं बहिनिसृता 'अदीणसत्त' अदीशत्रू राजा 'जहा कूणिए' यथा कूणिका कूणिकराजवत् ‘णिग्गए' भगवद्वन्दनाथै निर्गत: 'सुबाहूवि सुबाहुरपि-सुबाहुकुमारोऽपि जहा जमाली'(श.९,उ.३)यथा जमालिः= भगवती सूत्रोक्तजमालिः 'तहा' 'तथैव' रहेण णिग्गए'रथेन निर्गतः रथमारुह्यनिर्गत इत्यर्थः । 'जाव' यावत्-पश्चाभिगमेन भगवतः समीपे समागत्य वन्दननमस्कारपूर्वकं पर्युपासते । भगवता तस्यां महातिमहालयायां पर्षदि 'धम्मो कहिओ' धर्मः कथितः ‘राया' राजा अदीनशत्रुः, धर्म श्रुत्वा स्वभवनं गतः 'परिसा गया' परिषदपि प्रतिनिवृत्ता । 'तए णं से' सुबाहुकुमारे' ततः खलु स सुबाहुकुमारः 'समणस्स भगवओ महावीरस्स' श्रमणस्य भगवतो महावीरस्य समय में श्रमण भगवान महावीर ग्रामानुग्राम विहार करते हुए हस्तिशीर्ष नगर के पुष्पकरंडक उद्यान में आये । जनता उनके दर्शनार्थ अपने२ स्थान से निकली, राजा अदीनशत्रु भी कूणिक राजा की तरह बडे ही ठाटबाट से निकला, भगवती सूत्र (श.९उ.३) में प्रभुवंदना के लिये जमाली के निकलने का जिस प्रकार वर्णन किया गया है, ठीक उसी प्रकार से सुबाहु कुमार भी श्रमण भगवान् महावीर प्रभु की वंदना निमित्त अपने स्थान से रथ पर स्वार होकर निकला। पञ्च प्रकार के अभिगमन से भगवान के समीप पहुँच कर वह वंदनानमस्कारपूर्वक प्रभु की पयुपासना करने लगा। प्रभुने उस आई हुई परिषद में धर्म का उपदेश दिया । परिषद और राजा धर्म देशना सुनकर अपने२ स्थान पर गये । 'तए णं से सुबाहुकुमारे समणस्स भगवओ महावीरस्स अंतिए धम्मं सोचा निसम्म हट्टतुटूठे उठाए उठेइ' पश्चात् सुबाहु कुमार ભગવાન મહાવીર ગ્રામાનુગ્રામ વિહાર કર્તા હસ્તિશીર્ષ નગરના પુષ્પકરંડક બગીચામાં પધાર્યા માણસે તેમનાં દર્શન માટે પિતાના સ્થાનથી નીકળ્યાં, રાજા પણ કૃણિક રાજાના પ્રમાણે મોટા ઠાઠ–માઠથી નીકળ્યા ભગવતી સૂત્રમાં પ્રભુ વંદના માટે જમાલીના નીકળવા સંબંધે જે પ્રકારનું વર્ણન છે તે જ પ્રમાણે સુબાહુ કુમાર પણ શ્રમણ ભગવાન મહાવીર પ્રભુને વંદના કરવા માટે પિતાના સ્થાનથી રથ–પર સવાર થઈને નિકળ્યા છે. પાંચ પ્રકારના અભિગમનથી ભગવાનના સમીપ જઈને તેઓ વંદના-નમસ્કાર પૂર્વક પ્રભુની પયું પાસના કરવા લાગ્યા. પ્રભુએ તે આવેલી પરિષદમાં ધર્મને ઉપદેશ આપે, પછી તે પરિષદ અને રાજા ધર્મને ઉપદેશ સાંભળી સૌ પિતાના સ્થાન પર ગયા 'तएणं से सुबाहुकुमारे समणस्स भगवओ महावीरस्स अंतिए धम्म सोच्चा निसम्म हतुढे उठाए उ?इ' पछी सुमाभा२ श्रभा भगवान महावीर ना पाथी
શ્રી વિપાક સૂત્ર
