________________
५९२
व्याकरणसूत्रे
मभक्त, पांच उपवास का नाम द्वादशभक्त, छह उपवास का नाम चतुर्दश भक्त, सात उपवास का नाम षोडशभक्त, है। इन उपवासों को जो मुनिजन करते हैं वे चतुर्थ भक्तिक आदि मुनिजन हैं । इसी तरह जो अर्धमास आदि उपवासों को करते हैं वे अर्धमास आदि भक्तिक हैं । जो मुनिजन इस प्रकार का अभिग्रह विशेष धारण कर लेते हैं कि हम उसी आहार को लेवेंगे कि जो आहार गृहस्थ ने अपने प्रयोजन के लिये पाकपात्र से उठाकर दुसरे पात्र में नहीं रखा होगा । इस प्रकार का अभिग्रह बद्ध होकर जो आहार की गवेषणा करने के लिये अपने स्थान से बहिर्गमन करते हैं वे उत्क्षिप्त चरक मुनिराज हैं । तथा जो इस प्रकार का अभिग्रह करके आहार लेने के लिये अपने स्थान से जाते हैं कि में वही आहार ग्रहण करूँगा जो गृहस्थ ने अपने लिये पाक पात्र से निकाल कर दूसरे पात्र में रखा होगा । इस प्रकार के अभिग्रह को धारण कर जो आहार की गवेषणा करने के लिये अपने स्थान से बाहर भ्रमण करते हैं वे निक्षिप्तचरक है । तथा जो मुनिजन अन्तनीरस, तछाछमिश्रित और पर्युषित (वासी) बल, चणक-चना ओदि
પાંચ ઉપવાસને દ્વાદશભક્ત, છ ઉપવાસને ચતુર્દ શભક્ત, સાત ઉપવાસને ઘેાડભક્ત, કહે છે. એ ઉપવાસેા કરનાર જે મુનિજના છે તે ચતુક્તિક આદિ મુનિજના કહેવાય છે. એ જ પ્રમાણે જે અમાસ આદિ સમયના ઉપવાસે કરે છે તેમને ધમાલમ િઆદિ કહે છે. જે મુનિજન એવા પ્રકારના અભિગ્રહ ધારણ કરે છે કે અમે એવે જ આહાર લઈશું કે જે ગૃહસ્થેપાતાના ઉપયાગને માટે રાંધવાના વાસણમાંથી લઈ ને બીજા પાત્રમાં નહી” રાખ્યેા હાય. આ પ્રમાણે અભિગ્રહ બાંધીને જે આહારની શેાધમાં પેાતાને સ્થાનેથી બહાર નીકળે છે તેમને ક્ષિપદ મુનિરાજ કહે છે. તથા જે મુનિરાજ એવા પ્રકારના અભિગ્રહ ધારણ કરીને પોતાને સ્થાનેથી આહાર લેવા નીકળે છે કે હું એવા જ આહાર વહેારીશ કે જે ગૃહસ્થે રાંધવાનાં પાત્ર માંથી પેાતાના ઉપયેાગ માટે ખીજા પાત્રમાં કાઢી રાખ્યા હોય. આ પ્રકારના અભિગ્રહ કરીને જે આહારની શેાધ કરવાને માટે પાતાને સ્થાનેથી મહાર नीउणे छे ते भुनिन्न निक्षिप्तचरक उडेवाय छे, तथा मे भुनिरान अन्तनीरस, छाशमिश्रित अने पर्युषित-वासी वहस, यणा-या आहि आहार सेवाना अलि धारण उरीने तेनी शोध अरे छे तेथे अन्तचरक छे. तथा
શ્રી પ્રશ્ન વ્યાકરણ સૂત્ર
