________________
१८६
___ प्रश्रव्याकरणसूत्रे तेषां नास्ति फलमित्यग्रिमेण संवन्धः, तथा ‘तवसंजमवंभचेरकल्लाणमाइयाणं तपः संयमब्रह्मचर्यकल्याणादिकानां, तत्र तपा=अनशनादिलक्षणं, संयमः= सावद्यानुष्ठानविरतिलक्षणः सप्तदशविधः, ब्रह्मचर्य-कामसेवनपरित्यागः, तान्येव कल्याणकारित्वात्कल्याणं तदादियैषां ते-तथा तेषां फलं कर्मक्षयसुगतिगमनादिकं, 'नत्थि' नास्ति, 'नवि' नापि 'पाणवहे' प्राणवधः, ‘अलियबयणं' अलीकवचनं पाणवधे मृषा भाषणे च न किमप्यशुभफलं भवतीत्यर्थः, तथा 'चोरिककरणं' चौरिक्यकरणं-चौरिक्यस्य करणं चौर्य-परद्रव्यहरणमित्यर्थः, परदारसेवनं-परस्त्रीगमनं वा न चैव पापजनकं 'सपरिग्गहपावकम्मकरणंपि ' सप
" आहार, तनुसत्कारा-ऽब्रह्म-सावद्यकर्मणाम् ।
त्यागः पर्वचतुष्टय्यां, तद्विदुःपौषधव्रतम् ॥१॥" इन पर्वचतुष्टय के दिनों में आहार, शरीर संस्कार, एवं अब्रह्म, आदि सावद्यकर्मों का जो त्याग कर दिया जाता है उसका नाम पौषधव्रत है ॥१॥
इनका तथा (तवसंजमबंभचेरकल्लाणमाइयाणं) कल्याणकारी अनशन आदि बारह प्रकार के बहिरंग अंतरंग तपों का सावद्य अनुष्ठान से विरति कारण करने रूप सत्रह प्रकार के संयम का तथा कामसेवन करने के परित्याग रूप ब्रह्मचर्य का (नत्थिफलं ) कर्मक्षय एवं सुगतिगमनादिरूप कुछ भी (नस्थिफलं ) फल नहीं होता है। इसी तरह (न वि य पाणवहे अलियवयणं) प्राणवध करने पर तथा अलीकभा
षण करने पर कुछ भी अशुभ फल नहीं प्राप्त होता है । ( न चेव चोरिककरणं परदारसेवणं वा ) चोरी करना , परस्त्री सेवन करना इनसे भी जीवों को कोई पाप नहीं लगता है क्यों कि पापरूप कोई वस्तु ही
એ ચાર પર્વદિનમાં આહાર, શરીર સંસ્કાર અને અબ્રહ્મચર્ય આદિ સાવદ્ય કર્મોને ત્યાગ કરાય છે. તે વ્રતનું નાણુ પૌષધવત છે
तनुं तथा " तवसंजमबंभचेरकल्लाणमाइयाणं " ४८यारी मनशन આદિ બાર પ્રકારનાં બાહા અને આંતરિક તપનું, સાવધ અનુષ્ઠાનથી વિરતિ ધારણ કરવા રૂપ સત્તર પ્રકારના સંયમનું, તથા કામસેવન કરવાના પરિત્યાગ३५ ब्रह्माययतुं “ नत्थि फलं" भक्षय मने सुगति गमनाहि३५ ४ ५५५ " नस्थिफल" ३ डातुं नथी. मेरी प्रमाणे “ न वि य पाणवहे अलियवयणं" પ્રાણવધ કરતા, તથા અસત્ય બોલતા પણ કોઈ અશુદ્ધ ફળ પ્રાપ્ત થતું નથી. " न चेव चोरिककरणं परदारसेवणं वा” यारी ४२पाथी, तथा ५२सी सेवन કરવાથી પણ જીને કેાઈ પાપ લાગતું નથી, કારણ કે પાપરૂપ કઈ વસ્તુ જ
શ્રી પ્રશ્ન વ્યાકરણ સૂત્ર
