________________
अनगारधर्मामृतवर्षिणा टीका अ० १४ तेतलिपुत्र प्रधानचरितवर्णनम्
"
,
तेतलिपुत्रे दृश्विन्तको जातः इतिहेतोः, तेतलिपुत्रेण तालपुटकं विषम् 'आसगंसि ' आस्ये = मुखे प्रक्षिप्तम् ' से विय' तदपि च विषं नो 'कमइ' न क्राम्यति=विषवेन न परिणमति को जनः ' मेदं ' ममेदं सत्यमपि वचनं श्रद्धास्यति न कोऽपि, तथा ' तेतलिपुचेणं' नीलुप्पल जाव खंबंसि ओहरिए ' तेतलिपुत्रेण नीलोत्पल यावत् स्कन्धे अपहृतः = तेतलिपुत्रेण नीलोत्पलगवलगुलिक पमप्रभाऽसिः ' स्कन्धे कण्ठमूले ' अवहृतः ' प्रहृतः ' तत्थवि ' तत्रापि तस्मिन् मरणोपाये कृतेऽपि च ' तस्य = असे : धारा ओपल्ला - कुण्ठीभूता को ' मेदं ' ममेदं श्रद्वास्यति । एवमेव यद्यहं ब्रूयाम् यन्मया 'तेत लिपुत्तेणं पापगं गीवाए बंधेत्ता जाब रज्जूछिना को मेयं सद्दहिस्स' तेतलिपुत्रेण पाशकं ग्रीवापां बद्ध्वा यावत् रज्जुश्छिन्ना, को ममेदं श्रद्धास्यति ? तेतलिपुत्रेण अतिविशालां शिलां यावद् बद्ध्वा अस्ताधयावध्वज राजा दुश्चितक बन गये इसलिये मैंने तालपुट विष मुख में डाल दिया परन्तु वह विषरूप से परिणमित नहीं हुआ । मैंने विष खाया - पर मैं मरा नहीं - कौन मनुष्य मेरी इस सत्य बात को श्रद्धा की दृष्टी से देखेगा । तथा मैंने नीलोत्पल, गवल एवं गुलिका की प्रभा जैसी प्रभाव बाली तीक्ष्ण तलवार अपनी गर्दन पर मरने के लिये चलाई परन्तु वह भोटी घारवाली बन गई कुण्ठित हो गई उससे मेरी गर्दन नही कटीकौन मेरी इस बात को मानने के लिये तैयार हो सकेगा ( तेतलिपुत्तेणं पास इत्यदि ) इसी तरह यदि मैं यह कहूँ कि मुझ तेतलिपुत्रने अपने गले में पाशक डाला और वृक्षपर चढकर वहां से नीचे मैं लटक पड़ा और फंदा बीच में से टूट गया तो कौन इन वचनों पर विश्वास करेगा । ( तेतलिपुत्तेणं महइमहालयं जाव बंधित्ता अत्थाह जाव उद्गसि अप्पा
---
મે' તાલપુવૅષ ( ઝેર ) ખાધું હતું પણ તે વિષના રૂપમાં પરિણત થયું નથી એટલે કે વિષ ભક્ષણ કરવા છતાંએ હું મરણ પામ્યા નહિ. આ વાત ઉપર કા માણસ વિશ્વાસ મૂકવા તૈયાર થશે ? તેમજ નીલેત્પલ, ગવલ અને ગુલિકાના જેવી પ્રભાવાળી તીક્ષ્ણ ધારવાળી તરવારના મે' મરવા માટે મારી ડાક ઉપર ઘા કર્યો પણ તે તરવાર જ મૂઠ્ઠી ધારવાળી થઈ ગઇ-કુંઠિત થઈ ગઈ તેનાથી મારી ડાક કપાઈ નિહ. મારી આ વાત ઉપર કાણુ વિશ્વાસ કરવા તૈયાર થશે ? ( तेतलिपुत्तेणं पासगं इत्यादि ) आ ते ४ हु आम उडु में तेतनिपुत्रे પેાતાના ગળામાં કાંસા નાંખ્યા અને વૃક્ષ ઉપર ચઢયો. વૃક્ષ ઉપર ચઢીને ત્યાંથી નીચે લટકી પડયો પણ ફ્રાંસે વચ્ચેથી જ તૂટી ગયે. તેા કાણુ મારી આ વાત ઉપર વિશ્વાસ મૂકશે ?
( तेतलिपुत्तणं महइमहालयं जाव बंधित्ता अत्याह जाव उदगंसि अप्पा मुव के,
શ્રી જ્ઞાતાધર્મ કથાંગ સૂત્ર ઃ ૦૩
