________________
૮૨૪
ज्ञाताधर्मकथासूत्रे
साधिकम् अर्द्ध पल्पोपमं स्थितिः । शेषं तथैव । एवं खलु निक्षेपकः प्रथमाध्ययनस्य । एवं क्रमात् शक्रा २, सतेरा ३, सौदामनी ४, इन्द्रा ५, घनविद्युदपि ६ । सर्वा एता धरणस्य = धरणेन्द्रस्य अग्रमहिष्य एव । एतानि षड् अध्ययनानि वेणुदेवस्यापि । ' अविसेसिया' अविशेषितानि = निर्विशेषानि सदृशानि भणितव्यानि । जैसा कथानक पीछे वर्णित किया जा चुका है वैसा ही जानना चाहिये । उसके वर्णन में और इसके वर्णन में केवल अन्तर इतना ही है कि यह धरणेन्द्र की अग्रमहिषी के रूप में उत्पन्न हुई और इसकी स्थिति १ ॥ पल्प से कुछ अधिक है। बाकी का इसका वृत्तान्त कालीदेवी के जैसा ही है । इस तरह यह द्वितीयवर्ग के प्रथम अध्ययन का निक्षेपक - उपसंहार - है | - ( एवं कमा सक्का, सतेरा, सोयामणी, इंदा, घणविज्जुया fa, सव्वओ एयाओ धरणस्स अग्गमहिसीओ, एवं एते ६ अज्झयणा वेणुदेवस्स वि अविसेसिया भाणियव्वा, एवं जाव घोसस्स वि एए चैव ६ अज्झयणा, एवमेते दाहिणिल्लाणं इंदाणं - चउप्पण्णं अज्झयणा भवंति, सध्यओ वि वाणारसीए काममहावणे चेइए तइयवग्गस्स क्विओ ८ ॥
( तइओ वग्गो समत्तो ) इसी क्रम से शक्रा २, सतेरा ३, सौदामनी ४, इन्द्रा ५, घनविद्युत् ६, ये सब देवियां धरणेन्द्र की ही अग्रमहिषियां थीं। इस तरह के ६ अध्ययन वेणुदेव के भी हैं। और इनका
વર્ણવેલા કાલી દેવીના કથાનકની જેમજ સમજી લેવુ' જોઇએ. તેના અને આના વર્ણનમાં તફાવત ફક્ત એટલેા જ છે કે આ ધરણેન્દ્રની અગ્રમહિષીના રૂપમાં ઉત્પન્ન થઇ અને આની સ્થિતિ ૧ા પલ્ય કરતાં કઇક વધારે છે. આનુ ખાકીનુ વર્ણન કાલી દેવી જેવુ' જ છે. આ પ્રમાણે આ બીજા વર્ગોના પહેલા અધ્યયનના નિક્ષેપક ઉપસંહાર છે.
( एवं कमा सक्का सतेरा, सोयामणी, इंदा, घणविज्जुया वि, सन्त्रओ याओ धरणस्स, अग्गमहिसीओ एवं एते ६ अज्झयणा वेणुदेवस्स वि अविसे सिया भाणियव्वा, एवं जात्र घोसस्स वि एए चैव६ अज्झयणा, एवमेते दाहिणिल्लाणं इंदाणं - चउप्पण्णं अज्झयणा भवंति, सव्वाओ वि वाणारसीए काम महावणे चेइए तइयवग्गस्स णिक्खेत्रओ ॥ ८ ॥ तइओ वग्गो समत्तो )
આ અનુક્રમ પ્રમાણે જ શકા ૨, સતેરા 3, સૌદામની ૪, ઇન્દ્રા પ, ધનવિદ્યુત ૬, આ બધી દેવીએ ધરણેન્દ્રની જ અગ્રમહિષીઓ હતી. આ પ્રમાણે જ ૬ અધ્યયને વેણુ દેવીના પણ છે અને એમનું વર્ણન ધરણેન્દ્રના
શ્રી જ્ઞાતાધર્મ કથાંગ સૂત્ર ઃ ૦૩