________________
८१४
ज्ञाताधर्मकथासूत्रे
' एवं मेहावि ' इत्यादि । एवं मेघाऽपि । आमलकल्पायां नगर्यां मेघो गाथापतिः, मेघश्रीर्भार्या, मेघा दारिका । शेषं तथैव ।
श्रीसुधर्मास्वामी माह एवं खलु हे जम्बूः ! श्रमणेन यावत् मोक्ष सम्प्राप्तेन धर्मकथानां प्रथमस्य वर्गस्यायमर्थः प्रज्ञप्तः । सू०६ ॥
॥ इति प्रथमवर्गस्य पञ्चमाध्ययनम् ॥ १-५ ॥ अथ द्वितीय वर्गः प्रारभ्यते ' जइणं भंते ' इत्यादि ।
मूलम् - जइणं भंते ! समणेणं जाव संपत्तेणं दोच्चस्स वग्गस्स उक्खेवओ, एवं खलु जंबू ! समणेणं जाव संपत्तेणं दोचस्स स्स अयमठ्ठे पण्णत्ते ६) इसी तरह का कथानक विद्युत के विषय में भी जानना चाहिये | आमलकल्पा नगरी विद्युत गाथापति विद्युत् श्री भार्या इन दोनों के यहां विद्युत् दारिका । इस तरह नाम आदि में ही परिवतन हुआ है । अभिधेय विषय में कुछ अन्तर नहीं है । मेघ के विषय में भी यही बात जाननी चाहिये । आमलकल्प- नगरी, मेघ गाथापति, मेघ श्री भाय, मेघा दारिका - इस प्रकार इस कथानक में इन नामों में परिवर्तन हुआ है- अभिधेय वक्तव्य-विषय में नहीं । इस प्रकार यहां तक प्रथम वर्ग के ५, अध्ययन समाप्त हो जाते हैं । विद्युद्दारिका का अध्ययन ४ चौथा, एवं मेघा दारिका का अध्ययन ५ पंचम है । इस तरह हे जंबू ! श्रमण भगवान् महावीर ने कि जो मुक्ति स्थान के अधि पति बन चुके हैं धर्मकथा के प्रथमवर्ग का यह अर्थ प्ररूपित किया है ?
આ પ્રમાણેનું જ કથાનક વિદ્યુતના વિષે પણ સમજી લેવું જોઇએ, આમલકલ્પા નગરી, વિદ્યુત ગાથાપતિ અને વિદ્યુત શ્રી ભાર્યાં. આ બંનેને ત્યાં વિદ્યુત દારિકા. આ પ્રમાણે ફક્ત નામ વગેરેમાં પરિવર્તન થયું છે. અભિધેય વિષયમાં કાઈ પણ જતના તફાવત નથી. મેઘતા વિષે પણ એ જ વાત સમજી लेवी लेछो. आामसया नगरी, भेव गाथापति, भेघ श्री लार्या, भेघ हारि. આ પ્રમાણે આ કથાનકમાં પણ નામામાં જ પરિવર્તન થયું છે-અભિધેય વક્તવ્ય વિષયમાં નહિ. આ પ્રમાણે અહીં સુધી પ્રથમ વના પાંચ અધ્યયને પૂરા થઈ જાય છે. વિદ્યુારિકાનું અધ્યયન ચાથું, અને મેઘ દારિકાનું અધ્યયન પાંચમું છે. આ પ્રમાણે હે જમ્મૂ ! શ્રમણ ભગવાન મહાવીરે-કે જેએ મુકિત સ્થાનના અધિપતિ થઇ ચૂકયા છે-ધર્મકથાના પ્રથમ વાઁને આ અ પ્રરૂપિત કર્યાં છે. ૫ ૯ u
શ્રી જ્ઞાતાધર્મ કથાંગ સૂત્ર ઃ ૦૩