________________
अनगारधर्मामृतवर्षिणी टी० अ० १४ तेतलिपुत्रप्रधानचरितवर्णनम्
२१
6
'अणुपुब्वेण ' आनुपूर्व्येण यथाक्रमम् संरक्षन् भूपदृट्ट्यादितः संगोपायन भूपकृतो पद्रवात् तं दारकं ' संबढेइ ' संवर्द्धय, तस्य बालस्य वृद्धिमुपनय । ततः खलु स दारकः उम्मुकबालभावे' उन्मुक्तवालभावः = उन्मुक्तः परित्यक्तो बालभावो बालत्वं येन सः, ' जोव्वणगमणुपपत्ते ' यौवनकमनुप्राप्तः = प्राप्ततारुण्यः तव मम च णं सारक्खेमाणे संगोवेमाणे संबद्धेहिं । तएणं से दारए उम्मुक्कबाल भावे जोन्वणगमणुपपत्ते तव य मम य भिक्खाभाषणं भविस्सह तएर्ण से तेयलिपुत्ते परमावइए एयम पडिसुणेड़, पडिणित्ता पडिगए) तो यदि मेरे यहां पुत्र उत्पन्न होता है - मैं पुत्र को उत्पन्न करती हूँतो मुझे यही योग्य है कि मैं राजा कनकरथ को खबर न पडे इस रूप से उसकी रक्षा करूँ - उनकी दृष्टि से उसे बचाकर रखूं - ऐसा उसने मन से विचार किया । विचार कर फिर उसने अमात्य तेतलिपुत्र को बुलाया - बुलाकर उस से ऐसा कहा - हे देवानुप्रिय ! कनकरथ राजा राज्य आदि में इतना अधिक मूर्छित गृद्ध-अत्यंत अनुरक्त एवं अध्युपपन्न बना हुआ है जो वह उत्पन्न हुए बालकों को अंग हीन कर देता है- उनके हाथों की अंगुलियों आदि अङ्गों को काट देता है। तो हे देवा नुप्रिय । यदि मैं पुत्र को उत्पन्न करती हूँ तो देवानुप्रिय तुम उसे राजा को खबर न पडे इस रूप से रक्षित करते हुए और उनकी दृष्टि से बचाते हुए क्रमशः वृद्धिंगत करो। जब वह बालक - क्रमशः संवर्द्धित होता हुआ बाल्यावस्था से रहित होकर यौवनावस्था वाला बन जायगा
माणे संगोवेमाणे संबद्धेहिं । तरणं से दारए उम्मुक्क बालभावे जोव्वणगमणुपत्ते तव य मम य भिक्खाभायणं भविस्सइ तरणं से तेयलिपुत्ते परमावइए एयमहं पडिसुणेइ पडिसुनिता पडिगए)
હવે મને પુત્ર ઉત્પન્ન થવાના જ છે, તે મને એજ ચેાગ્ય લાગે છે કે કનકરથ રાજાને ખખર પડે નહિ તે રીતે બાળકની રક્ષા કરૂં. તેમની કુદૃષ્ટિથી તેને ખચાવું. આ પ્રમાણે તેણે મનમાં વિચાર કર્યાં વિચાર કરીને તેણે અમાત્ય તેતલિપુત્રને ખેલાવ્યે અને ખેલાવીને તેને કહ્યું કે હે દેવાનુપ્રિય'! રાજા કનકરથ રાજ્ય વગેરેના કામમાં આટલા બધા સૂચ્છિત, બૃદ્ધ-ખૂબજ આસક્ત અને અધ્યુપપન્ન થઈ પડયા છે કે તે જન્મેલા ખાળકના અંગે કપાવી નાખે છે. તેમના હાથેાની આંગળીઓ વગેરે અંગેાને કપાવી નાખે છે. જો હું દેવાનુપ્રિય ! હું પુત્રને જન્મ આપું તેા દેવાનુપ્રિય તમે રાજાને ખબર પડે નહીં તેમ તેમની કુદૃષ્ટિથી ખાળકની રક્ષા કરતા તેનું ભરણ-પોષણ કરો, જો તે
શ્રી જ્ઞાતાધર્મ કથાંગ સૂત્ર ઃ ૦૩