________________
-
%3
-
ज्ञाताधर्मकथासूत्रे 'परिपेरंतेणं' परिपर्यन्तेन चतुदिक्षु परिभ्रमन्तो धर्मरुचेरनगारस्य ' सव्वजाव' सर्वतः समन्ताद् मार्गणगवेषणं कुर्वन्तो यनैव स्थण्डिलं तत्रैवोपागच्छामः, उपागत्य यावद् इह हव्यमागताः स कालगतः खलु हे भदन्त ! धर्मरुचिरनगारः, इमानि 'से' तस्य, आचारभाण्डकानि । ततः खलु ते धर्मघोषाः स्थविराः 'पुवगए' पूर्वगते दृष्टिवादान्तर्गतश्रुताधिकारविशेषे उपयोगं गच्छन्ति-लगयन्ति यदा धर्मरुचिराहारमानेतुं नगयों गतस्तदा कस्य गृहे गतः ? के नेदमाहारंदन ' मित्यादि ज्ञातुं स्वकीयोपयोगं नयन्तीत्यर्थः, गत्वा-स्वकीयोपयोगं लगयित्वा, श्रमणान् निर्ग्रन्थान् निर्ग्रन्थीश्च शब्दयति, शब्दयित्वा एवमवादी-एवं खलु हे आर्याः ! ममान्तेवासी-शिष्यः, धर्मरुचिर्नामाऽनगारः 'पगइमदए' प्रतिकभद्रका प्रकृत्या दिशाओं में फिरते २ धर्मरुचि अनगार की सर्व प्रकार से मार्गण, गवेषणा करने लगे। मार्गणा, गवेषणा करते हुए हम लोग फिर उस स्थान पर पहुंचे जहां धर्मरुचि अनगार का शव पड़ा हुआ था वहां से अभी २ हम लोग आरहे हैं। हे भदंत ! वे धर्मरुचि अनगार कालगत हो गये हैं-ये उनके आचार भाण्डक वस्त्र पात्र हैं । इस के बाद उन धर्मघोष स्थविर ने दृष्टि बाद के अंतर्गत श्रुताधिकार विशेष में अपना उपयोग लगाया-तो उन्हें यह ज्ञात हो गया कि जब धर्मरुचि आहार लेने के लिये नगरी में गये तो वे किसके घर गये, किस ने यह आहार उन्हें दिया इत्यादि । अपने उपयोग से इस बात को जानकर उन्होंने निर्ग्रन्थ श्रमणों और निर्ग्रन्थ श्रमणियों को बुलाया और बुलाकर उनसे ऐसा कहा-(एवं खल्लु अज्जो मम अंतेवासी, धम्मरूई, णाम
અનગારની બધી રીતે માગંણ ગવણ કરવા લાગ્યા. માર્ગણ તેમજ વે. પણ કરતાં અમે લેકે તે જગ્યાએ પહોંચ્યા જ્યાં ધર્મરુચિ અનગારનું મડદુ પડયું હતું. અમે લોકે અત્યારે ત્યાંથી જ આવી રહ્યા છીએ. હે ભદંત ! તે ધર્મરુચિ અનુગાર મરણ પામ્યા છે. તેઓશ્રીના આ આચાર ભાંડક વસૂપાત્ર છે. ત્યારપછી તે ધર્મઘોષ સ્થવિરે દષ્ટિવાદના અંતર્ગત શતાધિકાર વિશેષમાં પિતાનો ઉપયોગ લગાવ્યા. તેમાંથી તેઓને આ વાતની જાણ થઈ કે જ્યારે ધર્મરુચિ આહાર લાવવા માટે નગરીમાં ગયા હતા, ત્યારે તેઓ કેના ઘેર ગયા હતા, આ આહાર તેમને કેણે આ હતો વગેરે. પિતાના ઉપયોગથી આ બધી વિગત જાણીને તેમણે નિગ્રંથ શ્રમણ અને નિથ શ્રમણીઓને પિતાની પાસે બોલાવી અને બોલાવીને તેમને આ પ્રમાણે કહ્યું કે
( एवं खलु अज्जो मम अंतेवासी, धम्मई णाम अणगारे पगइभदए जान
श्री शताधर्म अथांग सूत्र : 03
