________________
अनगारधर्मामृतवर्षिणीटीका स. १ चम्पानगर्यादनिरूपणम्
करोति, अत एव स्वाध्यायाभिरेतत्सूत्रानुगमनेनात्मन अगण्योपकार, तदनु त नुतममतीनामागमभावावबोधविधुराणा सौलभ्यं चो दृश्य तदेतत्सूत्रे हत्यापरिष्कत्तु प्रवर्त्त । तदसादिमं सूत्रम् - - ' तेणं कालेणं' इत्यादि ।
मूलम् -- तेणं कालेणं तेणं समएणं चंपा नामं नयरी होत्था वण्णओ । तीसे णं चंपाए नयरीए बहिया उत्तरपुरत्थि मे दिसीभाए पुण्णभदे नामं चेइए होत्था । वण्णओ० । तत्थ चंपाए नयरीए कोणिए नामं राया होत्था वण्णओ ॥ सू० १ ॥
टोका- -- अत्र सप्तम्यर्थे तृतीया प्राकृतत्वात्। तस्मिन्काले तस्मिन् समये चम्पा नाम नगरी असीत । ननु काल - समययोरत्र को भेदः ? उच्यते- कालइति सामान्य से महान उपकारी है । अतः स्वाध्याय आदिद्वारा उस सूत्र का अनुशोलन कर उसके अनुसार चलनेवालो आत्माओं का अपार उपकार होता है तथा जो अल्पबुद्धि वाले हैं, और उसी से आगम के भाव को समझने के लिये जो असमर्थ बने हुए हैं उनको भी गति उस सूत्र में हो सकती है इस सब बातों का रूपालकर मैं इस सूत्र पर टीका रच रहा हूँ । इस सूत्र का सर्व प्रथम सूत्र यह है : - काले ते समएणं इत्यादि । टीकार्थ- तेणं कालेणं तेणं समएणं-चंपा नामं नयरी होत्या ओ ) उसकाल में और उस समय में चम्पा नामका नगरोधी । काल शब्द से अवसर्पिणीकाल का चौथा आरा यहां ग्रहीत हुआ। है कारण इसी काल में तीर्थकर आदि महापुरुषों का जन्म होता પ્રતિપાદન કરનાર હોવાથી અત્યન્ત ઉપકારક છે. એટલા માટે સ્વાધ્યાય વગેરેથી તે સૂત્રનું અનુશીલન કરીને તથા તેને અનુસરીને ચાલનારા આત્માઓને બહુ ઉપકાર થાય છે. તેમજ જેએ અલ્પબુદ્ધિવાળા છે, તેમની એટલે કે આગમના ભાવને જાણવામાં અસમર્થ છે. તેની પણ ગતિ તે સૂત્રમાં થઈ શકે છે. આ બધી વાતાને ધ્યાનમાં રાખીને હું આ સૂત્ર ઉપર ટીકા લખી રહ્યો છું. આ સૂત્રનું સૌથી પહેલુ સૂત્ર આ છેઃ— 'ते' काले' तेणं समएणं इत्यादि
-
टीअर्थ:- ( तेणं कालेणं तेणं समरणं चंपा नाम नयरी होत्या व ण्णओ) ते अणे अने ते समये यभ्या नामे नगरी हुती. आज शब्द वडे સર્પિણી કાળના ચાથે આરે! અહીં ગ્રહણ કરવામાં આવ્યા છે. કેમકે એજ કાળે તીર્થંકર વગેરે મહાપુરુષોના જન્મ થાય છે. ‘સમય’ શબ્દ વડે તે કાળના વિભાગ
શ્રી જ્ઞાતાધર્મ કથાંગ સૂત્ર ઃ ૦૧