________________
प्रमेयचन्द्रिका टीका श०३५ उ. ३ सू०१ अप्रथम समयादिकं कृतयुग्मै केन्द्रियाः ५५३
इति प्रश्नः । उत्तरमाह - ' एसो' इत्यादि । 'एसी जहा पढमुद्देसो सोकस वि जुम्मेसु तहेव नेत्रो' एष स्तृतीयोदेशकः यथा येन रूपेण प्रथम देशकः षोड शसु अपि युग्मेषु कथित स्वथैव तेनैव रूपेण अयमपि तृतीयोद्देशः षोडशराशि haratfrer ज्ञातव्यो विचारयितव्यः । कियत्पर्यन्तं तत्राह - 'जाव कलिभोग कलिभोगता' यावत्कल्योज कल्योजतया कृतयुग्मकृतयुग्मतया इत्यत आरभ्य कल्योज द्वापरयुग्म इत्येतत् पर्यन्तराशीनां ग्रहणं यावत्यदेन भवति । 'जाव अनंतमें से आकर के उत्पन्न होते हैं ? अथवा मनुष्यों में से आकर के उत्पन्न होते हैं ? अथवा देवों में से आकरके उत्पन्न होते हैं ? उत्तर में प्रभुश्री कहते हैं- 'एसो जहा पढमुद्देसो सोलससु वि जुम्मेसु तहेव नेयव्वो' हे गौतम ! जिस रीति से प्रथम उद्देशक सोलह युग्मों को लेकर कहा गया है । उसी रीति से (१६) सोलह राशि भेदों को आश्रित करके यह तृतीय उद्देशक भी कह लेना चाहिये। यावत् 'कलिभोग कलिओगन्ताए' अप्रथम समयोत्पन्न कल्पोज कल्योज राशि प्रमित एकेन्द्रिय जीव यावत् अनन्तवार उत्पन्न हो चुके हैं' यहां तक इस उद्देशकको कहकर समाप्त करना चाहिये। यहां प्रथम यावत्पद से बीच की शेष राशियाँ गृहीत हुई हैं। इस प्रकार ये अप्रथम समोस्यन्न एकेन्द्रिय जीव कृतयुग्म योज रूप से, कृतयुग्म द्वापर रूप से, कृनयुग्म कल्पोज रूपसे योज कृतयुग्मरूप से, ज्योजक पोजरूप से, द्वापरयुग्म ज्यो जरूप से द्वापरयुग्मद्वापरयुग्मरूपसे, द्वारयुग्म कल्पोज रूपसे, करपोज कृतयुग्मरूप से, તિયચ્ ચાનિકમાંથી આવીને ઉત્પન્ન થાય છે ? અથવા મનુષ્યામાંથી આવીને ઉત્પન્ન થાય છે? અથવા દેવામાંથી આવીને ઉત્પન્ન થાય છે? આ પ્રશ્નના उत्तरमां प्रभुश्री गौतमस्वामीने छे - 'एसो जहा पुढमुद्देस्रो सोलससु वि जुम्मे तद्देव नेयव्वो' हे गौतम! प्रभा पहेला उद्देशामां सोज युग्भो ને લઈને કહેલ છે, એજ પ્રમાણે (૧૬) સાળ રાશિભેદેના આશ્રય કરીને यात्रीले उद्देश। पशु वा लेखे, यावत् 'कलि ओग कलिओगत्ताए' अप्रथम સમયમાં ઉત્પન્ન થયેલા કલ્યાજ કલ્યેાજ રાશિવાળા એકેન્દ્રિય જીવે યાવત્ અન’તવાર ઉત્પન્ન થઇ ચુકયા છે, આ કથન સુધી આ ઉદ્દેશેા પુરા કહેવા જોઈ એ. અહિયાં પહેલા યાવપદથી વચલી ખાકીની રાશિયા ગ્રહણ કરવામાં આવેલ છે. આ રીતે આ અપ્રથમ સમયમાં ઉત્પન્ન થયેલા એક ઈન્દ્રયવાળા જીવા કૃતયુંશ્મ, ચૈાજ પણાથી કૃતયુગ્મ દ્વાપર૫ાથી મૃતયુગ્મ કલ્યેાજ પણાથી યેાજ, કૃતયુગ્મ પણ થી વ્યેાજ કૈાજ પશુાથી ચે જ દ્વાપર પણાથી ચૈાજ કલ્યાજ પણાથી દ્વાપરયુગ્મ કૃતયુગ્મ પણાથી દ્વાપરયુગ્મ ચૈાજ પણાથી
भ० ७०
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧૭
