________________
४५८
-
-
-
--
-
भगवतीले समुद्घाता:-कियत्संख्यकाः समुद्घाता भवन्तीति प्रश्नः। भगवानाह-'गोयमा' इत्यादि, 'गोयमा' हे गौतम ! 'दोन्नि समुग्घाया पन्नसा' द्वौ समुद्घातौं प्रज्ञप्ती 'तं जहा' तद्यथा-'वेयणा समुग्घाए य कसाय समुग्धाए य' वेदना समुद्घालश्च कषाय समुदघातश्च अनन्तरोपपन्नात्वेन मारणान्तिकादि समुद्धातानामसंभवात् द्वौ एवं वेदनाकषायात्मको समुद्घातौ कथिताविति भावः। 'अणंतरोववन्नग एगिदियाण मंते !' अनन्तरोपपन्नकैकेन्द्रियाः खलु भदन्त । 'किं तुल्लट्ठिया खुल्लविसेसाहियं कम्मं पकरेंति पुच्छा तहेव' किं तुल्यस्थितिकाः तुल्यविशेषाधिक कर्म प्रकुर्वन्ति अथवा तुल्यस्थितिका विमात्रविशेषाधिक कर्म प्रकुर्वन्ति अथवा विमानस्थितिका: तुल्यविशेषाधिक कर्म प्रकुर्वन्ति अथवा-विमात्रस्थितिका कहे गये हैं ? इसके उत्तर में प्रभुश्री कहते हैं-'गोयमा! दोन्नि समु. ग्धाया पन्नत्ता' 'हे गौतम ! अनन्तरोपपन्नक एकेन्द्रिय जीवों के दो समुद्घात कहे गये हैं 'तं जहा 'जैसे-'वेयणासमुग्धाए कसायसमुग्घाए' 'वेदनासमुद्घात और कषायसमुद्घात मारणान्तिक आदि समुद्धातों का यहां अनन्तरोपपत्रक होने से अभाव रहता है। 'अनंतरोववन्नग एगिदियाणं भंते ! किं तुल्लहिया तुल्लविसेसाहिय कम्म पकरेंति' हे भदन्त ! जो अनन्तरोपपन्नक एकेन्द्रिय जीव समान आयुवाले होते हैं ये क्या तुल्य विशेषाधिक कर्मका बन्ध करते है ? 'पुच्छा तहेव' इस प्रकार से पहिले के जैसे यही प्रश्न करना चाहिये । अतः यहां ये तीन प्रश्न और कर लेना चाहिये । जैसे-हे भदन्त ! जो अनन्तरोपपन्नक एकेन्द्रिय जीव समान आयुवाले होते हैं वे क्या भिन्न भिन्न रूप में भा प्रश्न उत्तरमा प्रभुश्री ४९ छे ४-'गोंयमा ! दोन्नि समुग्घाया पण्णत्वा' ભગવન અનંતપન્નક એકેન્દ્રિય જીને બે સમુદ્દઘાટે કહેવામાં આવેલ છે. 'त जहा' भ -'वेयणा समुग्घाए कसायसमुग्घाए' वा समुद्धात अने કષાય સમુદ્દઘાત અહિયાં અનંતરપપનક હોવાથી મારણતિક વિગેરે સમુદ્દઘાતે नाममा छे. 'अणं तरोववन्नग एगिदियाण भते । किंतुल्लविझ्या तुल्ल विसेसाहिय कम्म पकरें'ति' सन् २ भने अनत५५न धन्द्रियामा । સરખા આયુષ્યવાળા હોય છે. તેઓ શું તુલ્ય અથવા વિશેષાધિક કમનો म ४२ १ 'पुच्छा तहेव' मा प्रमाणे गीतभाभीगे पडे ह्या प्रमाना પાંચ પ્રશ્નો પૂછયા છે. જેથી અહિયાં બાકીના બીજા ત્રણ પ્રશ્નો કરી લેવા જોઈએ. જેમ કે હે ભગવદ્ જે અનંતરો૫૫ન્નક એકઈન્દ્રિયવાળા જ સમાન આયુષ્યવાળા હોય છે, તેઓ શું જુદા જુદા પ્રકારથી વિશેષાધિક
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧૭.