________________
ममेयरन्द्रिका टीका श०२९ उ.१ सू०१ पापकर्मसंपादननिष्ठापननिरूपणम् २५ विनाशायापि युगपदेव प्रवर्त्तमाना भवन्तीत्यर्थः । 'जाव अत्थेगइया विसमायं पट्टा विसु विसमायं निर्विसु' यावत् अनेके विषमकं प्रास्थापयन् विषमकं न्यस्थापयन, अत्र यावत्पदेन अस्त्येकके समकं प्रास्थापयन् विषमकं न्यस्थापयन् , अस्त्येकके विषमं प्रास्थापयन् समकं न्यस्थापरन् इत्यनयो द्वितीयतृतीयमङ्गय ग्रहणं भवति, एवं चत्वारोऽपि भङ्गा उत्तरे समर्थिता भगवतेति । पुनः प्रश्न यन्नाह-से केणटेणं' इत्यादि । 'से केण?णं भंते ! एवं वुच्चइ तत्केनार्थेन भदन्त ! एवमुच्यते 'अत्थे. गइया समायं पट्टविसु समायं निर्विसु तं चैव' समकं मास्थापयन् समकं न्यस्थासाथ एक काल में उसे नष्ट भी करते हैं ? 'जाव अस्थेगड्या विसमा पट्टविसु विसमायं निविसु' इसी रीति से यावत् कितनेक जीव ऐसे भी हैं जो पापकर्म को भोगने का प्रारम्भ भिन्न-भिन्नकाल में करते है और भिन्न-भिन्न काल में ही उसका विनाश करते हैं। यहां यावत् शब्द से द्वितीय और तृतीय भंगों का ग्रहण हुआ है। वे द्वितीय तृतीय भंग इस प्रकार से हैं 'अस्त्येकके जीवा समकं प्रास्थापयन् विषमकं न्यस्थापयत्२ अस्त्येकके विषमकं प्रास्थापयन् समकं व्यस्थापयन्३' दोनों भंगों का अर्थ स्पष्ट हैं । इस प्रकार से प्रभुश्रीने यहां चारों भंगों का समर्थन उत्तर वाक्य में किया है। _ 'से केणटेणं भंते ! एवं वुच्चइ-अस्थेगड्या समायं पट्टविस्तु समायं निविसु' हे भदन्त ! ऐसा आप किस कारण से कहते हैं कि अनेक जीव ऐसे हैं जो पापकर्म को भोगने का प्रारम्भ एक साथ एककाल में करते हैं और उसका अन्त भी एक साथ एक ही काल में करते हैं ? 'जाव अत्थेगइया विसमाय पट्टविसु विसमाय निद्रविसु' भार प्रमाणे કેટલાક જી એવા પણ હોય છે, કે જેઓ જુદા-જુદા કાળમાં પાપકર્મ ભોગવવાને પ્રારંભ કરે છે, અને જુદા-જુદા કાળમાં તેનો વિનાશ કરે છે, અહિયાં યાવત શબ્દથી બીજો અને ત્રીજે એ બે ભંગ ગ્રહણ થયા છે. તે
सामप्रभार छ-'अस्त्येकके जीवा समक प्रास्थापयन् विसमक न्यस्थापयन् र अस्त्येकके विषमक प्रास्थापयन् समकं न्यस्थापयन् ३' मा अन्न ભંગને અર્થ સ્પષ્ટ છે. આ પ્રમાણે પ્રભુશ્રીએ ઉત્તર વાક્યમાં અહિયાં ચારે ભંગેને સ્વીકાર કર્યો છે.
से केणट्रेणं भंते ! एवं वुच्चई' अत्थेगइया समाय पट्टविसु समाय निद्रविस' भगवन् मा५ मा प्रमाणे शा २0 ४ छ। ? अने । એવા હોય છે કે–જેઓ પાપકર્મને ભેગવવાને પ્રારંભ એકી સાથે અને એક કાળમાં કરે છે? અને તેને નાશ પણ એકી સાથે અને એક જ
શ્રી ભગવતી સૂત્ર: ૧૭
