________________
३८२
भगवतीसूत्रे भदन्त ! अधोलोक क्षेत्रनाडया बाह्ये क्षेत्रे समवहतः समवहत्य उप्रलोक क्षेत्रनाड या बहिः क्षेत्रे यो भव्यः अपर्याप्त सूक्ष्मपृथिवीकायिकतया समुत्पत्तमित्यादि क्रमेण आलापप्रकारो वर्णनीय इति । 'तहेव वीसाए ठाणेसु उपवाएयन्नो' तथैव विंशति स्थानेषूपपातयितव्यः ४० अपर्याप्त सूक्ष्मपृथिवीकायिकस्य यथा विंशति स्थानेषूपपातः कथितस्तथैव तेनैव रूपेण विंशतिस्थानेषु अपर्याप्त सूक्ष्म पृथिवीकायिकादारभ्य पर्याप्त बादरवनस्पतिकायिकान्तेषु अपर्याप्त पर्याप्त सूक्ष्मवादरपृथिवीकायिकेषु तथा तादृशाप्तेजो वायुवनस्पतिकायिकेषु पर्याप्त सूक्ष्म पृथिवी. कायिकस्योपपातो वक्तव्य इति ॥४०॥ जैसे हे भदन्त ! 'जो पर्याप्त सूक्ष्मपृथिवीकायिक जीव अधोलोक स्थित सनाडी के बाहरी क्षेत्र में मरण समुद्घात करके अवलोक क्षेत्रनाली 'वसनाडी' के बाहरी क्षेत्रमें अपर्याप्त सूक्ष्मपृथिवीकायिक रूपसे उत्पन्न होने के योग्य है वह वहां कितने समयवाले विग्रह से उत्पन्न होता है ? इत्यादि क्रम से यहां आलाप प्रकार वक्तव्य है। 'तहेव वीसाए ठाणेलु उववाएययो' इसी प्रकार से इस पर्याप्त सक्षमपृथिवीकायिक जीवका उत्पाद बीस स्थानको में कह लेना चाहिये । अर्थात् जिस प्रकार से अपर्याप्त सूक्ष्मपृथिवीकायिकका बीस स्थानों में उत्पाद कहा गया है। इसी प्रकार से इस पर्याप्त सूक्ष्मपृथिवीकायिक जीवका भी अपर्याप्त पर्याप्त सूक्ष्मवादर अपू. कायिकों में तेजस्कायिकों में वायुकायिकों में और वनस्पतिकायिकों में इन बीस स्थानों में उत्पाद कह लेना चाहिये।४॥ પણ કરી લે. જેમવ-હે ભગવદ્ “જે પર્યાપ્ત સૂબ પૃવીકાયિક જીવ અલકમાં રહેલ ત્રસ નાડીના બહારના ક્ષેત્રમાં અપર્યાપ્તક સૂયમ પ્રવિકાયિકપણાથી ઉત્પન્ન થવાને યેગ્ય થયેલ હોય તે તે ત્યાં કેટલા સમયવાળી વિગ્રહ ગતિથી ઉત્પન્ન થાય છે ? વિગેરે કમથી અહિયાં આલાપના પ્રકારે Bही सेवा. 'तहेव वीसाए ठाणेसु उववाएयव्वो' मा प्रमाणे मा पर्याप्त સૂમિ પૃવિકાયિક જીવને ઉત્પાદ વીસે સ્થાનમાં સમજી લે. અર્થાત્ જે પ્રમાણે અપર્યાપ્ત સહમ પૃથ્વિકાયિક જીવને વીસ સ્થાને માં ઉત્પાદને પ્રકાર બતાવેલ છે, એજ પ્રમાણે આ પર્યાપ્ત સૂમિ પૃવિકાયિક જીવન પણ અપર્યાપ્ત, પર્યાત સૂમ બાદર કૃષિકાચિકેમાં તથા અપર્યાપ્ત, પર્યાપ્ત સૂમ બાદર અકાયિકમાં તેજસ્કાચિકેમાં અને વનસ્પતિકાયિકામાં વસે સ્થાનમાં ઉત્પાદ સમજે. ૪૦
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧૭