________________
प्रमेयचन्द्रिका टीका श०३४ अ.श.१९०३ शप्रभाश्रिजैकेन्द्रियाणामुत्पातः ३५९ जाहे तेसु चेव उववउजंति, ताहे जहेव रयणप्पभाए तहेव एग. समइय दुसमइय तिसमइय विग्गहा भाणियव्वा, संसं जहेव रयणप्पभाए तहेव निरवसेसं। जहा सकरप्पभाए वत्तव्वया भणिया एवं जाव अहे सत्तमाए वि भाणियवा ॥सू०३॥
छाया-अपर्याप्त सूक्ष्मपृथिवीकायिकः खलु भदन्त ! शर्कराप्रभायाः पृथि. व्याः पौररत्ये चरमान्ते समवहतः समबहस्य यो भव्यः शर्करापभायाः पृथिव्याः पाश्चात्ये चरमान्ते अपर्याप्त सूक्ष्मपृथिवीकायिकतयोपपत्तुम् , एवं यथैव रस्नप्रभायां यावत् तत्तेनार्थेन । एवम्-एतेन क्रमेण यावत् पर्याप्तकेषु सूक्ष्मतेजस्कायिकेषु । अपर्याप्त सूक्ष्मपृथिवीकायिकः खलु भदन्त ! शर्करापमायाः पृथिव्याः पौरस्त्ये चरमान्ते समवहतः समवहत्य यो भव्यः समयक्षेत्रे अपर्याप्तबादर. तेजस्कायिकतया उत्पत्तुम् , स खलु भदन्त ! कति सामयिकेन पृच्छा, गौतम ! द्वि सामयिकेन वा, त्रिसामयिकेन वा, विग्रहेणोत्पयेत, तत्केनार्थेन, एवं खलु गौतम ! मया सप्तश्रेणयः प्रज्ञप्ताः तद्यथा ऋज्वायता यावदर्द्ध चक्रवाला एकतो चक्रया श्रेण्या उपपद्यमान त्रिपामयिकेन विग्रहेणोत्पद्येत, द्विधातो वक्रया श्रेण्या उपपद्यमान त्रिसामयिकेन विग्रहेणोत्ययेत, तत्तेनार्थेन । एवं पर्याप्त केष्वपि बादरतेजस्कायिकेषु शेष यथा रत्नमायाम् । येऽपि बादरतेजस्कायिका अपर्याप्तकाश्च पर्याप्तकाश्च समयक्षेत्रे समवहत्य द्वितीयायाः पृथिव्याः पाश्चात्ये चरमान्ते पृथिवीकायिकेषु चतुर्विधेषु, अकायिकेषु, चतुर्विधेषु, तेजस्कायिकेषु द्विविधेषु, वायुकायिकेपू, चतुर्विधेषु, वनस्पतिकायिकेषु चतु. विधेषु उत्पद्यन्ते तेऽपि एवमेव, द्विसामयिकेन वा, त्रिसामयिकेन वा, विग्रहण उपपातयितव्याः । बादरतेजस्कायिकाः अपर्याप्तकाश्च पर्याप्त काश्च यदा तेऽवे. वोत्पद्यन्ते तदा यथैव रत्नप्रभायां तथैव एकसामयिक द्विसामयिक-त्रिसामयिक विग्रहा भणितव्याः । शेष यथव रत्नपायां तथैव निरवशेषम् । यथा शर्करा प्रभाया वक्तव्यता भणिताः, एवं यावदधः सप्तम्या अपि भणितव्याः॥मू० ३॥
रत्नप्रभापृथिवी के आश्रित एकेन्द्रिय जीवों के समुद्घात और उपपात के प्रकार को प्रकट करके अब शर्कराप्रभाश्रित एकेन्द्रिय जीवों के समुद्रात और उपपात के प्रकार को सूत्रकार प्रकट करते हैं
રત્નપ્રભા પૃથ્વીના આશ્રયવાળા એકેન્દ્રિય જીવોના સંઘાત અને ઉપપત ના પ્રકારને પ્રગટ કરીને હવે સૂત્રકાર શર્કરા પ્રભા પૃથ્વીના આશ્રયવાળા એકેન્દ્રિય જીના સમુદ્રઘાત અને ઉપપાતના પ્રકારે પ્રગટ કરે છે –
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧૭
